VOV4.Êđê - Mb^t ho\ng du\m ]ar mka\n hla\m kr^ng La\n Dap kngư, Daknông dưi thâo jing sa kr^ng la\n thơ\ng mđ^ kyar du\m mta mnơ\ng pla phu\n mse\ si ana tiêu, kphê, boh [ơr, boh sầu riêng. Kha\ sna\n, hla\m wưng gia\m anei, Daknông jing leh sa hla\m du\m ]ar dưi ruah ]ia\ng mđ^ kyar leh ana\n kriê pioh du\m mta ana êa drao yuôm hin đru mka\p kơ klei ]ia\ng yua hla\m ala ]ar leh ana\n ba ]h^ kơ ala ta] êngao. Anei jing hdra\ êlan nao mrâo, mjing klei bi mlih pro\ng hla\m hdra\ bi mlih brua\ nga\ lo\ hma mơ\ng ]ar. Hla\m wưng êgao, brua\ mđ^ kyar ana êa drao sâm đương quy ti ]ar Daknông dưi mâo leh du\m klei bi êdah tu\ ja\k.
Vũ Văn Thu, ti thôn 2 sa\ Dak Nia, wa\l krah Gia Nghĩa jing mnuih mâo leh klei mưng hlăm brua\ pla mjing kphê, lehana\n tiêu. Ara\ anei `u hlăk dôk dlăng kriê 2ha kphê, lehana\n 1 ha tiêu mâo ba w^t sa thu\n truh 300 êklăk prăk. Kha\ ana\n, leh knơ\ng brua\ Solavina mơ\ng Hà Nội hriê pla ana êa drao ti ]ar Daknông, hluê hdră brua\ mơ\ng khua knu\k kna, Thu nao bi tuôm ho\ng knơ\ng brua\ anei ti Daknông, ]ia\ng tui duah klei thâo săng lehana\n lông pla ana sâm đương quy.
Hlăm hdră pla mjing ana êa drao mơ\ng knơ\ng brua\ Solavina la] kla\: Knơ\ng brua\ srăng duah kr^ng lăn siam ]a\t jing, pioh mguôp ho\ng mnuih [uôn sang hla\m hdră đru mjeh, hbâo pruê lehana\n bi hriăm jih jang hdră dlăng kriê wiê ênăk. Leh hrui êmiêt, knơ\ng brua\ srăng hrui blei jih boh mnga mnuih pla mjing mâo. Ara\ anei Vũ Văn Thu hlăk dôk pla mjing 1 ha ana đương quy, war mrâo mâo 2 mlan leh pla đ^ jing siam. Vũ Văn Thu la]:“ Tal êlâo jing knang mơ\ng klei ksiêm duah phung kreh knhâo đru, tal dua ba yua ngă brua\ mđrăm ho\ng hdră êlan mơ\ng knu\k kna, tal tlâo lăn ala yan adiê ti Daknông, mơ\ng klei êpul êya t^ng mka\ brua\ ana êa drao kâo [uh mâo klei tu\ h^n mka\ ho\ng pla mjing mnơ\ng mkăn. Găl ênưih jing djăl mâo [ơ\ng kno\ng hlăm sa thu\n, ênoh bi liê jih jang jing 190 êklăk prăk, lo\ mâo ba w^t truh 420 êklăk prăk. Snăn hlăm 12 mlan ma\ brua\ hmei mâo mnga êbeh 200 êklăk prăk/ha”.
Nguyễn Đức Cường, khua kia\ kriê knơ\ng brua\ Solavina ti Daknông brei thâo, hluê hdră knu\k kna mtru\n mrô 176, kơ klei pla mjing ana êa drao, knơ\ng brua\ mâo duh kơ mjeh, hbâo pruê, hdra\ dla\ng kriê wiê ênăk kơ mnuih [uôn sang, lehana\n hrui blei jih boh mnga mnuih [uôn sang mâo. Hlăm thu\n anei, knơ\ng brua\ Solavina mâo mjut mjing leh êbeh 1 êklăk phu\n mjeh ana êa drao đương quy pioh ba pla kơ wa\l krah Gia Nghĩa, lehana\n du\m kdriêk }ư\ Ju\t, Dak Rlâp, hlăm ]ar Daknông.
