VOV4.Êđê- Dhar kreh djuê ana Êđê, dŭm djuê ana Lăn Dap Kngư bi êdah amâo djŏ knŏng hlăm kdrăp čŭt hơô, kdrăp tông ayŭ đuič ôh… ƀiădah lŏ bi êdah hlăm mnơ̆ng ƀơ̆ng. Mơ̆ng sui hŏng anei, čiăng dưi hdĭp hŏng dliê kmrơ̆ng, mnuih Êđê thâo ba yua dŭm mta djam mtam čiăng mkra mjing dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk. Hruê anei dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng anăn jing leh mnơ̆ng jăk ƀâo mngưi mơ̆ng dliê kmrơ̆ng.
Djam pŭng yao jing sa mta djam jăk snăk mơ̆ng anak Êđê. Anei jing mta djam kreh mkra mjing hlăm wưng huă ƀơ̆ng mâo lu mnuih, msĕ si hlăm klei huă mnăm hơ̆k mơak, thâodah čhưn hrăm hlăm găp djuê, amâodah hlăm klei djiê brŭ..., lehanăn ăt jing djam mâo mkra mjing jăk snăk mơh tơdah mâo tue hriê čhưn.
Kyuanăn jih jang mnơ̆ng pioh mkra djam anei mâo mprăp djăp ênŭm. Mơ̆ng hla êyao, mnơ̆ng bi ƀăt, lehanăn dŭm mta mjai mbĭt msĕ si: Kđeh čĭm/klang ŭn, amâodah wêč êmô, êbua, trŏng krô, boh tei hŭng mtah, kpŭng braih, juê mtei... hla êyao jing sa mta mnơ̆ng amâo mâo dưi kƀah ôh hlăm djam anei.
H’Wêt Niê, ti ƀuôn Alê A, ƀuôn hgŭm Êa Tam, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt brei thâo, čiăng mâo mkra djam pŭng yao jăk kdlik ƀăt đŏk kƀông, snăn hdră mkra ñu bi djŏ mơh, msĕ si: Čĭm, klang đeh hĕ êlâo, leh kơ anăn dưm boh tei hŭng, juê mtei, êbua, trŏng phĭ lŏ dơ̆ng đeh mbĭt. Leh mơ̆ng anăn tuh mâo ƀiă êa hlăm gŏ, lui tơl ktơ̆ng, lehanăn jih jang mnơ̆ng dưm leh hlăm gŏ man ksă sơăi, mă yơh jih jang mnơ̆ng bi lŭk leh jing kpŭng yao tlê leh hŏng braih tram djiêt mă êa lŏ dưm hlăm gŏ djam, lehanăn kơ anăn leh amrêč hra man bi ƀăt. Kyua hŏng klei mkra djam ƀhĭ klĭ msĕ snăn kơh, dah mkra lu kơ mnuih huă ƀơ̆ng, sĭt nik čiăng bi mâo lu mnuih mơh bi đru mkra mđrăm mbĭt, sa čô mnuih sa mta bruă, đa mnuih tlê braih, đa mnuih lôk êbua...
Mkra mjing djam mtam êjai bi yăl dliê mơak hlak êjai, msĕ snăn yơh jih jang mnuih ƀuh klei jăk mơak mơ̆ng anăn. Êlâo dih, hla êyao knŏng mâo hlăm hma hlăm dliê... snăn čiăng mâo mkra djam pŭng yao, phung amai adei lŏ dơ̆ng bi hiu pĕ hlăm hma mơ̆ng aguah ưm, thâodah lĕ tlam mơ̆ng mâo hla êyao pioh ngă djam. Leh mâo pĕ hla êyao, bi ruah hla khua man dưn, mâo êa mtah khua, amâo mâo pĕ ôh hla mda, kyuadah êjai ngă djam amâo srăng mâo ôh êa mtah siam mơ̆ng djam pŭng yao. Hlăm jih jang mnơ̆ng ƀơ̆ng mâo dăp leh, snăn mngan djam pŭng yao dlăng jăk êdi ƀâo mngưi mdhư̆, lehanăn ƀơ̆ng jăk snăk kyua mâo klei phĭ mơ̆ng trŏng, klei hăng mơ̆ng amrêč, klei kdlik mơ̆ng êa djam, klei bi prăi mơ̆ng kđeh čĭm riă leh kdlik, lehanăn mngâo ƀâo mngưi mdhư̆ mdhưr đung hiu mơ̆ng hla êyao. Sa mta djam ƀơ̆ng jăk êdi, srăng ngă kơ mnuih huă ƀơ̆ng mmông anăn hdơr nanao kơ mnâo mnañ, lehanăn dŭm klei bi yăl dliê čhưn mơak mâo mbĭt anăn.
Dhar kreh mnơ̆ng ƀơ̆ng Anak Êđê
Mnơ̆ng ƀơ̆ng mkăn anak Êđê drei kreh yua mbĭt hŏng djam hla êyao, anăn jing điŏ brông, mnŭ ăm, amâodah djam trŏng... Ară anei hlŏng jing leh sa knhuah jăk siam dưi iêu jak lu tue êgar bi hriê čhưn hlăm ƀuôn sang, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, ti Ƀuôn Akŏ Dhông, ƀuôn hgŭm Tân Lợi, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, klei jăk mơ̆ng djam anak Êđê pô amâo mâo djŏ knŏng dưi krơ̆ng jơ̆ng phung tue hiu čhưn, ƀiădah mơ̆ng dŭm alŭ wăl jăk siam, êđăp doh, jiă knhuah dhar kreh djuê ana, mbĭt anăn mnơ̆ng ƀơ̆ng huă mâo leh mta jăk êdi mơ̆ng anak Êđê kơ anei. Amai H’Phiêu Kƀuôr, sa gŏ sang ngă bruă hiu čhưn ênguê ti ƀuôn Akŏ Dhông brei thâo, mâo lu snăk phung tue hriê čhưn kơ anei, čiăng dlăng klei jăk siam lăn mnga êa mơak, knhuah gru dhar kreh kơ anei lehanăn lŏ mâo lông ƀơ̆ng dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk yâo êdi mơ̆ng anak Êđê, msĕ si djam wêč, trŏng phĭ kan krô, hla hbei ƀlang đeh...
Jih jang mnơ̆ng ƀơ̆ng anei mâo klei bi lŭk mbĭt mơ̆ng jih jang hla kyâo dŏ dliê mjing êa drao, mjing mnơ̆ng bi ƀăt, mjing mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk snăk mơ̆ng klei hăng, klei phĭ, klei msăm mjing leh mnơ̆ng ƀơ̆ng huă nao đŏk kƀông êdi hŏng phung tue hriê čhưn, ƀơ̆ng phŭn tal êlâo đa ka mưng, ƀiă dah lŏ hriê tal dua srăng hdơr nanao, lehanăn čiăng lŏ mâo ƀơ̆ng nanao lu blư̆ hĭn./.
Pô mblang: Y-Khem Niê
Viết bình luận