Bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn Nâm Nung – anôk jưh jơ̆ng hlăm wăl kriê pioh mnơ̆ng gŭ lăn tar rŏng lăn UNESCO Dak Nông
Thứ sáu, 07:50, 10/02/2023 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV4.Êđê- Hŏng boh sui knhuah gru hƀuê ênuk dhar kreh, să Nâm Nung, kdriêk Krông Knô mâo čar Dak Nông bi mklă jing sa anôk mdei hlăm ktuê êlan hiu čhưn ênguê “klei yăl dliê kơ êa leh anăn pui” hlăm Kdrăn ƀăng kơ ưp čư̆ pui UNESCO Dak Nông. Leh pŏk hdră ngă hiu čhưn ênguê êpul êya.

 

Hlăm sa pui mơ̆ng gŏ sang, ti anăp dŭm kdô mdiê leh anăn kphê, Aduôn H’Kông, ti ƀuôn Yôk Ju, să Nâm Nung, dôk ngă klei ngă yang mdiê mrâo. Mnơ̆ng ngă yang knŏng mâo mă sa čeh kpiê, sa drei mnŭ, sa čhiên boh kroh leh anăn djam mtam mơ̆ng war sang. Ñu yăl dliê, thŭn leh êgao gŏ sang mâo 40 kdô mdiê, êbeh 2 tôn kphê, klei hdĭp ăt trei mđao mơh. Bruă ngă yang mdiê mrâo jing klei amâo mâo dưi kƀah hlăm dhar kreh djuê ana Mnông, čiăng akâo kơ thŭn ti anăp mâo klei hdĭp jăk siam hĭn:

Mơak mdiê mrâo, leh wiă mdiê srăng ba wĭt mdiê kơ sang, drông mgăt mdiê wĭt, ară anei lŏ mâo wăt kphê. Ba wĭt jih jang drăp yua bruă lŏ hma wĭt kơ sang, drông yang mdiê wĭt, akâo klei suaih pral kơ gŏ sang, amâo mâo klei ruă duam, thŭn êdei mă bruă knuă jăk hĭn, rah lu mdiê, kphê mâo boh lu hĭn…

Dŭm klei bhiăn ngă yang mdiê mrâo, ngă yang akâo klei suaih pral ti gŏ sang, amâodah klei ngă yang ƀuôn sang ăt tông čĭng čhar, mmuñ klei mmuñ ênhiang djuê ana… jing dŭm knhuah dhar kreh jăk siam mâo mnuih djuê ana Mnông ti să Nâm Nung kriê pioh. Mbĭt anăn, mnuih ƀuôn sang ăt dưi djă pioh bruă mă đưm msĕ si pơ̆k mñam, mñăm bŭng, êi… Pô thâo Y Nhan, ti ƀuôn Yôk Ju, să Nâm Nung brei thâo:

 

Bruă kâo jing hrĭ mñam, mñam bŭng, mñam êi…leh anăn lŏ tia wăng kgă. Bruă anăn kâo hnêč mă dŭm mmông wăl leh wĭt pưk hma, pla mjing kphê, čiăng djăp pioh bruă mă đưm mơ̆ng gŏ sang. Kâo mkra dŭm mta anăn knŏng yua mă hlăm gŏ sang đuč, tơdah hlei êmuh blei kơh kâo čhĭ.

Lŏ bi râo dŭm knhuah dhar kreh djuê ana, thŭn leh êgao, bruă sang čư êa să Nâm Nung đru leh kơ mnuih ƀuôn sang ƀrư̆ ƀrư̆ mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn. Y Krêu, k’iăng khua ƀuôn Yôk Ju brei thâo, mnuih ƀuôn sang mkŏ mjing leh dŭm Homstay, êpul mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, êpul dhar kreh yang ƀuôn čiăng đru kơ phung tuê hiu čhưn ênguê. Dŭm êpul hgŭm bruă knă kpiê ăt mâo lu mta mnơ̆ng dhơ̆ng ba čhĭ kơ anôk mnia mblei.

