VOV4.Êđê - Klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda leh anăn bi dôk anak amiêt awa sa thung k’u\t jing leh klei bhiăn kthu\l mluk hlăm lu [uôn ti ]ar Lâm Đồng. }ia\ng bi mkhư\ klei anei mb^t ho\ng du\m gưl, anôk bruă, Sang hră gưl dua Knu\k kna ]iêm rông kdriêk Di Linh, ]ar Lâm Đồng mđ^ ktang bruă hâo hưn mtô mblang kơ du\m klei truh jhat mơ\ng klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda, bi dôk anak amiêt awa k`ăm đru kơ phung hđeh thâo săng h^n kơ klei suaih pral [a\ kkiêng anak, Hdră bhiăn bi dôk ung mo# leh anăn klei hd^p hlăm go\ sang. Klei sa ai mơ\ng sang hră, phung hđeh hriăm hră ngă leh leh anăn hlăk [rư\ bi mđ^ klei thâo săng mơ\ng phung hđeh leh anăn lu go\ sang mnuih djuê [ia\ ti alu\ wa\l.

Sang hra\ knu\k kna ]iêm rông mnuih djuê [ia\ Gưl dua kdriêk Di Linh, ]ar Lâm Đồng ara\ anei mâo truh 350 ]ô hđeh hriăm hra\ jing mnuih K’ho, }il, Ma\. Phung hđeh dôk hlăm thu\n hlăk đ^ pro\ng, kyua ana\n brua\ mjua\t bi hriăm kơ klei hd^p êkei mniê, kơ klei bhiăn bi dôk ung mo#, lehana\n klei hd^p hlăm găp djuê mâo nanao sang hra\ mđing uê` mtô mblang. Adei }il Thuỷ, hđeh hriăm adu\ 9 B, sang hra\ knu\k kna ]iêm rông hđeh mnuih djuê [ia\ Gưl dua kdriêk Di Linh yăp dliê: Grăp blư\ w^t kơ sang, mâo lu mnuih ]ia\ng brei adei mdei sang hra\ nao dôk ung. Mâo mnuih lo\ brei dôk jing anak amiêt awa:

“Asei mlei kâo mgi dih, tơdah am^ ama mgo# dôk ung jing anak amiêt awa, ka êgao ôh tlâo ênuk, snăn kâo amâo mâo ư ôh, lehana\n kâo srăng mblang ho\ng am^ ama thâo săng kơ boh amâo mâo jăk mơ\ng klei dôk anak amiêt awa sa thung k’u\t. Srăng hmăi amâo mâo jăk kơ mjeh anak mnuih, kkiêng anak srăng mâo lu klei rua\, mâo klei amâo mâo jăk hlăm asei mlei, lehana\n am^ ăt srăng le\ hlăm klei amâo mâo suaih pral”.

Phung [^ng găp knar thu\n hlăm [uôn dôk ung mo# mơ\ng mda, mâo anak, amâo mâo thâo rông ba, klei hd^p le\ hlăm klei dleh dlan, nao ma\ brua\ kăn mâo mnuih ]ia\ng mưn yua rei, kyua asei dôk điêt. K’Nhiên hđeh hriăm hra\ adu\ 9 C ]ang hmăng kơ klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda, klei bi dôk anak amiêt awa pral dưi lăm lui he\, ]ia\ng kơ phung hđeh nao bi hriăm hra\ mơar:

“Klei bi dôk anak amiêt awa sa êrah jing sa klei bhiăn amâo lo\ djo\ ôh, lehana\n hlăk hlê jing sa klei dôk tuôm amâo mâo jăk ôh êdi, năng lăm lui he\. Kâo mâo hriăm lehana\n thâo săng kơ djăp hdră êlan, hdră bhiăn kơ klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda, lehana\n klei dôk anak amiêt awa sa thu\ng k’u\t jing klei amâo mâo djo\ ôh, snăn kâo w^t kơ [uôn sang kâo srăng hâo hưn la] kơ klei anei ]ia\ng jih jang mnuih thâo săng, boh nik ho\ng phung adôk mâo mnuih bi dôk ung mo# mơ\ng mda, bi dôk anak amiêt awa sa êrah”.

