VOV4.Êđê - Vitamin A jing sa hlăm du\m mta mnơ\ng tu\ jăk yuôm bhăn, boh nik ho\ng hđeh kgu\ 5 thu\n. Tơdah k[ah Vitamin A asei mlei srăng lu] ai kdơ\ng ho\ng klei rua\, ênưih kman ngă, điêt klang, ktiêl, lehana\n ênưih mma\t ala\, tơdah amâo mâo hma\r thâo [uh, lehana\n mdrao bi pral. }ia\ng thâo săng kla\, lehana\n mâo hdră mkra djăp mta mnơ\ng [ơ\ng, djo\ hnơ\ng ana\n yơh jing hdră jăk kơ brua\ mkhư\ klei k[ah Vitamin A. Alum kơ diih hmư\ kơ brua\ mdrơ\ng ho\ng klei k[ah Vitamin A hlăm phung hđeh:
Klei yuôm mơ\ng Vitamin A ho\ng klei suaih pral phung hđeh jing đru kơ hđeh đ^ pro\ng, mnga] ala\ mta, ra\ng mgang biểu mô leh ana\n mđ^ ai bi kdơ\ng ho\ng klei rua\. Phung hđeh ti gu\ 3 thu\n kha\ng k[ah lu Vitamin A. Hla\m wưng anei, hđeh dôk đ^ hriê kơ pro\ng, hdra\ rông ba, [ơ\ng mna\m a\t mlih mơh leh ana\n ênưih kha\ng mâo klei rua\, kyua ana\n kha\ng k[ah lu Vitamin A. Phung am^ dôk brei anak mam, boh nik hla\m thu\n tal êlâo tơdah amâo [ơ\ng dja\p ênu\m du\m mta mnơ\ng tu\ ja\k, hla\m êa ksâo k[ah Vitamin A sra\ng nga\ k[ah Vitamin A kơ anak điêt. Ho\ng hđeh amâo dưi mam am^ ôh sna\n klei k[ah Vitamin A jing lu êdi. Thạc sỹ, Aê mdrao Lê Phúc, k’ia\ng khua anôk brua\ mgang kdơ\ng ho\ng klei rua\ tưp ]ar Daklak brei thâo:“ K[ah Vitamin A a\t mse\ ho\ng k[ah Vitamin D mơh nga\ kơ hđeh kdjuôt kdj^ng, ai kdơ\ng ho\ng klei rua\ hro\. Mb^t ho\ng ana\n sra\ng nga\ kơ ala\ hđeh mma\t, đa hlo\ng nga\ truh kơ bum ala\”.
Vitamin A đru mđ^ klei suaih pral phung hđeh, klei anei gra\p ]ô mnuih thâo s’a^, kha\ sna\n, ka dưi bi mlih ôh. Kla\ s^t hla\m gra\p thu\n dlông ro\ng la\n a\t mâo hla\m brô 500 êbâo ]ô hđeh bum ala\ kyua k[ah Vitamin A leh ana\n 2/3 ênoh ana\n djiê. Việt Nam hla\k jing ala ]ar mâo lu phung hđeh k[ah Vitamin A, boh nik ti du\m alu\ wa\l mâo klei hd^p mda dôk dleh dlan. }ia\ng bi hro\ klei k[ah Vitamin A ra\ng mgang klei suaih pral kơ phung hđeh jing amâo dleh ôh tơdah du\m go\ sang mâo du\m brua\ nga\ kla\ s^t. Thạc sỹ, Aê mdrao Lê Phúc, k’ia\ng khua anôk brua\ mgang kdơ\ng ho\ng klei rua\ tưp ]ar Daklak mta\: “ Brei bi mưng phung hđeh [ơ\ng djam mtam, [ơ\ng du\m mta mnơ\ng mâo lu Vitamin A mse\ si: Djam mtam mtah mda, boh kroh, Ka-rôt, boh tei hung. Brei [ơ\ng dja\p ênu\m mnơ\ng [ơ\ng tu\ ja\k, hla\m ana\n mđing dla\ng kơ Vitamin A. Mâo lu phung hđeh rua\ tian eh m’êa, phung am^ hu^ amâo brei [ơ\ng mta pra^. {ia\dah nga\ sna\n sra\ng mkhư\ klei tu\ [ơ\ng mta Vitamin A…
}ia\ng gang mkhư\ klei k[ah Vitamin A hla\m phung hđeh, phung am^ ama brei mđing hla\m hdra\ mkra mnơ\ng [ơ\ng hla\m gra\p hruê, rơ\ng mka\p dja\p mnơ\ng tu\ ja\k hla\m ana\n mâo Viatmin A, kha\ng mâo hla\m du\m mta mnơ\ng mse\ si: Boh [ơr, êa ksâo, ]^m amâo dah djam, mtam boh kroh mtah mda, hrah, tiê, boh mnu\...
Tơdah tu\k kna\ asei djam kơ hđeh brei drei dưm [ia\ pra^ đru kơ Vitamin A ênưih lik h^n, hua\ [ơ\ng ja\k h^n mơh. Êngao kơna\n, brei drei dla\ng kriê leh ana\n bi mdoh phung hđeh ]ia\ng gang mkhư\ du\m klei rua\ tưp êlan prô] tian.
Boh nik, phung am^ ama mâo anak mơ\ng 6 – 60 mlan brei drei ba anak nao kơ du\m anôk brua\ mdrao mgu\n sa\, alu\ mna\m Vitamin A 1 thu\n 2 blư\, hla\m mlan 6 leh ana\n mlan 12 gra\p thu\n. Phung mniê leh kkiêng hla\m wang 1 mlan brei drei mna\m thia\m mbo\ Vitamin A ]ia\ng gang mkhư\ klei k[ah Vitamin./.
H’Nê] pô ]ih hlo\ng ra\k.
Viết bình luận