VOV4.Êđê - Ho\ng klei ]ang hma\ng kriê pioh lehana\n mđ^ lar du\m bruă dhar kreh, klei kdo\ mui` đưm mơ\ng mnuih [uôn sang Bahnar, ayo\ng Đinh  Ngưi ti [uôn Kgiang, să Kông Lơng Khơng, kdriêk Kbang, ]ar Gia Lai jho\ng ai tiê duh bi liê ngă mkra sang hluê knhuah gru mơ\ng djuê ana Bahnar ]ia\ng krơ\ng phung tuê hiu ]hưn hlăm du\m gưl weh ]hưn kơ Kbang. Kdrê] “Knhuah siam ê[a\t dhar kreh lăn Dap kngư” hruê anei hâo hưn kơ gru hmô hiu ]hưn mâo mă hjăn păn anei.

Nao ]hưn ti [uôn Kgiang, să Kông Lơng Khơng, kdriêk Kbang, ]ar Gia Lai), hmei bi kngăr snăn ti anăp pưk sang Đinh A Ngưi - djuê ana Bahnar. ~u jing pô ba anăp mko\ mjing du\m hdră hiu ]hưn ênguê dôk jưh kơ phung tuê hiu ]hưn dlăng ti alu\ wa\l du\m kdriêk Ngo\ Dhu\ng. {ăng jang mu\t hlăm sang A Ngưi mkra mjing ênưih, jăk siam, jiă kma lu knhuah dhar kreh mơ\ng mnuih Bahnar đưm dih.  Mguôp ho\ng wa\l hiu dlăng snăn mnơ\ng [ơ\ng mơ\ng A Ngưi ăt mâo lu mnơ\ng [ơ\ng mơ\ng djuê ana Bahndar mă mơ\ng dliê, pưk hma.

A Ngưi brei thâo, klei m^n po\k homestay dưi mâo hlăm du\m blư\ ata\t phung tuê hiu ]hưn weh dlăng ti Kbang. Thâo [uh klei ]ia\ng mơ\ng phung tuê jing lông hd^p mda mb^t leh anăn hiu dlăng ti Lăn Dap Kngư, ayo\ng A Ngưi thâo săng ngă ya klei ]iăng iêu jak phung tuê, mb^t anăn hưn mdah klei dhar kreh jăk siam djuê ana Bahnar.  Bi m^n leh anăn ngă, mlan 2/2019, `u jho\ng po\k hdră bruă homestay leh anăn mkra mjing du\m tuôr hiu ]hưn ênguê hlăm alu\ wa\l kdriêk Kbang.

A Ngưi duh bi liê mko\ mjing gru hmô homestay tal êlâo hlăm să [un

Homestay mơ\ng ayo\ng A Ngưi duiư mko\ mjing hlăm ênhă 1 ha. Tal êlâo ru\ mdơ\ng ho\ng 4 adu\ p^t leh anăn 1 anôk bi k[^n lu mnuih. Ti sang pô dôk, A Ngưi bi msiam ho\ng du\m mta mnơ\ng siă suôr, mdê hjăn mơ\ng djuê ana Bahnar [ia\dah ăt mâo klei mbruă jăk siam. A Ngưi duah blei kơ pô sa r^ng ]ing ]har, đ^ng t'rưng, lu kdrăp ]u\t h'ô, kdrăp mnơ\ng dưi mkra mjìng jăk siam leh anăn mbruă mơ\ng am^ `u pô pla kpaih, ]haih kpaih, êwei mrai, luôm êa mil leh anăn m`am... Klei anei đru kơ phung tuê mâo gưl hiu ]hưn dlăng leh anăn thâo săng h^n kơ klei hd^p dhar kreh  Lăn dap Kngư...

}ia\ng dưi ngă klei anei, A Ngưi amâo mdei ngă bruă hriăm mơ\ng phung mkăn ngă bruă hiu ]hưn ênguê. Boh nik duah hdră mđ^ kyar knhuah gru mơ\ng mnuih Bahnar, dưi iêu jak phung tuê, ba w^t klei tu\ bruă duh mkra. Boh nik, amâo dưi brei gru hmô homestay mơ\ng pô jing anôk bruă thơ\ng kơ mnia blei, `u\ kma [ia\dah amâo bi hlai mb^t ôh. Tal êlâo ngă homestay, ayo\ng A Ngưi ăt tuôm ho\ng lu klei dleh dlan kyua amâo mâo klei ư ai mơ\ng go\ sang. A Ngưi yăl dliê: "Sang pô amâo thâo săng ôh ya jing homestay, hmư\ pô la] duh bi liê prăk mah ngă snăn amâo sa ]ô nao ai ôh. {ia\dah ho\ng klei khăp leh anăn klei hur har ba dhar kreh djuê ana hưn mthâo kơ grăp ]ô mnuih thâo mtru\t mjhar kâo ngă. Yap truh knhal jih thu\n 2019, hnơ\ng tuê dôk jưh ti homestay đ^ truh 2000 gưl ]ô hlăm ala ]ar leh anăn ala ta] êngao.

