VOV4.Êđê- Dŭm hruê Tết jing wưng grăp čô bi hgŭm. Grăp gŏ sang mprăp sơăi mnơ̆ng ƀơ̆ng huă hruê tết. Bi hŏng mnuih djuê ana Êđê, amâo dưi kƀah ôh kđeh čĭn ŭn ăm, mnŭ ăm leh anăn huă briah mrâo. Mbĭt hŏng anăn jing dŭm mta djam mtam hlăm pưk sang, djam mtă pĕ mơ̆ng hma msĕ si: hla yaŭt dliê, ktôñ, knăt blei knăt boh giêt… Yăl dliê kơ mnâo mñan bâo mngưi mâo hăng, phĭ, leh anăn klei jăk yâo mơ̆ng djam hla yaŭt dliê hlăm klei huă ƀơ̆ng hruê tết, amai H’Thi Niê, kreh iêo amĭ Čip, ti ƀuôn Alê B, ƀuôn hgŭm Ea Tam, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt brei thâo:

            “Djam hla yaŭt mâo lu klei tŭk mdê mdê, msĕ si tŭk hŏng kđeh čim êmô. Bi kơ mnuih Êđê kreh đeh hŏng kan hŭl, sŭn Êđê, amrêč, hra, kpŭng bi mƀăt. Tuh êa prăi leh anăn mplĕ sŭn Êđê leh anăn đeh mbĭt kan hŭl hŏng dŭm mta mnơ̆ng bi mƀăt, tuh êa ƀiă, leh êa ktơ̆ng drei plĕ yơh hlă yaŭt leh anăn hlŏng ƀơ̆ng mtam yơh.”

Mnơ̆ng ƀơ̆ng huă mơ̆ng mnuih Êđê hlăm dŭm hruê tết amâo dưi kƀah ôh kpiê čeh, kreh yua hlăm gŏ sang leh anăn drông tuê hriê čhưn. Kpiê čeh ba lu klei mơak, bi hră miêng phung mniê êra, leh anăn brei klei ktang kơ phung êklei. Amai H’Nhung Adrơ̆ng, ti ƀuôn Ju, să Ea Tu, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, čar Dak Lak brei thâo, čiăng mâo kpiê jăk, srăng mprăk êlâo mâo dŭm mlan.

“Kpiê čeh jing mta êa mnăm amâo dưi kƀah ôh hlăm dŭm hruê tết. Mnăm kpiê čeh bi êdah klei bi mguôp leh anăn dhar kreh hlăm klei huă mnăm, amâo mâo klei mbha kčok kơ pô anei, pô dih ôh…Jih jang mnăm mbĭt hŏng sa đĭng kpiê. Mduôn khua, êra, êdam mnăm čiăng mâo klei mơak lă lar.

Bi hŏng mnuih djuê ana Sơdang, tết jing wưng grăp čô bi iêo jak mnăm huă dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng mâo leh mơ̆n đưm, mơ̆ng aduôn aê tâo tiêt. Kyua klei hdĭp ară anei ƀrư̆ hruê ƀrư̆ đĭ kyar, kyuanăn mbĭt hŏng kđeh čĭm mnŭ, ŭn, êmô…msĕ hŏng dŭm djuê ana ayŏng adei mkăn, mnuih ƀuôn sang Sơdang lŏ kreh mprăp lu mnơ̆ng ƀơ̆ng, êa mnăm mâo mnâo mnañ čư̆ dliê. Ayŏng A Sâm, ti ƀuôn Đăk Y Pai, să Măng Bŭt, kdriêk Kon Plông brei thâo:

“Thŭn anei ti să Măng Bŭt mâo klei mlih lu jing kyua thâo čoh bruă ngă hma, pla hbei ƀlang, rông êmô kbao, ŭn mnŭ, klei hdĭp ară anei mdul ƀiă mkă hŏng êlâo dih. Drông tết thŭn anei srăng mơak hĭn hŏng thŭn dih. Hluê si knhuah gru, tết thŭn anei, mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn mprăp leh kđeh čĭm kuih krô leh anăn dum mta mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk yâo mkăn čiăng hơ̆k mơak hlăm dŭm hruê tết, leh anăn nao čuă, hơêč hmưi kơ ayŏng adei, găp djuê ƀri wưng yan mnga mrâo truh.

