VOV4.Êđê - Mjuăt bi hriăm klei thâo hdĭp kơ phung hđeh hluê hŏng bruă mtô bi hriăm kơ phung hđeh tông čing čhar, čŏng pô tui ksiêm, hiu duah lehanăn hưn mthâo kơ knhuah dhar kreh hlăm mmông mkŏ mjing knăm kkuh hla čhiăm gru akŏ hruê kăm. Anei jing hdră mâo Sang hră gưl 2 Y Ngông Niê Kdăm ti kdriêk Čư̆ Mgar, čar Dak Lak dôk ngă čiăng ksul mbŭ klei khăp kơ dhar kreh mơ̆ng phung hđeh.

Hlăk mmông hlăp lêñ amâo dah dŭm hruê knhal jih hruê kăm, hlăm wăl tač sang hră Gưl 2 Y Ngông Niê Kđăm ti wăl krah Êa Pôč, kdriêk Čư̆ M’Gar, čar Dak Lak lŏ kwang ênai čing kram kdrăm k’ah. Giăm 2 thŭn êgao, ênai čing kram jing leh ênai mưng hmŭ hŏng phung hđeh sang hră. Adei H’Doen Ni Adrơ̆ng, adŭ 7a 1, mnuih hlăm êpul tông čing brei thâo, kyua hriăm tông čing anăn mmông hlăp lêñ jăk mơak hĭn, kâo mâo lu klei mrâo jăk hĭn čiăng tui hriăm leh anăn bi trông hŏng ƀĭng găp. Mơ̆ng năn kâo ƀrư̆ ktưn hưn kơ knhuah gru djuê ana pô leh anăn mđĭ klei čiăng jing nai mtô čiăng lŏ dơ̆ng bi hriăm dhar kreh Êđê. Kâo čiăng nao hriăm tông čing kyua anăn jing sa dhar kreh mnuih Ê đê anăn kâo čiăng răng mgang leh anăn mđĭ lar. Hlăm hdră hriăm mbĭt hŏng ƀĭng găp hlăm sang hră, adŭ hriăm snăn kâo mơak, khăp snăk. Mơ̆ng adŭ 6 truh ară anei kâo thâo tông leh 2 klei, ăt tông raih leh mơh. Kâo čang hmăng prŏng dih srăng jing sa čô nai mtô bi hriăm tông čing.”

Mkŏ mjing mơ̆ng thŭn hriăm êlâo, êpul tông čing kram sang hră gưl 2 Y Ngông Niê Kđăm mâo 12 cô hđeh sang hră êkei leh anăn mniê hlăm adŭ 6,7. Anei jing phung hđeh khăp leh anăn mâo klei thâo tông čing. Hnêč êngao mmông hriăm, phung hđeh mâo phung thâo mbruă bi hriăm dŭm klei tông msĕ si Iêu hjan, iêu mnăm kpiê, mơak mdiê mrâo... Leh 3 mlan hriăm mjuăt kreh kriăng hŏng klei hur har, phung hđeh raih leh dŭm klei tông. Adei Võ Thanh Ngân, adŭ 7a1, bi êdah, nao hlăm êpul tông čing amâo djŏ knŏng khăp kơ dhar kreh đuič ôh ƀiădah lŏ bi mguôp phung hđeh mjing klei mưng jăk hlăm klei hriăm hră: Kâo jing mnuih Yuăn ƀiădah khăp kơ dhar kreh mnuih Êđê jăk snăk anăn kâo nao hriăm. Hlăk mmông hriăm kâo ƀuh khăp snăk leh anăn mơak leh dưi hriăm hŏng ƀĭng găp mnuih Êđê. Hmei dưi hriăm mơ̆ng hlăk adŭ 6 truh ară anei, hlăm knăm năm grăp hruê kăm jing hmei lŏ bi jak nao ti Sang dlông čiăng hriăm tông čing, bi phung ƀĭng găp snăn mâo lu găp hriê ti nei čiăng dlăng hră.

Mbĭt hŏng bruă mđĭ lar êpul tông čing, sang hră gưl 2 Y Ngông Niê Kđăm lŏ mkŏ mjing nanao klei bi lông djŏ tuôm kơ bruă răng mgang dhar kreh djuê ana. Msĕ si hlăm gưl Bi hdơr hruê phung nai Việt Nam (20-11) mrâo êgao, sang hră mkŏ mjing Klei bi lông ngă dŭm mta mnơ̆ng dhơ̆ng dhar kreh ÊĐê pioh kơ phung nai mtô leh anăn hđeh sang hră. Mơ̆ng năn mâo 55 mta mnơ̆ng dhơ̆ng djuê ana Êđê msĕ si: kdrăp čŭt h’ô djuê ana, bŭng, hna, ky pah, boh giêt krô, tiêng liêng pruh lir ktuôp, hdăm...   

