VOV4.Êđê- Hlăm 3 mlan êgao, ti Dak Lak mâo leh 250 čô hđeh mâo klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei, đĭ 2,5 blư̆ mkă hŏng wưng anei thŭn 2020. Klei năng mđing, mâo leh 1 čô hđeh djiê kyua klei ruă anei lehanăn lu phung hđeh đĭ kơ kjham. Ti anăp klei mâo dleh dưi ksiêm dlăng mơ̆ng klei ruă anei, anôk bruă mdrao mgŭn čar Dak Lak pŏk ngă kjăp dŭm hdră kñăm mkhư̆ klei đĭ lar mơ̆ng klei ruă anei.

Dôk kriê dlăng anak mniê 15 mlan mâo klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei ti anôk mdrao klei ruă kơ phung hđeh Sang êa drao krĭng Lăn Dap Kngư, ayŏng Nguyễn Văn Trang ti kdriêk Krông Pač, čar Dak Lak brei thâo: hlăm brô 1 hruê kăm êlâo, anak êkei ñu mâo klei bi knăl êngoh hlơr, anăn gŏ sang ba leh ĕ nao ksiêm mkă ti anôk mdrao êngao knŭk kna. Tinei, aê mdrao ksiêm mkă ĕ mâo klei bi knăl djŏ klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei leh anăn kčĕ kơ gŏ sang ba ĕ nao đih mdrao ti sang êa drao čiăng hmao mdrao mgŭn. Leh 4 hruê mdrao mgŭn ti Anôk mdrao kơ phung hđeh Sang êa drao krĭng Lăn Dap Kngư, truh ară anei, ĕ suaih ƀiă leh:

“Leh nao mdrao hlăm Sang êa drao krĭng snăn phung aê mdrao ksiêm mkă snăn ĕ djŏ klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei kjham. Ĕ êngoh hlơr, hmei yua mta êa drao mjêč. Ĕ êmăn êmiêk, hia nanao, amâo huă ƀơ̆ng mnơ̆ng ôh. Ară anei ĕ suaih ƀiă leh. Hmei êmăn leh năn rŭng răng snăk.”

 Msĕ hŏng ayŏng Trang, ayŏng Đỗ Trần Diệu  ti wăl krah Ƀuôn Hồ, čar Dak Lak brei thâo: leh ƀuh ĕ êngoh hlơr, ruă hlăm ƀăng êgei leh anăn ƀuh lu anôk bi kđuič, đuh đung êa hlăm kngan gŏ sang nao blei êa drao kơ ĕ mnăm ƀiădah amâo hrŏ ôh anăn ba ĕ nao ksiêm mkă ti anôk mdrao êngao knŭk kna. Leh thâo anak mâo klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei, gŏ sang ba anak nao đih ti Sang êa drao krĭng Lăn dap Kngư čiăng mdrao mgŭn leh anăn ngă dŭm hdră mdjiê kman čiăng gang mkhư̆ klei ruă.

“Leh mnăm êa drao 3 hruê ĕ ăt kăn hrŏ mơh, anăn gŏ sang ba ĕ nao đih mdrao ti Sang êa drao krĭng Lăn Dap Kngư. Hlăm sang adôk sa čô ĕ êbeh sa mlan. Leh thâo djŏ klei ruă anei huĭ hyưt leh anăn ênưih tưp anăn leh nao ksiêm mkă gŏ sang bi ktlah hjăn ĕ leh anăn krih êa drao mdjiê kman hlăm gŏ sang.”