Hmei mkŏ mjing homestay bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn hŏng klei hmăng hmưi kriê pioh knhuah dhar kreh djuê ana pô msĕ si čĭng čhar, knăm mơak, leh anăn čuê dŭm bruă mă đưm msĕ si hrĭ mñam, pơ̆k mñam, hưn mdah mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk yâp djuê ana, boh mnga bruă lŏ hma mơ̆ng pô, boh nik jing dŭm mta mnơ̆ng dhơ̆ng jăk yâo mơ̆ng alŭ wăl brei kơ phung tuê hiu čhưn ênguê, đru kơ mnuih ƀuôn sang mâo hnư hrui wĭt leh anăn klei hdĭp jăk hĭn.

Să Nâm Nung, kdriêk Krông Knô, čar Dak Nông jing anôk bruă bruă krŭ kdơ̆ng ênuk pô jhŏng ktang N’Trang Lơng ênuk blah Prăng, leh anăn dưi lŏ čuê hlăm 2 gưl krŭ kdơ̆ng sua wĭt klei êngiê djuê ana, anôk bruă krŭ kdơ̆ng B4 – hluh čar IV dưi tŭ yap wăl kriê pioh ƀuh ênuk klei krŭ kdơ̆ng gưl ala čar. Ti anôk hiu čhưn ênguê “Klei mmuñ mơ̆ng êa leh anăn pui” dôk hlăm wăl kriê pioh mnơ̆ng gŭ lăn tar rŏng lăn UNESCO Dak Nông, anôk krŭ kdơ̆ng Nâm Nung jing anôk “Hrah” mtô mjuăt kơ knhuah gru bruă krŭ kdơ̆ng, wăl kriê pioh kơ phung tuê hiu čhưn ênguê hlăm hdră wĭt kơ phŭn agha.

Hŏng lu hnoh êa đoh mơ̆ng dliê mduôn, ti Nâm Nung mâo lu drai êa siam msĕ si Leng Kum, Leng Oong, Leng Gungtao. Êngao kơnăn jing klei siam mơ̆ng dŭm kdră lŏ ti gŭ jơ̆ng čư̆ puih, đang boh ti dŭm čŏng čư̆…Hluê si aduôn H’Thương, k’iăng khua bruă sang čư êa să Nâm Nung, wăl kriê pioh anôk krŭ kdơ̆ng, dŭm anôk siam mbĭt hŏng knhuah dhar kreh dŭm djuê ana jing klei găl čiăng kơ dŭm alŭ wăl pŏk êlan kơ bruă hiu čhưn ênguê. Hlăm wưng êgao, mâo leh dŭm êpul hiu čhưn ênguê hriê ti Nâm Nung, mâo đa đa mnơ̆ng dhơ̆ng bruă pơ̆k mñam leh anăn kpiê čeh dưi ba čhĭ kơ dŭm alŭ wăl jĕ giăm leh anăn phung tuê hiu čhưn ênguê, jing dŭm klei bi knăl jăk čiăng kơ mnuih ƀuôn sang ngă bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn.

Klei găl prŏng hĭn hŏng klei bi hmô bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn jing să mâo lu phung thâo mbruă, kơ klei tông čing, pơ̆k mñam, hrĭ mñăm, leh anăn phung thâo mbruă mmuiñ klei mmuñ ênhiang, klei kahan… Hluê si kâo, hŏng klei đĭ kyar mơ̆ng mnuih ƀuôn sang năng ai srăng ƀrư̆ brư̆ dưi ngă.

Bŏ hŏng knhuah gru dhar kreh djuê ana, dŭm klei găl mơ̆ng yan adiê, mnuih ƀuôn sang khăp kơ phung tuê, Nâm Nung mâo lu klei găl čiăng mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê. Khădah sơnăn, krĭng lăn anei dôk čiăng êdi klei duh bi liê čiăng bi râo, bi lar dŭm klei găl phŭn mâo, klă klơ̆ng jing anôk jưh jơ̆ng bruă hiu čhưn ênguê ti wăl wăl kriê pioh mnơ̆ng gŭ lăn tar rŏng lăn UNESCO Dak Nông.

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC