VOV4.Êđê – Hlăm [uôn pro\ng {uôn Ma Thuôt, ]ar Dak Lak mâo 1 boh sang mnia dưi mko\ mjing mơ\ng sui leh, ho\ng ana\n pia juăt mưng “Chợ Đê” – jing sang mnia ti [uôn Alê B”, jing sang mnia mnuih Êđê. Mb^t ho\ng du\m mta mnơ\ng ]h^ mnia aguah tlam, ti anei lo\ mâo lu mta mnơ\ng mâo mă hjăn păn mơ\ng mnuih Êđê mâo lu mnuih khăp [ơ\ng. Klei bi mnia mblei ti anei ăt kriê kjăp knhuah siam ê[a\t mơ\ng sang mnia kr^ng [uôn sang hlăm [uôn pro\ng.

“Chợ Đê” (Sang mnia {uôn Alê B) jing klei blu\ mưng pia mơ\ng mnuih [uôn sang alu\ wa\l, [ia\dah anăn jing sang mnia [uôn hgu\m Ea Tam, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]ar Dak Lak. Klei mdê mơ\ng "Chợ Đê" jing anôk khăng bi k[^n ]h^ mnia hlăm aguah ưm leh anăn adiê tlam. Êngao kơ du\m anôk ]h^ mnơ\ng, ki ôt dưi ru\ mkra pro\ng siam, lo\ dơ\ng mâo anôk ]h^ mnơ\ng dhơ\ng, djam tam boh kroh, mnu\ ada, kan hdang mâo mnuih [uôn sang pe\ mơ\ng đang djam pô pla amâo dah trah mă hlăm ênao êa. Am^ Kuan - ti {uôn Alê B, [uôn hgu\m Ea Tam, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt ]h^ mnơ\ng ti nei brei thâo:

“Kâo ]h^ hla hbei [lang, pla hlăn war sang, krih êa. Kâo ]h^ djam puăn, ade\ anei ]ô kâo hiu mă. Mâo [ia\ ăt ba ]h^ ti nei mơh. Êngao anăn kâo lo\ ]h^ boh xoài.  Boh xoài anei ăt pe\ mơ\ng hma. Kâo ]h^ ['[ia\ snei ]ia\ng mâo prăk ba yua hlăm klei hd^p aguah tlam. Grăp hruê ]h^ snăn lo\ mâo hlăm brô 50 -100 êbâo prăk."

Lu mta mnơ\ng mâo mă hjăn păn ba ]h^ mnia ti  sang ]ơ " Chợ Đê"

Y - Mit Knul (Ama Y^`) ti {uôn Alê B, [uôn hgu\m Ea Tam ]h^ mnia ti nei brei thâo "Chợ Đê" dưi mko\ mjing mơ\ng leh mtlaih êngiê kwar Dhu\ng, hluh lir ala ]ar. Khă gơ\ ara\ anei sang mnia dưi po\k mlar leh anăn ru\ mdơ\ng pro\ng siam, mnơ\ng dhơ\ng lu jơr, [ia\dah du\m mnơ\ng dhơ\ng "pla mjing hlăm sang" mơ\ng mnuih Êđê ăt mâo mnuih ba yua khăp blei.

"Kâo ]h^ tro\ng, djam mlăng, boh [ơr, djam bei, djam hru\m... pla ti sang sơa^. Kâo ]h^  êbeh 10 thu\n leh. Kâo ăt kăn hdơr leh hb^l mphu\n mâo sang mnia anei. Kâo kno\ng thâo leh am^ kkiêng kơ kâo, mâo leh. Êlâo dih, sang mnia anei kno\ng mâo mnuih Êđê đui] ]h^. {rư\ [rư\ mâo lu mnuih ]h^ mnia. Hlăk anăn, ayo\ng adei djuê lar amâo ]h^ ôh tro\ng, amrê], hla ya ut mse\ pô.. {ia\dah ara\ anei di`u ăt ]h^ mse\ pô mơh. Jih jang mnơ\ng dhơ\ng anei pô pla sơa^, amâo dưm hbâo pruê amâo dah êa drao krih ôh, jing djam doh, mse\ si kan anei kâo pô nao trah mă hlăm êa."

Bi Aduôn Tâm (60 thu\n) ti [uôn Alê B, [uôn hgu\m Ea Tam, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt brei thâo, du\m mta djam tam hlăm hlao êsei grăp hruê mnuih Êđê ara\ anei jing leh mnơ\ng [ơ\ng jăk. Du\m mta mnơ\ng anei amâo djo\ mă mơ\ng sang mnia anei ba ]h^ kơ sang mnia mkăn ôh, [ia\dah kyua mnuih [uôn sang ]o\ng pla mjing hlăm war sang amâo dah hiu trah mă mơ\ng êa krông, êa hnoh, anăn dưi pia jing "mnơ\ng [ơ\ng doh", mâo lu mnuih khăp blei.

"Kâo ti nei êbeh 10 thu\n leh, [ia\dah giăm anei kâo mrâo ]h^. Du\m mnơ\ng [ơ\ng jăk mnuih Êđê dưi ]h^ ti nei mse\ si hla hbei [lang, ana êbua, tro\ng, wê]. Êlâo dih sang mnia điêt, [ia\ mnuih ]h^, lu jing ]h^ hdang, kan, ade\... Leh kơanăn lo\ mâo ayo\ng adei djuê lar ]h^ mnia ti nei. Êdei thu\n 1975, mâo lu mnuih ]h^ mnia h^n ti sang mnia anei."

Chợ Đê kreh m]h^t m’uăt hlăm aguah ưm lehana\n tlam

Leh mmông mă bruă, mprăp êsei djam tlam kơ go\ sang, amai Nguyễn Thị Thu, ti să Hoà Khánh, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột, weh ti "Chợ Đê" blei djam mtam doh. Amai Thu brei thâo, klei mdê ti sang mnia anei jing mâo lu djam tam mơ\ng mnuih Êđê ]h^, ênoh djo\ guôp ho\ng pô.

“Sang mnia anei mnơ\ng [ơ\ng ênưih blei. Amâo ]oh ênoh yuôm ôh. Djo\ guôp ho\ng ênoh prăk pô dưi mâo. Sang kâo ti Hoà Khánh. W^t mă bruă weh blei ti nei. Ênoh mnơ\ng dhơ\ng ti nei ênưih. Sang mnia anei mâo mơ\ng sui leh. Kâo ăt blei mnơ\ng [ơ\ng grăp hruê mse\ si hdang, djam tam. Kâo blei hdang hd^p, jăk leh anăn ênưih. Sang mnia ti [uôn pro\ng ăt mâo mơh [ia\dah yuôm amâo guôp ho\ng prăk hrui w^t mơ\ng pô,"

{uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]ar Dak Lak [rư\ đ^ kyar, mâo lu anôk ]h^ mnia p'pro\ng, lu mta mnơ\ng dhơ\ng, [ia\dah ăt kăn dưi k[ah sang mnia djuê ana ti du\m să, [uôn hgu\m. Hlăm anăn, "Chợ Đê" - Sang mnia [uôn hgu\m Ea Tam mâo lu klei mdê hjăn. Du\m mta mnơ\ng dhơ\ng " pla mjing hlăm war sang" mnuih Êđê jing leh mnơ\ng [ơ\ng jăk mâo lu mnuih khăp [ơ\ng. Mơ\ng năn, " Chợ Đê" mjing leh klei jăk siam mơ\ng sang mnia kr^ng [uôn sang ti krah [uôn pro\ng.

H’Zawut pô ]ih hlo\ng răk