Nai prŏng, nai prĭn Trần Thị Thúy Minh, Khua adŭ bruă mdrao klei ruă kơ hđeh điêt Sang êa drao krĭng Lăn Dap Kngư, mơ̆ng akŏ thŭn truh ară anei, Sang êa drao tŭ jum leh leh anăn mdrao kơ 130 čô hđeh mâo klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei leh anăn hlăm dŭm hruê êgao mâo nanao phung hđeh ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei kjham. Aê mdrao Minh brei thâo: Klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei khăng mâo hlăm phung hđeh ti gŭ 5 thŭn, boh nik hđeh ti gŭ 3 thŭn. Klei ruă ênưih tưp lar. Phung hđeh khăng djŏ kman ba klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei sĭt sô̆ djŏ hŏng êa dŭng, êa bah, êa mơ̆ng anôk đuh đung êa leh anăn eh mnuih ruă amâo dah mơ̆ng mnơ̆ng hlăp lêñ djŏ kman klei ruă anei msĕ si mnơ̆ng hlăp lêñ, jhưng mdhô̆, anôk djă păn boh ƀăng… Sĭt djŏ klei ruă, hđeh khăng mâo klei bi knăl msĕ si bi mđuič, ruă đŏk, đuh hlăm asei mlei, đuh đung êa hlăm kngan, jơ̆ng amâo dah boh tluôn. Hŏng phung hdjul, klei ruă srăng hlao êdei dŭm hruê. Khădah, đa đa kjham, amâo hmao mdrao srăng hmaĭ kơ dlô leh anăn mâo klei amâo jăk kơ phung hđeh msĕ si klei ruă hlăm dlô kyua kman.

“Klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei truh kơ kjham pral leh anăn wưng truh kơ kjham khăng mâo hlăm brô 48 mmông yap mơ̆ng leh hđeh djŏ klei ruă. Leh ruă snăn wưng kjham, drei knŏng mâo dŭm mmông čiăng msir mgaih boh klei mâo, kyua anăn brei drei thâo ƀuh klei ruă jing yuôm bhăn êdi. Ktyua anăn tơdah mâo klei bi knăl kjham snăn nao mtam ti sang êa drao.”

Phung aê mdrao ksiêm mkă kơ hđeh ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei

Hluê si aê mdrao Lê Phúc, K’iăng Khua anôk bruă ktuê dlăng klei ruă tưp čar Dak Lak. Hlăm 3 mlan akŏ thŭn 2021, kluôm čar mâo 250 čô hđeh ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei, đĭ 2,5 blư̆ mkă hŏng wưng anei thŭn dih. Năng mđing, Dak Lak mâo leh 1 čô hđeh djiê kyua klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei ti ƀuôn hgŭm Ea Tam, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt. Ti anăp klei dleh ktuê dlăng mơ̆ng klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei, Anôk bruă ktuê dlăng klei ruă tưp kčĕ leh kơ Knơ̆ng bruă mdrao mgŭn bi hgŭm hŏng Knơ̆ng bruă sang hră mtô bi hriăm gĭt gai kơ sang hră ngă jăk bruă gang mkhư̆ klei ruă tưp hlăm sang hră. Êngao anăn, Anôk bruă ăt bi hgŭm hŏng dŭm anôk bruă djŏ tuôm ksiêm dlăng bruă gang mkhư̆ klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei ti dŭm boh sang hră, mơ̆ng năn mkra mlih, mñă kơ sang hră brei mđing kơ hdră gang mkhư̆ klei ruă tưp.

“Bruă yuôm bhăn hlăm hdră gang mkhư̆ klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei jing si bĕ ngă čiăng ƀơ̆ng ksă mnăm ktơ̆ng, tal dua jing mđĭ ktang bruă rao kngan hŏng êa doh leh anăn kƀu bi djŏ hdră. Tal 1 jing brei krih êa drao mdjiê kman hlăm anôk hdĭp mda, sang dôk, mnơ̆ng hđeh hlăp lêñ… Êngao anăn sĭt hđeh djŏ klei ruă jơ̆ng kngan ƀăng êgei snăn brei ktuê dlăng bi nik tơdah mâo klei bi kdjăt,tiê boh êran pral snăn ba nao mtam ti sang êa drao čiăng hmao kriê dlăng, mdrao mgŭn.”

Mbĭt hŏng klei gĭr mơ̆ng bruă mdrao mgŭn hlăm bruă thâo ƀuh leh anăn mdrao klei ruă jơ̆ng kngan, ƀăng êgei, mnuih ƀuôn sang brei hrăm mbĭt mđĭ klei thâo săng, hlăm anăn bruă tal êlâo jing brei rơ̆ng klei doh êƀăt hlăm huă mnăm leh anăn hdĭp mda čiăng gang mkhư̆ klei ruă tưp tŭ dưn./.

Pô mblang: H’Zawut Ƀuôn Yă