Tui si anôk brua\ thơ\ng kơ brua\ anei bi la], ara\ anei kluôm ala hlăk blei ba mơ\ng ala ta] êngao êbeh 70% ana êa drao, hlăm ana\n lu jing dleh dưi ksiêm dlăng kơ hnơ\ng jăk, kơ phu\n agha. Kyuana\n, phung duh mkra hlăk ta\ hdră pla mjing ana êa drao hlăm lăn ]ar Việt Nam pô mâo klei tu\ dưn h^n, mjing hnơ\ng hrui w^t hơ^t kơ mnuih pla mjing lehana\n phung duh mkra. Mơ\ng ana\n ana êa drao dưi mkăp kơ du\m anôk mkra mjing êa drao hlăm ala ]ar, ba kơ mnuih yua mâo êa drao jăk. Nguyễn Đức Cường, khua knơ\ng brua\ Solavina ti Daknông la]:“ Leh knơ\ng brua\ ksiêm duah kơ êa drao gu\n ksiêm mka\, lehana\n jih jang phung kỹ sư brua\ lo\ hma pla mjing la] lăn ala lehana\n yan adiê ti Daknông jing găl guôp ho\ng brua\ pla mjing ana êa drao djo\ ho\ng hdră êlan knu\k kna mđ^ kyar brua\ pla mjing ana êa drao. Mơ\ng klei ana\n yơh hmei ]ang hmăng kơ knu\k kna, lehana\n mnuih [uôn sang sa ai mb^t, lehana\n jih ai tiê mđ^ kyar ana êa drao Việt Nam. Thu\n anei hmei mâo hdră pla mjing ana đương quy jing mnơ\ng pla phu\n ti Daknông”.
Lê Quang Dần, k’ia\ng khua knơ\ng brua\ lo\ hma Daknông brei thâo, leh klei ksiêm dlăng ka kla\ ênu\m, ]ar Daknông mâo klei găl kơ brua\ pla mjing êbeh kơ 20 mta ana êa drao. }ia\ng mđ^ kyar brua\ pla ana êa drao ho\ng klei kjăp, hla\m wưng kơ ana\p Daknông srăng ]ua\l mka\ kr^ng pla ana êa drao, lehana\n mko\ mjing du\m boh adu\ mjua\t bi hriăm kơ mnuih pla mjing hdră dlăng kriê wiê ênăk, hrui pe\, lehana\n kriê pioh mnơ\ng pioh ngă êa drao leh hrui êmiêt. ]ar ăt pral mâo klei bhiăn hdră êlan đru kơ brua\ pla mjing ana êa drao. Ho\ng hdră êlan anei, kơ êdei ana\p ]ar Daknông srăng dưn yua jih klei găl pô pla mjing ana êa drao, mjing brua\ knua\ ma\ kơ mnuih [uôn sang mđ^ hnơ\ng hrui w^t, lehana\n mđ^ hdră dlăng kriê klei suaih pral, mđ^ ênoh ba w^t kơ knu\k kna.
Lê Quang Dần, la]: “ Daknông jing sa hlăm du\m boh ]ar mâo klei găl kơ brua\ pla mjing ana êa drao, djo\ guôp ho\ng hdră êlan mơ\ng khua knu\k kna g^t gai. Brua\ pla mjing ana êa drao jing sa hdră êlan djo\, đru kơ klei mđ^ kyar dliê ho\ng klei kjăp, hlăm brua\ pla mjing hlăm krah kmrơ\ng hrông. Kyuana\n hdră êlan mơ\ng brua\ lo\ hma srăng hgu\m ho\ng knơ\ng brua\ mdrao mgu\n, srăng [rư\ [rư\ po\k mlar du\m hdră bi hmô, du\m mta ana êa drao mâo hlăm alu\ wa\l”.
Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k.
Viết bình luận