VOV4.Êđê - Djam mtam mtah jing mnơ\ng amâo k[ah ôh hla\m mmông hua\ [ơ\ng mơ\ng gra\p go\ sang. Ti ana\p klei arưp aram amâo doh ê[a\t mơ\ng djam mtam mtah, mnuih blei yua mđing dla\ng h^n tơ nao ruah mnơ\ng [ơ\ng, djam mtam, sna\n brei mâo phu\n agha kla\ nik. Mâo lu go\ sang ra\ng h^n sna\n ]o\ng pô pla djam rơ\ng klei doh djam mtam, thia\m mbo\ mnơ\ng tu\ ja\k kơ mmông hua\ [ơ\ng hla\m gra\p hruê leh ana\n mjing wa\l anôk mtah kơ go\ sang pô.
Dưi mkiêt mkriêm êjai, lehana\n mâo djam mtam doh mơh, lu thu\n ho\ng anei leh, go\ sang aduôn Nguyễn Thị Thu ti alu\ kr^ng Tự An, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, dưn yua anôk ho\ng hlăm wa\l sang pioh pla djam. Ho\ng êbeh 10m2, Aduôn Thu mâo pla leh lu mta djam mtam, mse\ si: Djam bei hat, djam bei mih, mlăng, hru\m, êtak, salat, đa đa êsu\n, êya, ê], plăng, amrê]… Dlăng kriê wiê ênăk bi jăk bưn `u điêt anei mâo mkăp leh djăp kơ go\ sang [ơ\ng aguah tlam. Aduôn Nguyễn Thị Thu brei thâo:“Ara\ anei ara\ng bi pla djam mtam krih lu êa drao hlua\t đei, kyuana\n mơ\ng leh w^t mdei brua\ kâo g^r kt^r pla mjing djam mtam, tal êlâo jing pioh [ơ\ng, tal dua kơ anak ]ô [ơ\ng, lehana\n lo\ mơ^t kơ anak dôk ti Sài Gòn. Mdê bi yan mdê bi djam mtam, mâo nanao hlăm jih thu\n”.
Klei dơ\ng bi pla mjing djam mtam hjăn hlăm wa\l sang, hlăk dơ\ng đ^ lar mơ\ng lu go\ êsei hlăm [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]ar Daklak. Dơ\ng mơ\ng war bưn điêt dhiêt ju\m sang hlo\ng truh hlăm adring sang, hlăm dlông sang ăt thâo mjing anôk pla djam sơăi. Ho\ng adring sang mâo 3m2, go\ sang amai Trần Minh Hương, ti alu\ kr^ng Thống Nhất, mko\ mkra leh anôk pla mjing djam mtam ho\ng hdră pla mjing hlăm êa hbâo: “Sang kâo mâo anôk điêt đu], kyua klei ]ia\ng mâo djam mtam doh, snăn kâo m^n mtam klei mkra anôk pla djam mtam doh ho\ng êa hbâo pioh kơ sang pô [ơ\ng. }o\ng pla mjing ma\ pô ]ia\ng mâo djam mtam doh. Yua kdrăp anei `u ]o\ng krih ma\ hjăn, amâo mâo lu] lu hruê mmông ôh. Grăp mlan kno\ng mlih êđai djam mrâo đu]. Hdră pla mjing anei găl jăk êdi, năng lo\ bi lar pro\ng h^n”.
Brua\ thâo dưn yua jih đơ anôk lăn ho\ng, amâodah anôk hlăm hlăm adring sang, dlông sang pioh pla djam mtam, đru leh kơ lu mnuih hd^p hlăm [uôn pro\ng mâo djam mtam mtah doh, lehana\n lo\ ba w^t lu klei tu\ mkăn đa. Nguyễn Minh Thông, ti alu\ kr^ng Tân Thành ]o\ng mkra anôk pla mjing djam mtam hlăm wa\l sang ho\ng lu thu\n anei leh brei thâo: Da\p anôk pla mjing djam mtam doh ho\ng klei djo\ guôp srăng mjing wa\l sang pô mtah siam mơh dlăng, mjing êwa êđăp lehana\n doh hlăm yan bhang hlơr: “Pla mjing djam mta hlăm wa\l sang hmei pioh [ơ\ng đu], `u jing doh. Tal dua le\, êjai hmei mâo sa wa\l ho\ng ju\m sang hmei pla djam mtam, snăn amâo guôn lo\ nao blei djam kơ sang mnia, ba w^t dưm hla\m hip êa\t ôh. Kyuadah pioh hlăm hip êa\t djam ăt jhat mơh. Pla mjing djam mtam hlăm wa\l sang `u mjing klei bi êwa jăk mơ\ng mnơ\ng pla si tôhmô hrip êwa jhat carbon, lehana\n bi kbia\ lu osi, lehana\n bi kbia\ êwa êa bi êđăp kơ pưk sang”.
Pla mjing djam mtam hlăm wăl sang knư\ hruê knư\ lu mnuih bi ruah, ]ia\ng mâo djam mtam doh kơ pô [ơ\ng, dưi răng mgang klei suaih pral. Lehana\n lo\ jing mmông đru bi hlai êđăp klei suăi êman klei m^n ai tiê mơh, lehana\n đru phung mduôn kpư\ hiu asei mlei jăk k’iêng ro\ng, mđ^ ai hlăm klei hd^p./.
Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k.
Viết bình luận