Dhar kreh hdĭp hŏng lăn ala yan adiê mơ̆ng mnuih M’nông
Chủ nhật, 07:00, 23/10/2022 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV4.Êđê- Hŏng klei đăo knang jih jang hnoh êa, čŏng čư̆ amâo dah ana kyâo dliê mâo sơăi yang dôk leh anăn kriê dlăng, mnuih djuê ana Mnông mâo nanao klei gĭr kriê pioh leh anăn ba mdah dŭm hdră bhiăn hjăn hlăm bruă răng mgang wăl hdĭp mda. Yuôm hĭn kơnăn, tơdah čiăng mâo pưk hma ngă bruă, grăp čô čiăng thâo răng mgang akŏ êa.

Mnuih ƀuôn sang ti Lăn Dap Kngư anei, hlăm anăn mâo mnuih Mnông msĕ mơh, mơ̆ng đưm mâo leh klei mưng hdĭp hŏng bruă pưk hma. Hdĭp hŏng lăn adiê dliê kmrơ̆ng, snăn mnuih Mnông mâo knhuah thâo hdĭp bi jăk hŏng čư̆ dliê êa, boh nik hŏng dliê kmrơ̆ng. Grăp blư̆ jah ênah ngă hma mâo nanao ai tiê thâo răng kriê kmrơ̆ng jŭm gah găn, kyuanăn knŏng duh mkra pla mjing hlăm anôk jing ksơr pô leh jah druôm êlâo dih, ƀiădah dŭm dliê jŭm gah găn dôk răng kriê bi kjăp, boh nik răng kơ pui, amâo mâo pui lar ling ƀơ̆ng hlăm dliê ôh.

 

Mnuih Mnông mâo klei mĭn, tơdah drei čhuăk hlăm lăn kmrơ̆ng, anôk dliê kăm srăng tuôm hŏng čim čap, kkuih prôk hlông mnơ̆ng bi rai. Mnuih Mnông kreh lač: “Kmrơ̆ng jing pưk jing sang, jing pô mgang, kmrơ̆ng ăt jing anôk kơ yang adiê dôk, snăn mnuih Mnông dưi iêo kwưh ngă yang akâo klei đru ba grăp blư̆ tuôm hŏng klei dleh dlan hlăm klei hdĭp mda”. Amĭ Njran, ti săÊa Huar, kdriêk Ƀuôn Đon, čar Daklak lač, mnuih Mnông thâo tui gưt klei bhiăn mâo leh mơ̆ng đưm čiăng kơ pô thâo dưn yua lăn ala ngă pưk ngă hma êjai, lehanăn ăt thâo bi răng kriê mơh dliê kmrơ̆ng, lehanăn êa jua. Anăn yơh jing sa klei bhiăn kjăp mâo leh mơ̆ng đưm, grăp boh hma dôk pô jik kuai lăn kpuh sui êdi jing 4 thŭn, lăn dơ̆ng sah mba. Wưng anăn dơ̆ng đuĕ nao kơ sa krĭng mkăn, bi trông hĕ hŏng găp ênuê djuê êpul lŏ wĭt kơ ksơr hđăp, lui lăn kpuh anei lŏ hluă jing dliê ksơr mrâo:

 

“Hlăm brô 4 thŭn dôk jik ti lăn kpuh, leh kơ anăn lŏ wĭt kơ ksơr hđăp, jing anôk mơ̆ng aê aduôn pô jah ênah ngă leh hma êlâo dih, snăn yơh amâo mâo dưi duah mŭt hlăm kmrơ̆ng jah ênah ti lăn hrông dliê khua ôh. Klei bhiăn anei mâo leh mơ̆ng ênuk aê aduôn pô đưm, tơl truh kơ ênuk pô ară anei ăt lŏ bi mtă mtăn kơ čô anak tui gưl msĕ snăn mơh, năng bi kriê pioh klei bhiăn kjăp anei bi kjăp”.

 

Ma klei hriăm mơ̆ng ênuk aê aduôn pô đưm mnuih djuê ana Mnông, bruă ruah anôk jik kuai ngă pưk hma jing giăm êa hnoh. Klei kñăm tinei amâo mâo djŏ knŏng čiăng kơ mnơ̆ng pô pla mjing bi mtah mda, căt đĭ đuič ôh, ƀiădah jing klei găl mơ̆ng gŏ sang pô hlŏng đih đăm kơ hma găl kơ klei djuh êa. Mơ̆ng anăn, mnuih Mnông mâo pin êa ti hma. Pin êa anei kreh mâo ti gŭ phŭn kyâo prŏng, jing msĕ si sa mta klei amâo mâo luič ôh hlăm klei hdĭp mnuih Mnông. Che Đen, khua mduôn ti să Êa Huar, kdriêk Ƀuôn Đon, brei thâo: Pin êa hlăm hma jing anôk yuôm bhăn, snăn năng bi kriê pioh, jih jang mnuih bi tui hlue djŏ klei bhiăn kăm biăt:

 

“Pin êa jing phŭn agha kơ klei hdĭp, nao ngă hma ăt čiăng kơ pin êa mơh, jông kgă dah čiăng kơ kjăp, kơ ƀơ̆ng snăn ăt bi mâo êa anôk sah mta kgă mta jông. Snăn yơh mơ̆ng đưm mtam thâo bi kriê pioh akŏ êa, phung gưl êlâo lŏ mtô bi hriăm gưl êdei, anak čô pô bi thâo răng kriê akŏ pin êa, lehanăn êa yơh jing anôk rơ̆ng kơ klei hdĭp pô”.

Mđrăm mbĭt hŏng bruă mđĭ kyar kơ klei hdĭp mda ala ƀuôn, ƀiădah knhuah bhiăn mâo leh mơ̆ng đưm anak mnuih Mnông hlăk hlê ƀrư̆ hruê hrue dơ̆ng luič, dơ̆ng ram. Khădah klei bhiăn anei phung khua mduôn dôk gĭr bi djă pioh, mtô mtă nanao kơ bruă thâo bi răng kriê dliê kmrơ̆ng bi jăk. Leh jih sa yan buh pla ngă hma pưk, leh ktơr ênŭm kơ hjiê, mdiê ênŭm kơ sang, snăn phung khua mduôn lŏ iêo mthưr yơh bruă mkŏ mjing klei ngă yang adiê hdơr knga kơ yang adiê brei leh êa lip hjan, jăk boh mnga... Mơ̆ng klei anei gưl nao êlâo lŏ mtô mtă kơ gưl êdei thâo djă pioh ya mta kjing klei bhiăn jăk thâo răng kriê dliê kmrơ̆ng bi siam bi mtah mda, lăn êa čăt đĭ./.

 

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC