VOV4.Êđê – Djam lu\k êdu\k plei ]^m mnu\ jing 1 hlăm du\m mta djam [ơ\ng mâo mơ\ng đă đưm mơ\ng mnuih Êđê ti ]ar Dak Nông. Jing djam lu\k [ia\dah amâo djo\ kno\ng bi lu\k ho\ng du\m mta djam mkăn, dưm amrê] hra mb^t ana\n, [iadah hdră mkra mjing djam lu\k êdu\k plei ]^m mnu\ mâo klei mdê êdi, jiă [a\l knhuah gru mnơ\ng [ơ\ng mâo mă hjăn păn mơ\ng mnuih [uôn sang Êđê.
Êdu\k plei pioh ngă djam ho\ng kđeh mnu\ jing mta djam ngă ]iang dleh [‘[ia\. Kyuana\n yơh, du\m go\ êsei kreh ngă djam anei hlăm du\m knăm mâo klei hua\ [ơ\ng ]hưn, amâo đei jăk mkra ôh hlăm klei hua\ [ơ\ng aguah tlam. Phung mniê thâo ruah êdu\k plei siam, jing do\ jăk h^n. Jing knăt mda, hla siam man dưn, dah đăk adôk đrê`. Êdu\k plei êlâo kơ mkra lôk he\ kl^t êngao, snăn [ơ\ng đrê` h^n. Khăt awan man dưn mơ\ng 5 – 7cm. Ma\ êđu\k plei leh lôk khăt mkra ana\n ba k’u\l [‘[ia\, êdu\k plei mrâo yăm kdjo\ng kơ êngao bi thu êa.
Kđeh ]^m mnu\ jing do\ yuôm bhăn hlăm djam anei, mjing mnâo jăk kơ djam. Mnu\ jing bi mâo mnu\ dliê, amâodah mnu\ djuê drei pô phưi tha hiu [ơ\ng hjăn. Jăk êdi jing mnu\ ana ra, amâodah knô dam mrâo pro\ng kno\ng hlăm brô êgao kơ 1kg. leh mkra he\ jih prô] tiê, bi mdoh jih mlâo, adôk hrông sa drei snăn, ăm hlăm hdăng pui hrah tơl kđeh ]^m mnu\ ksa\ k`^. Du\m drei mnu\ phưi hlăm war, jing ]o\ng hiu duah [ơ\ng rơ\k mtah, paih lir ktuôp, lehana\n [ơ\ng mdiê kuê, snăn kđeh dăp h^n, [âo mngưi jăk h^n. Hiêk ma\ kđeh lui he\ klang, ma\ kđeh ]^m ksa\ leh hiêk đ’điêt dưm hlăm êsu\ng tlê, leh kơ ana\n mple\ êdu\k plei tlê mb^t.
Êdu\k plei lu\k ho\ng kđeh ]^m mnu\
Êsu\n êđê, jing mnơ\ng amâo mâo dưi k[ah ôh mkra djam anei. Êsu\n êđê mâo mnâo hang jăk, lehana\n [âo mngưi jăn `u mơh. Anak Êđê, yua êsu\n anei amâo mâo djo\ kno\ng ]ia\ng mjing mnâo [âo mngưi kơ djam mtam ôh, [ia\dah dưi dlăng anei jing sa mta êa drao đru mdrao hdrak, rua\ ko\, mtu\k… kyuana\n, jih jang djăp mta djam [ơ\ng anak Êđê ngă kreh yua lu êsu\n êđê h^n ho\ng yua êsu\n tỏi.
Alôk he\ hl^t khua êsu\n êđê, ]a\m he\ bi m]ah [‘[ia\ mđung hlăm go\ êa prăi bi hlơr, amâodah hlo\ng dưm mtam mb^t ho\ng kđeh ]^m mnu\, êdu\k plei tlê mb^t, leh bi [a\t amrê] hra, bột ngọt tui si đo\k pô [ơ\ng. Mmông anei tlê dj’ dje\ kno\ng ]ia\ng bi lu\k mnơ\ng drei tlê mb^t ho\ng êdu\k plei boh nik amâo mâo [h^ ôh. Djam anei jăk êdi jing kno\ng kđeh ]^m mnu\ tlê bi [h^, êdu\k plei ăt adôk bruêh, tlê bi lu\k amrê] hra\ bi tar mb^t, tơl kđeh ]^m mnu\ lu\k tar hlăm êdu\k plei jing jăk.
Êdu\k plei lu\k kđeh ]^m mnu\ dưi mdơ\ng hlăm hlao huă [ơ\ng đưm djuê ana Êđê
{ơ\ng êdu\k plei [uh đrê`, mmih, [a\t jăk đo\k k[ông êdi. Klei êun, [âo mngưi mơ\ng kđeh ]^m mnu\, bi lu\k mb^t ho\ng knăt plei ana\n mâo mnâo êdu\k plei mda ngă kơ drei [ơ\ng amâo mâo dưi wơr ôh mnâo mna` jăk anei. Djam [ơ\ng anei jing tu\ jăk kyuadah `u bi mguôp kđeh ]^m ho\ng hla djam mtam. Anei jing sa mta djam jăk êdi mơ\ng anak Êđê ho\ng lu hdra\ mkra mjing mdê mdê, mâo lu mta mnơ\ng bi lu\k mb^t mjing leh mnâo mna` jăk [ơ\ng snăk.
Baodaknong.org.vn
Pô mblang: Y-Khem
Viết bình luận