Amâo mâo djo\ kno\ng hâo hưn mtô mblang hjăn kơ phung hđeh hriăm hra\ ôh, phung nai sang hra\ knu\k kna ]iêm rông hđeh mnuih djuê [ia\ gưl dua kdriêk Di Linh lo\ truh hlăm grăp boh [uôn hâo hư\n mtô mblang kơ mnuih [uôn sang thâo săng kla\ kơ klei amâo mâo jăk mơ\ng bi dôk ung mo# mơ\ng mda, bi dôk anak amiêt awa sa êrah. Nai mtô Mo Lom Thuý brei thâo: {uh phung hđeh mdei sang hra\, phung nai mb^t ho\ng [^n hđeh hlăm adu\ tui nao truh kơ sang lehana\n mtru\t phung hđeh amâo mâo kbia\ sang hra\ ôh, kăn brei dôk mo#, lehana\n dôk ung mơ\ng mda ôh. Phung nai mtô lo\ mguôp mb^t ho\ng knua\ druh ngă brua\ hdră bhiăn, khua [uôn, khua mduôn bi nao mtô mblang găp djuê phung hđeh:“Tơdah phung am^ ama hđeh mgo# hđeh brei dôk ung, dôk mo#, snăn asei mlei phung hdeh ana\n brei mâo klei hngah, lehana\n hưn ho\ng nai. Nai mtô srăng nao blu\ hrăm ho\ng am^ ama hđeh thâo kơ boh amâo mâo jăk, lehana\n anei ăt jing brua\ ngă soh ho\ng hdră bhiăn”.

Knang kơ phung nai lehana\n brua\ sang ]ư\ êa hâo hưn mtô mblang, mâo leh lu go\ sang dơ\ng thâo săng klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda jing soh ho\ng klei bhiăn. Amai K’Hường ti alu\ mrô 3, sa\ Đinh Trang Thượng, kdriêk Di Linh mâo anak mniê dôk hriăm ti sang hra\ knu\k kna ]iêm rông hđeh mnuih djuê [ia\ gưl dua kdriêk Di Linh brei thâo:“Kâo kreh mjua\t bi hriăm nanao phung anak amâo mâo dưi dôk ung mo# mơ\ng mda ôh, brei ktuh êyuh kơ klei hriăm hra\ mơar êlâo, ]ia\ng kơ mgi dih duah brua\ knua\ ma\. Dôk ung, jih jang srăng dôk ung sơăi, [ia\dah bi mâo brua\ knua\ êlâo, djăp thu\n snăn dôk ung jing jăk h^n”.

Tui si nai Nguyễn Văn Dũng, k’ia\ng khua sang hra\ knu\k kna ]iêm rông hdeh mnuih djuê [ia\ gưl dua kdriêk Di Linh, êlâo dih kreh mâo phung hđeh hriăm hra\ kbia\ sang hra\ nao dôk ung, [ia\dah ara\ anei klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda, lehana\n klei bi dôk anak amiêt awa sa thung k’u\t amâo lo\ mâo ôh:“Mơ\ng ako\ thu\n hriăm mtam, sang hra\ mko\ mjing leh êpul kăp k]e\ mblang kơ phung hđeh hlăm sang hra\, lehana\n kơ am^ ama phung hđeh. }ia\ng kơ phung hđeh thâo săng boh amâo mâo jăk mơ\ng klei dôk anak amiêt awa sa thung k’u\t, anei jing sa klei bhiăn amâo lo\ djo\ ôh. Hmei kreh nao truh hlăm sa\, hlăm [uôn ]ia\ng mtô mblang ho\ng mah jia\ng hđeh knar thu\n bi hluê ngă djo\ klei anei”.

Mjua\t bi hriăm kơ phung hđeh hriăm hra\, ]ia\ng kơ jih jang phung hđeh thâo săng, lehana\n phung hđeh bi hngah ho\ng klei bi dôk ung mo# mơ\ng mda, lehana\n klei bi dôk anak amiêt awa sa êrah. Lehana\n asei phung hđeh mơh brei jing mnuih hiu hâo hưn klei anei, mtru\t mjhar găp djuê pô mdei yơh klei bhiăn amâo lo\ djo\ anei./.