A Ngưi pioh hruê m’mông ]ia\ng hrui m[^n mnơ\ng yua, ]ing ]har, mnơ\ng pơ\k m`am pioh hưn mdah ho\ng phung tuê hiu ]hưn

Jing knuă druh ti Anôk bruă Dhar kreh - mjuăt ktang asei mlei - hiu ]hưn ênguê kdriêk Kbang, ayo\ng A Ngưi thâo săng du\m knhuah dhar kreh jăk siam ăt mse\ mơh klei găl mơ\ng mnuih Bahnar. Êlâo kp ngă homestay, ayo\ng A Ngưi ieue mthưr du\m êpul tông ]ing, kdo\ ]huang pro\ng mơ\ng [uôn sang, du\m êpul tu\k knă, m`am kpa`, phung thâo mbruă mmui` khan... ]ia\ng pioh kơ bruă hiu ]hưn ênguê leh anăn dôk jưh hlăm mlam.

Ayo\ng khăng nao truh ti sang mnuih [uôn sang brei rông u\n, mnu\, knă kpiê ]eh, ]iăng kơ s^t mâo tuê snăn mâo leh mta mnơ\ng pioh tu\k knă. Truh ara\ anei, grăp blư\ mâo tuê hiu ]hưn weh ]hưn, khă gơ\ amâo guôn k]ah hruê êlâo ôh snăn `u ăt ngă djo\ klei ]ia\ng mơ\ng tuê. U|n, mnu\, kpiê... jih jang mâo leh sơa^ hlăm war sang pô, amâo hu^ k[ah ôh.

{uôn Kgiang ara\ anei mâo 140 go\ êsei, 100% jing mnuih [uôn sang Bahnar. Kyua klei mtru\t mjhar mơ\ng A Ngưi digơ\ hrăm mb^t ngă bruă hiu ]hưn ênguê. Mơ\ng leh mâo Homestay mơ\ng A Ngưi, klei hd^p mda dhar kreh ai tiê mơ\ng mnuih [uôn sang ti nei [rư\ hruê [rư\ đ^ kyar h^n.

S^t mâo tuê hiu ]hơn, di`u lo\ mdah klei thâo, kdo\ ]huang, mdê] ]ing. Mơ\ng bruă kưt mmui`, di`u lo\ dơ\ng mâo prăk hrui w^t kơ go\ sang. Amâo djo\ kno\ng snăn ôh, A Ngưi lo\ brei phung khua mduôn hlăm [uôn po\k adu\ bi hriăm tông ]ing hlăm [uôn. A Ngưi ]ang hmăng, jing leh mnuih Bahnar snăn brei thâo tông ]ing ]har.

Lu thu\n êgao, A Ngưi mb^t ho\ng knu\k kna hriăm tông lehana\n kriê pioh ]ing ]har, ênai ]ing hlăm să Kông Lơng Khơng

Khua mduôn Đinh B'Lich yăl dliê: "Mơ\ng hruê A Ngưi ngă bruă hiu ]hưn ênguê, dhar kreh djuê ana mơ\ng mnuih Bahnar kr^ng anei [rư\ hruê [rư\ mâo lu mnuih thâo. Kyua A Ngưi anăn mâo lu mnuih [uôn sang mâo prăk hrui w^t, bi đru klei dleh dlan kơ bruă duh mkra mb^t anăn lo\ dơ\ng hưn mdah dhar kreh djuê ana pô."

Kơ du\m hdră m^n t^ng, hdră mđ^ kyar kơ anăp, A Ngưi brei thâo: "Thu\n 2020 pô srăng mko\ mjing thiăm 4 adu\ p^t bi knar ho\ng sang jưh mâo hnơ\ng jăk 2 boh mtu\. Prăk bi liê m^n t^ng hlăm brô 1 êklai prăk, pioh kơ phung tuê hiu ]hưn. Pô ăt ]ang hmăng mâo lu phung đru bruă, boh nik phung sinh viên mda asei khăp hiu ]hưn ênguê ]ia\ng ngă du\m klei m^n mđ^ kyar hiu ]hưn ênguê êpul êya, ba dhar kreh alu\ wa\l truh ho\ng grăp ]ô mnuih tar ala ]ar."

H’Zawut pô ]ih hlo\ng răk