Amai Nguyễn Thị Thúy Ngọc, nao mtô dlăng bruă đôị brei thâo, mơ̆ng klei tŭ bi lông, sang hră mâo klei bi mlih hdră bi kƀĭn kkuh kơ hla čhiăm gru akŏ hruê kăm, bi mguôp čiăng phung hđeh sang hră thâo leh anăn lač kơ mnơ̆ng dhơ̆ng êdah kdlưn mơ̆ng phung hđeh dưi mâo leh. Hŏng hdră bi mlih anei, amâo djŏ knŏng phung nai ôh ƀiădah phung hđeh sang hră ăt ngă jăk. Phung hđeh jhŏng, ktưn hưn mthâo kơ mnơ̆ng dhơ̆ng mơ̆ng pô hiu duah hŏng 2 klei blŭ Êđê- Yuăn. Mbĭt hŏng anăn, dŭm bruă ngă mơ̆ng sang hră mâo phung hđeh ngă jăk hĭn, djăp ênŭm hĭn. Tal sa jing kơ klei kdŏ mmuiñ amâo dah dŭm klei bi kƀĭn lu mnuih, mkŏ  mjing hruê bi kƀĭn knhuah gru jih jang phung hđeh čŭt h’ô kdrăp djuê ana Êđê, nao ti tač hlăp kdŏ čhuang lu mnuih phung hđeh khăp snăk. Ară anei sang hră lŏ mâo thiăm sang dlông, êpul tông čing phung hđeh snăn ƀuh ktưn hưn phung hđeh hriê kơ prŏng, ktưn hưn leh anăn êmuh nanao pô sĭt mâo klei bi lông brei phung hđeh nao bi lông mbĭt.

Thŭn hriăm anei, sang hră gưl 2 Y Ngông Niê Kđăm mâo 11 boh adŭ hŏng 322 cô hđeh sang hră, hlăm anăn 95% jing hđeh mnuih djuê ƀiă. Hlăm wăl sang hră mkŏ mjing sa sang dlông - sang dlăng hră hluê si hdră mkŏ mjing mơ̆ng mnuih Êđê, dưi bi leh hlăm mlan 8 thŭn dih. Hlăm anăn rang mdah gru rup ngă bruă mơ̆ng sang hră mơ̆ng dŭm gưl ênuk, dŭm mta mnơ̆ng dhơ̆ng kơ dhar kreh djuê ana Êđê leh anăn dưm lu hdruôm hră. Anei jing wăl lu phung hđeh sang hră khăp, anôk phung hđeh dưi dlăng hdruôm hră pô khăp amâo dah hriăm tông čing leh anăn ksiêm hriăm kơ dhar kreh djuê ana Êđê.

Nai Hoàng Long Điện,  Khua sang hră brei thâo, mbĭt hŏng bruă bi hriăm hrăm sang hră srăng lŏ dơ̆ng pŏk ngă lu bruă ngă djŏ guôp čiăng bi hriăm klei thâo, mđĭ klei khăp leh năn klei mpŭ, kriê pioh dhar kreh hŏng phung hđeh sang hră. Hlăm wưng kơ anăp srăng mâo hdră kčah lŏ dơ̆ng mđĭ lar dŭm bruă ngă anei, boh nik bruă bi hriăm klei thâo mguôp hŏng dhar kreh djuê ana mnuih djuê ƀiă ti năn mtam, msĕ si mđĭ lar êpul tông čing leh anăn mđĭ kyar thiăm dŭm bruă ngă mkăn msĕ si bi lông, hriăm, lač kơ mnơ̆ng dhơ̆ng dhar kreh mnuih Êđê leh anăn bi lar dŭm gru hmô. Brei lŏ dơ̆ng ngă nanao, mâo phung hđeh leh ruê̆ hriăm snăn mâo phung hđeh mrâo mŭt leh anăn phung hđeh mrâo srăng lŏ dơ̆ng dưi hriăm mjuăt hlăm anôk anei.

Bi hriăm klei thâo hdĭp mguôp hŏng bruă hriăm kriê pioh dhar kreh djuê ana jing hdră ngă mbruă mơ̆ng sang hră gưl 2 Y Ngông Niê Kđăm. Dŭm bruă ngă anei amâo djŏ knŏng mjing wăl kơ phung hđeh hlăp mbŭl leh dŭm mmông hriăm hră đuič ôh ƀiădah lŏ đru mguôp mđĭ klei khăp kơ dhar kreh djuê ana hŏng dŭm gưl hđeh sang hră./.