VOV4.Êđê – Hla\m klei m^n mơ\ng mnuih djuê ana K’ho ti ]ar Lâm Đồng, go\ sang kha\ mâo lu pra\k ka\k, pưk hma, [ia\dah amâo mâo ôh ]ing ]har sna\n ka dưi yap jing mdro\ng sah ôh. Ho\ng mnuih [uôn sang, ]ing jing nga\n kdra\p yuôm h^n êdi, jing nga\n dra\p mâo klei tu\ yuôm wa\t kơ mnơ\ng dhơ\ng lehana\n ai tiê, klei m^n. Klei ]ih ti gu\ anei sra\ng la] kla\ h^n kơ klei tu\ yuôm mơ\ng ]ing ]har hla\m klei hd^p mda a\t mse\ mơh hla\m brua\ duh mkra pla mjing mơ\ng mnuih djuê ana K’ho.

Hluê si pô thâo mbruă Kơ Să Ha Le, ti alu\ Bon Rơm, să N’Thol Hạ, kdriêk Đức Trọng, ]ar Lâm Đồng, hlăm klei hd^p mda mnuih K’ho amâo dưi k[ah ôh ênai ]ing ]har, kyua dah amâo mâo ênai ]ing năn [uôn sang amâo mâo ai êwa hd^p ôh. Mơ\ng đưm đă mnuih K’ho khăng ba yua ]ing hlăm djăp klei m’ak, klei ênguôt hn^ng. }ing ba yua hlăm bruă ba w^t mdiê mơ\ng lo\ hma, bi ktlah ho\ng mnuih djiê w^t ho\ng atâo atiêt…

R^ng ]ing ( ]ing bor) mơ\ng mnuih K’ho khăng mâo 6 boh: }ing ana dôk rơ\ng ênai tông, ]ing rdơn ( ]ing pro\ng) đru rơ\ng ênai tông kơ ]ing ana, ]ing ndơr bi mlih ênhiang tông, ]ing thơ, ]ing thi w^t la] tơdah ]ing ana iêu. Tơdah tông ]ing, mnuih K’ho dăp prue#, tui hluê mơ\ng ]ing ana truh kơ ]ing thi, kngan điâo dja\ kơ\ng [o# ]ing hlăm lam, bi kngan hnuă tông ti [o# ]ing nah êngao. Êpul tông ]ing êbat nao tăp năng nao kơ ana\p, tăp năng kdu\n kơ tluôn, ênai tông êdu ktang, mdê] ênhiang kbiă mơ\ng kngan up, mblang amâodah păn ti ]ing.

Pô thâo mbruă Kơ Să Ha Je brei thâo: tơdah tông ]ing ba yua jih 1 r^ng. Tơdah amâo mâo ênu\m kno\ng k[ah 1 boh đui], snăn amâo thâo tông ôh:

“ R^ng ]ing mâo 6 boh. }ing yuôm bhăn h^n jing ]ing ]ing ana, ]ing anei dưi bi mlih ho\ng du\m pluh drei kbao pro\ng. {ia\dah 6 boh ]ing amâo dưi bi ktlah ôh, mâo ênu\m ênap snăn kơh thâo tông. Leh ana\n tơdah tông, lo\ mâo wa\t hgơr gơ\ srăng jăk h^n”.

Ho\ng mnuih K’ho, kbao, ]ing, ]eh jing 3 mta ngăn dra\p yuôm bhăn h^n, bi mklă klei sah pro\ng mdro\ng jing mơ\ng 1 go\ êsei, djuê ana. Hlăm ana\n ]ing ngăn dra\p mâo ênoh h^n. Đưm adih, kno\ng du\m sang sah mdro\ng kơh dưi tloh blei ]ing ]har. }ing dưi dlăng mse\ si mngăt êwa mơ\ng [uôn sang K’ho, mâo klei tu\ dưn yuôm bhăn hlăm klei hd^p mda leh ana\n duh mkra pla mjing. Hluê si pô thâo mbruă Kơ Să Ha Je, ]ing siă suôr ho\ng anak mnuih mơ\ng mphu\n k’kiêng truh kơ w^t ho\ng aduôn aê atâo atiêt, hlăm du\m klei ngă yang asei, klei bi kuôl ung mo#, hlăm klei huă blăm mnăm thu\n, m’ak tuê hriê ]hưn…

“ S^t truh hruê hrui mă boh mnga mnơ\ng pla mjing, ba w^t boh mdiê kuê mơ\ng hma amâo dah knăm m’ak huă êsei mrâo, phung hlăk ai hlăm [uôn hơ\k m’ak digơ\ mă ]ing ba tông. {uôn sang kdo\ mui` hluê ênai ]ing bi êdah klei hơ\k m’ak tơdah mdiê hlăm hma dưi ba w^t truh kơ sang leh. Ênuk aduôn aê drei, ]ing, hgơr, rơkel, kơm buăl… dưi ba yua lu êdi. Grăp blư\ mâo knăm m’ak, amâodah mâo tuê hriê ]hưn snăn digơ\ ăt mă ]ing tông ]ia\ng  drông c\hưn”.

Ho\ng klei ]ang hmang ]ing srăng dôk nao lă lar ho\ng [uôn sang, Kơ Să Ha Je leh ana\n lu phung thâo mbruă ti alu\ wa\l hlăk jih ai tiê lo\ mtô brei kơ phung hđeh êlăk hdră tông ]ing. ~u ăt iêu la] mnuih [uôn sang g^r dôk kriê pioh ]ing pô, kyua mâo ênoh yuôm lu go\ êsei bi ba ]h^ he\ đa kno\ng dôk kriê pioh ]ing ana đui]. Ara\ anei mnuih [uôn sang ti {uôn Rơm, să N’Thol Hạ, adôk kriê pioh 30 boh ]ing ana, [ia\dah klei năng ênguôt êdi ana\n jing ênoh ]ing dôk ênu\m r^ng kno\ng [ia\ đui].

}ing mơ\ng mnuih [uôn sang K’ho jing 1 kdrê] hlăm ngăn dhar kreh ]ing ]har lăn Dap Kngư mâo UNESCO tu\ yap jing ngăn c\uê pioh dhar kreh amâo êdah klă mơ\ng anak mnuih. }ang hmang snei, du\m [uôn sang c\ia\ng  thâo bi mtô mtă hdăng pô bi mđ^ h^n klei thâo kriê pioh dôk hrông ênu\m  r^ng ]ing, kriê pioh leh ana\n mđ^ lar knhuah gru dhar kreh mơ\ng djuê ana. Kyua ]ing jing mngăt êwa mơ\ng [uôn sang.

                                                H’Nga pô ]ih hlo\ng răk