VOV4.Êđê- Bơ̆k bâo kơ krĭng Lăn Dăp Kngư, drei mĭn mtam kơ êpul êya dŭm djuê ana jing Êđê, Bahnar amâodah Sơdang, Jarai hŏng dhar kreh êdah êdi msĕ si čing čhar, čing tơrưng amâodah čing boh tâo mbĭt hŏng klei kdŏ čhuang. Ƀiădah, ti krĭng Lăn Dăp Kngư ăt jing ƀuôn sang mơ̆ng sa djuê ana mâo lu knhuah dhar kreh jăk siam, anăn jing mnuih djuê ana Čuru. Pô čih klei mrâo mơ̆ng VOV4 mâo klei čih hưn kơ dŭm knhuah jăk siam hlăm klei kdŏ mơ̆ng mnuih Čuru, êdah êdi jing klei kdŏ Ariya nao mbĭt hŏng klei hdĭp grăp hruê.

Mnuih Churu hdĭp lu ti čar Lâm Đồng, hlăm anăn kƀĭn lu hĭn ti kdriêk Đức Trọng leh anăn kdriêk Đơn Dương, anôk bi knông hŏng čar Ninh Thuân - jing čar mâo ênoh mnuih Chăm hdĭp mda leh anăn sui thŭn. Ară anei, mnuih Chu ru mâo ênoh mnuih ƀuôn sang êbeh 23 êbâo čô mnuih. Hlue si phung ksiêm hriăm djuê ana, năng ai đưm dih aduôn aê phung Churu jing sa hlăm êpul êya mnuih Chăm. Klei blŭ diñu hlăm êpul klei blŭ Malayo-Polynesia- msĕ hŏng klei Chăm. Khădah, mâo lu mnuih Chu Ru hdĭp giăm mnuih K’Ho, anăn blŭ klei K’Ho jing êpul klei blŭ Môn Khmer. Ya Thi ti să Phú Hội, kdriêk Đức Trọng, čar Lâm Đồng brei thâo: Dhar kreh mnuih Churu hruê anei jing klei bi hgŭm plah wah dŭm dhar kreh hlăm krĭng wăl:

            Hmei jing mnuih Chu ru, êlâo dih dưi pia jing mnuih K’Chu, snăn lač kơ phŭn agha hmei bi ktlah mơ̆ng mnuih Chăm nao hdĭp ti Lâm Đồng sui hŏng anei ăt hlăm brô 3- 400 êtuh thŭn. Truh ară anei ăt dôk djă pioh klei bhiăn anăn, ăt kriê pioh dhar kreh anăn, ƀiădah ăt luič mơh sa kdrêč hlăm dhar kreh mnuih Chăm, kyua hmei hdĭp hŏng mnuih K’Ho. Ƀiădah mâo mơh tăp năng amâo djŏ jing dhar kreh mnuih K’Ho ôh, ñu jing bi luk, hmei lŏ pioh ƀiădah jih ƀuôn sang hmei ăt khăp kơ dhar kreh pô”.

Tamya Ariya- klei kdŏ djuê ana mnuih Chu ru

 Dưi lač klei mdê dhar kreh klă mngač hĭn mơ̆ng mnuih Churu ară anei jing dŭm mta kdrăp tông ayŭ hŏng klei kdŏ. Tinăn, klei kdŏ mnuih Churu mâo lu mta, msĕ si mâo hlăm djăp mta bruă hlăm klei hdĭp. Hlăm klei bhiăn riu yang, klei đăo diñu ăt mâo klei kdŏ Trum -pô, dưi dlăng jing klei kdŏ yuôm bhăn kơ phung yang. Hlăm klei hdĭp grăp hruê diñu mâo klei kdŏ êkei mniê Damdra- klei kdŏ kơ phung êkei mniê hlăm ƀuôn sang. Êngao anăn, mnuih Chu ru mâo klei kdŏ Pawhgơnăng jing klei kdŏ bi mni leh anăn atăt phung tuê nao hlăm knăm mơak. Khădah, jĕ giăm leh anăn khăng yua lu hĭn hŏng mnuih Chu Ru jing klei kdŏ Ariya. Anei jing klei kdŏ bi ala kơ klei bi hgŭm, kơ klei bi hgŭm êpul êya dưi mdah hlăm klei bi kƀĭn điêt prŏng hlăm êpul êya. Hlue si Ma Quan ti să Tà Năng, kdriêk Đức Trọng, čar Lâm Đồng, snăn klei kdŏ mnuih Churu mâo phŭn agha mơ̆ng đưm leh anăn mâo klei msĕ hŏng klei kdŏ mơ̆ng dŭm djuê ana hlăm krĭng wăl, kyua klei êdu êun hlăm phung kdŏ.

            klei kdŏ dai kngan, êyŭn jơ̆ng, hmư̆ ênai čhing hlue si ênhiang ăt msĕ hŏng klei kdŏ mnuih Êđê mâo klei bi msĕ klei kdŏ, sa kdrêč kyua djŏ tuôm kơ djuê ana Chăm.

            Tơdah klei kdŏ Ariya leh anăn damdra jing klei kdŏ hlue si wang wĭl êdu êun msĕ si kdŏ čhuang snăn klei kdŏ Pawhgơnăng mnuih Chu Ru kdŏ srăng dăp pruê̆ mgăn, êyŭn jươ̆ng, dai 2 kngan phă anăp srăng đĭ phă anăp amâodah kdŭn tluôn mdrăng leh anăn yuôm bhăn. Mblang kơ klei msĕ hlăm klei kdŏ mnuih Churu hŏng dŭm djuê ana hlăm krĭng wăl, boh nik mnuih Chăm, Ya Thi ti să Phú Hội, kdriêk Đức Trọng lač: Sĭt knư̆ ksiêm hriăm kơ dhar kreh djuê ana mnuih, kâo knư̆ ƀuh plah wah mnuih Chu ru hŏng Chăm mâo klei bi hgŭm jĕ giăm leh anăn kjăp. Klei kdŏ Ariya djuê ana klă sĭt mâo phŭn agha mơ̆ng dhar kreh Chăm. Mơ̆ng hdră mjĕ êrô dhar kreh, mnuih Chu Ruu mâo klei hrŏng ruah lu ênoh yuôm čiăng mguôp hŏng klei bhiăn leh anăn anôk diñu hdĭp mda. Kyua jĕ giăm hŏng dliê kmrơ̆ng anăn mjing leh klei kdŏ jăk siam kơ mnuih Churu. Jih jang klei jăk siam leh anăn mâo hlăm hdĭp grăp hruê ngă kơ grăp čô mnuih amâo đei dleh dlan ôh čiăng hlue ngă. Ya Thi brei thâo:

            Kơ klei kdŏ anăn, ariya dưi dlăng jing klei kdŏ mâo hlăm klei hdĭp, boh blŭ ariya jing amâo dleh dlan ôh leh anăn khăng yua, djăp čô thâo sơaĭ. Klei kdŏ snăn ñu ăt jing ênưih, anăn klei kdŏ êlâo dih jing mnuih Chăm, kdŏ djŏ si ênhiang ñu, hlue si đĭng brô̆ kdŏ snei, amâo dleh ôh, amâo guôn hriăm lu đei ôh.

 Yuôm bhăn leh anăn jăk hĭn hlăm klei kdŏ mnuih Chu Ru jing klei kdŏ bi hgŭm, siă suôr êpul êya klei kdŏ Ariya djuê ana./.

                                               Pô mblang: H’Zawut Ƀuôn Yă