VOV4.Êđê - Hla\m du\m thu\n gia\m anei, êngao kơ du\m mta djam mtam doh ba pla mjing hluê si hnơ\ng ]ua\n VietGAP leh ana\n hluê si hdra\ djam mtam doh, sna\n du\m mta djam mtam doh ba pla hluê si hdra\ pla mjing hữu cơ, jing pla djam amâo ba yua hbâo pruê hoá học leh ana\n êa drao ra\ng mgang mnơ\ng pla mjing ôh mphu\n mâo mnuih blei yua thâo leh ana\n ba yua [rư\ hruê [rư\ lu.

      Dôk hn^ng, dôk hu^ hlăm grăp blư\ hua\ [ơ\ng, amai Nguyễn Thị Hòe, ti alu\ kr^ng Tân An, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]o\ng pla ma\ pô hlăm sa bưn điêt djam mtam [ơ\ng. Jih jang djam mtam ana\n kno\ng djăp ma\ sa kdrê] đu] yua hlăm go\ sang, ăt lo\ nao blei hlăm sang mnia, hla\m siêu thị. Boh s^t ara\ anei mâo lu snăk djam mtam, mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo thâo b^t kla\ ôh phu\n agha, amâo mâo doh ba klei amâo mâo jăk kơ asei mlei, amai Hoè mđing lehana\n pioh lu mmông tui duah du\m mta djam mtam doh. Tui si amai Hoè, klei mnuih yua dôk mđing êdi ara\ anei amâo mâo djo\ kno\ng duah phu\n agha, lehana\n lo\ ]ia\ng bi mâo djam mtam doh ba ]h^, ăt srăng blei ho\ng ênoh yuôm dưn mơh, kha\ bi mâo blei djam doh, ba klei suaih pral kơ asei mlei. “ Mnuih Việt Nam drei ba yua djăp mta mnơ\ng bru\ pioh pla mnơ\ng, bi yua hbâo hoá học djăl jing, djam siam, djăl mâo [ơ\ng, [ia\dah mgi dih srăng ba lu mta klei rua\. Ara\ anei amâo mâo uê` ôh kơ klei ênoh yuôm, kha\ bi mâo djam mtam doh, đăm ôh, s^t ho\ng mgưt tơl amâo mâo thâo b^t bla”.

      Mrâo anei, anôk brua\ kia\ kriê hnơ\ng jăk brua\ lo\ hma, hdang kan ]ar Daklak hgu\m ho\ng knơ\ng brua\ duh mkra mnia mblei djam mtam doh {uôn Ama Thuôt po\k leh anôk hưn mthâo, rang mdah lehana\n mkăp djăp mta djam mtam doh. Kno\ng leh sa wưng bhiâo ma\ brua\, anôk brua\ anei mâo leh lu mnuih blei yua mđing. Amai Trần Ngọc Đan Thuỳ, kia\ kriê anôk brua\ anei brei thâo, jih jang djam mtam mâo rang mdah ]h^ mnia kơ anei mâo leh sơăi hra\ tu\ yap jing djam mtam doh, lehana\n jih jang djam mtam dlăng mtah mda mâo VietGap tu\ yap. Snăn mnuih blei yua mđing tui duah phu\n agha djam mtam lehana\n si ênoh ]ua\n doh, pioh rua blei djam. Amai Trần Ngọc Đan Thuỳ la]: “ Djam mtam doh ara\ anei mâo leh anôk ]h^, mnuih blei yua mđing răng kơ klei suaih pral pô, snăn đăo knang h^n ho\ng djam mtam mâo VietGap tu\ yap. Djam doh ara\ anei ]h^ mơ\ng 30 – 50 êbâo prăk, ho\ng ênoh ana\n dưi blei mơh. Ara\ anei mâo dua anôk mkăp djam mtam doh: Tal êlâo mơ\ng war djam Nhật Bản lehana\n knơ\ng brua\ hgu\m ho\ng phung pla mjing. Dua jing, Anôk mtô brua\ kdriêk Krông Ana mkăp du\m mta djam mtam doh, mse\ si djam bei djăp mta, lehana\n du\m mta mmao, mâo mmao êngoh, mmao adra\ng”.

      Ti Daklak ara\ anei mâo dua phung duh mkra pla mjing djam mtam doh mơ\ng Nhật Bản ana\n jing knơ\ng brua\ Nico Yasai, lehana\n Knơ\ng brua\ ba yua hdră ma\ brua\ mrâo mrang, lehana\n kăp blei jih djam mtam doh mnuih [uôn sang pla mjing, đơ knơ\ng brua\ anei ngă bi mlih leh klei thâo săng mơ\ng lu mnuih halưm brua\ pla mjing djam mtam doh. Amai Nguyễn Thị Thục, Khua kia\ kriê djam mtam doh, mơ\ng knơ\ng brua\ hgu\m mnuih pla mjing ti alu\ kr^ng Tân Hoà, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, brei thâo: Tơdah mse\ ho\ng anei 5 – 6 thu\n, hlăk knơ\ng brua\ mrâo ma\ brua\, brua\ pla mjing lehana\n ba ]h^ djam mtam doh tuôm ho\ng klei dleh dlan, kah knar grăp hruê kno\ng mâo ]h^ ma\ mơ\ng 20 – 30kg djam mtam djăp mta, snăn truh kơ ara\ anei, leh mâo lu hdră hâo hưn, hnơ\ng mnuih duah blei djam doh đ^ mơ\ng 3 – 4 blư\.

      Boh s^t, pla mjing djam mtam doh, hnơ\ng mâo amâo mâo jăk lu ôh, dlăng kăn jăk siam rei, kyuana\n djam mtam doh ka jăk lu ôh ti Việt Nam mâo mnuih pla mjing, lehana\n mnuih blei yua ka jih ai tiê tui duah mơh. {ia\dah kyua klei jăk mơ\ng djam mtam doh ba klei suaih pral kơ jih jang mnuih, snăn djam anei ara\ anei dơ\ng đ^ lu leh, ana\p amra po\k sa hdră mrâo hla\m klei pla mjing, lehana\n ]h^ mnia djam mtam doh.

                                         Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k.