Ayŏng Đinh Tơi, sa čô mnuih Bahmar ti ƀuôn Čiêng, kdriêk Kbang, čar Gia Lai brei thâo, grăp blư̆ sĭt truh yan tết, phung êkei hlăm ƀuôn lŏ hrăm mbĭt nao hlăm dliê hiu đăk guôl hwiê, djam dliê…čiăng mkă mjing mnơ̆n ƀơ̆ng kơ dŭm hruê tết. Êngao kơ anăn, dŭm drei ŭn mnuih ƀuôn sang rông leh sa thŭn srăng dưi ba čuh mă kđeh čĭm pioh ƀơ̆ng mnăm hŏng kpiê čeh, jih jang bi dôk mbĭt hlăm dŭm hruê tết, Ayŏng Đinh Tơi lŏ brei thâo:

“Mơ̆ng êlâo truh kơ ară anei, grăp blư̆ sĭt truh yan tết, jih jang phung êklei hlăm ƀuôn srăng nao hlăm dliê êlâo kơ tết mơ̆ng 4 truh kơ 5 hruê čiăng mă ana mtei, guôl hwiê leh anăn ƀêč bưi kuih, prôk. Bi kơ phung mniê srăng nao hwăk ariêng, mă kan, pĕ ktôñ truh kơ hruê 29 tết ba wĭt kơ sang yơh. Anăn jing dŭm mta hla rơ̆k djam kreh yua hlăm wưng tết. Êngao kơ anăn, mnuih ƀuôn sang lŏ mprăp ênŭm mnơ̆ng ƀơ̆ng, êa mnăm hluê si klei găl hlăm gŏ sang. Mâo sang čuh mnŭ, sang mâo ŭn čuh ŭn, mâo bê čuh bê, dŭm sang mdrŏng sah hĭn srăng čuh wăt êmô čiăng iêo jăk anak čô, găp djuê hriê hơêč hmưi, dôk gŭ ti djiêu čeh kpiê, lŏ bi hdơr dŭm klei leh êgao leh anăn bi mtă mtăng hdơ̆ng pô hlăm thŭn bhang mrâo”

Tết jing wưng dôk bi hgŭm mbĭt, kyua thŭn anei gŏ sang Ayŏng A Phú, ti ƀuôn Long Lăi, să Măng Ri, kdriêk Tu Mơ Rông, čar Kon Tum mprăp sĭt êmĭt kơ bruă drông tết, mơak yan mnga hlăm gŏ sang. Mâo prăk ba wĭt lu mơ̆ng bruă pla mjing ana êa drao, êlâo kơ tết, Ayŏng A Phú nao truh ti ƀuôn prŏng Kon Tum ruah blei mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk yâo hĭn. Mbĭt hŏng anăn ñu lŏ mkăp brei dŭm mtă mnơ̆ng ƀơ̆ng jak yâo hlăm alŭ wăl mơ̆ng phung hlăm ƀuôn, hlăm anăn, kđeh čĭm kuih kreh ƀơ̆ng Sâm ngọc linh jing amâo dưi kƀah ôh. Bi kơ dŭm čeh kpiê pioh mnăm hlăm dŭm hruê Tết, ñu pô čŏng ruah leh anăn mđam leh mâo dŭm mlan. Êngao kơ anăn, ñu lŏ blei êa drao mdjiê kman, čhiăm guôm ƀô̆ čiăng gang mkhư̆ klei ruă tưp Covid-19. Ñu lač tết jing mơak sơnăk, pô srăng mprăp ênŭm čiăng kơ gŏ sang pô mâo klei mơak leh anăn iêu jak găp djuê mơak mbĭt hlăm yang mnga:

“Thŭn mrâo yan mnga wĭt, Đảng leh anăn knŭk kna mkŏ mjing kơ mnuih ƀuôn sang dưi drông têt mơak mñai, dŭm gŏ sang mkŏ mjing klei mơak yan mnga. Mnuih ƀuôn sang hmei hluê ngă jăk hdră êlan, hdră mtrŭn mơ̆ng Đảng leh anăn knŭk kna, ngă djŏ tui si klei bhiăn ala čar. Dŭm hruê tết mnuih ƀuôn sang amâo duah hiu kbưi ôh kyua čiăng gang mkhư̆ klei ruă tưp Covid-19, čiăng kơ dŭm hruê leh êgao tết mâo klei suaih pral nao ngae bruă, msĕ si pla ana kđuič, kphê, kruê̆ hruê̆, sâm Ngọc Linh, mđĭ kyar bruă duh mkra hlăm thŭn mrâo.