VOV4.Êđê - Mâo lu mnuih mâo klei mưng mnăm êa kp^ mơ\ng boh kroh, lehana\n klei tu\ dưn ho\ng klei suaih pral (mkăp lu vitamin C). lehana\n, êa kp^ boh kroh ăt mâo tannins, flavonoids lehana\n mta kdơ\ng ho\ng osi hoá mâo klei tu\ dưn ho\ng mnuih mâo cholesterol lu hlăm êrah, lehana\n m]ha arua\t êrah. Grăp mta boh kroh mâo mnơ\ng tu\ jăk mdê mdê, mâo lu mta Vitamin lehana\n khoáng chất mâo klei tu\ dưn dưi gang mkhư\ du\m mta klei rua\ mơh. Kyuana\n yơh tơdah thâo bi mguôp djăp mta boh kroh ba kp^ ma\ êa [ơ\ng yua hlăm grăp hruê srăng đru mđ^ klei suaih pral kơ pô.
Tluôn anei jing sa hlăm du\m mta êa kp^ mơ\ng boh kroh ênưih duah lehana\n ênưih mkra mơh hlăm grăp hruê:
Tro\ng msăm:
Yua êa kp^ tro\ng msăm mâo klei tu\ dưn bi mkhư\ mta jhat hlăm asei mlei, bi kna hnơ\ng êrah hlăm asei mlei. Lycopen mâo hla\m tro\ng msăm mkhư\ djăp mta mmao jhat lehana\n kman. ~u mjing ai ktang, lehana\n đru bi êđăp asei mlei, đru kơ klei bi lik mnơ\ng [ơ\ng, lehana\n jăk kơ klei mơiêk.
Kmu\n gơ\ng:
Kmu\n gơ\ng mâo klei êđăp, jăk mơiêk, bi êđăp asei mlei, bi hro\ rua\. Yua êa kp^ kmu\n gơ\ng mâo lu vitamin lehana\n mta khoáng. Propanoic Poison mâo halưm kmu\n gơ\ng mkhư\ mta mmih jing mta prăi, kyuana\n hlăm kmu\n ăt jing mnơ\ng [ơ\ng bi hro\ êmo\ng jăk mơh. Kmu\n gơ\ng mâo lu êa, jing jăk snăk kp^ mjing êa mnăm, jing sa hlăm du\m mta êa pioh mnăm lưh hlơr. Êa kp^ kmu\n gơ\ng mtah lo\ jing mnơ\ng pioh bi msiam [o# mta, bi mdoh kl^t kliêng.
Karot:
Yua êa kp^ mơ\ng karot đru bi kna hnơ\ng êrah đ^, bi ktang kboh, mkhư\ klei mđu] m[le\, lehana\n klei bi ktăl. Bi lu\k êa kp^ karot mb^t ho\ng êa boh kroh mkăn, mâo mnâo jăk. Êa karot mb^t ho\ng êa ksâo êmô grăp mta dưm bi knar lehana\n kwa\ mb^t, srăng mjing sa mta êa mnăm jăk snăk kơ asei mlei, hlăm ana\n mâo lu protid, lehana\n calci.
Êa kp^ mơ\ng djam pho\k:
Djăm pho\k mmih, êđăp, mâo klei jăk m’iêk, êđăp hlăm êrah, lehana\n krơ\ng êrah. Jing mta êa mnăm đru mtru\t klei hua\ [ơ\ng, đru bi lik mnơ\ng [ơ\ng, bi hro\ klei rua\ êrah d^. Yua êa kp^ mơ\ng djam pho\k ho\ng mnuih mâo klei rua\ êrah đ^, rua\ ko\, hw^r ko\, m’iêk rua\ ang m’iêk dleh, rua\ hlăm atu\t klang lehana\n klei rua\ mniê… êjai yua êa kp^ mơ\ng djam pho\k, hdơr lui he\ kdrê] hla, ]ia\ng bi hro\ klkei ph^, ruah mta djam pho\k mâo êa khua snăn hnơ\ng tu\ jăk lu h^n.
Êa kp^ mơ\ng củ năng:
Củ năng mâo mta mmih, êđăp, đru bi hro\ klei rua\ êrah đ^, jăk m’iêk. Êa kp^ mơ\ng củ năng mâo mta kdơ\ng ho\ng kman staphyloccocus aureus, jing kman bi klo\ k`^ hla\m êrah, kman Ecoli, kman pseudomonas aeruginosa (jing kman bi ênah).
Êa kp^ mơ\ng boh kroh leh mkra mjing hlo\ng yua bi jih hla\m hruê, amâo mâo jăk lui kơ hruê êdei, srăng jhat he\, lehana\n mâo mta jhat mơh.
Tui si phung kreh knhâo ksiêm duah, grăp hruê grăp ]ô mnuih mbo\ truh 8/10 mta djam mtam boh kroh, snăn amâo mâo jăk mâo klei rua\ êbuh đih, amâodah klei rua\ kboh ôh hro\ truh 30%, mka\ ho\ng mnuih [ia\ yua 2 kdrê]/hruê, lehana\n mâo ai dưi kdơ\ng ho\ng mu mta klei rua\ mkăn đ^ mâo 12%. Kyuana\n êa kp^ mơ\ng boh kroh mnăm nanao hlăm grăp hruê jing jăk ho\ng jih jang mnuih, boh nik phung mniê lehana\n hđeh./.
Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k.
Viết bình luận