VOV4.Êđê – Leh 10 thu\n hluê nga\ hdra\ brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, klei thâo nga\ brua\ duh mkra pla mjing ti lu alu\ wa\l hla\m ]ar Daklak mâo leh klei bi mlih kla\ s^t. Mnơ\ng pla dưi bi mlih, mjing leh lu kr^ng thơ\ng ba pla mnơ\ng mâo ênoh truh du\m êklai pra\k hla\m 1ha/thu\n. Hla\m klei bi mlih ana\n, kr^ng mjut mjing ana mjeh ti sa\ Hoà Thắng, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột, ]ar Daklak, jing anôk đa\o knang êdi, ho\ng ana\n kna\l “Ana mjeh Êa Kma\t”, dưi thâo ti dja\p kr^ng la\n dap kngư, mphu\n ]o# kơ hdra\ k`a\m lo\ mko\ w^t brua\ nga\ lo\ hma, mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo.
Mlan 12 jing wưng Lăn dap Kngư klă s^t mu\t hlăm yan không, klei ]ia\ng yua du\m ana mjeh hro\ lu, [ia\dah amâo djo\ kyua anăn ôh bruă mơ\ng du\m anôk mjut mjing mjeh ana pla mjing ti să Hoà Thắng, [uôn pro\ng [uôn Ama Thuột hro\ he\. Phan Văn Hải, Khua sa anôk mnia blei ana mjeh ti alu\ 10, să Hoà Thắng brei thâo, phung ngă bruă mjuh mjing mjeh ana pla mjing amâo thâo jih bruă ôh. Mơ\ng mlan 4 truh mlan 8, leh mnuih ngă lo\ hma mu\t hlăm yan pla du\m mta ana sui thu\n, du\m anôk mjut mjing mjeh lo\ mprăp du\m kdrăp mnơ\ng, asa\r mjeh, knăt grep pioh mjut mjing grep ana mjeh. Du\m ana mjeh dôk pioh mơ\ng yan êlâo ăt bi mlih kpu\ng pla ]ia\ng hriê kơ pro\ng jăk, anăn lui] lu hruê mmông ngă bruă. Hluê si Hải, Hoà Thắng ara\ anei amâo djo\ kno\ng anôk phu\n ana mjeh ti Dak Lak ôh [ia\dah wa\t kr^ng Lăn Dap Kngư leh anăn sa kdrê] hlăm kr^ng Dhu\ng kwar Krah. Kno\ng dlăng kơ du\m anôk mjut mjing mjeh ti să snăn dưi [uh kơ hdră ngă bruă lo\ hma mơ\ng kluôm kr^ng wa\l.
"Giăm anei mtam, kâo mâo sa anôk mjut mjing mjeh 1 sao, jih jang ana sâu riêng. Êngao kơ năn, mâo 4 đang mkăn, hlăm anăn mâo 1 đang thơ\ng kơ grep knăt sầu riêng Musang King. Ti nei ara\ anei sâu riêng leh anăn Mak ka lu h^n. Ară anei mak ka lo\ dưi ba ]h^ lu h^n kơ sầu riêng. Arăng hriê blei ho\ng êdeh, grăp boh êdeh 10 êbâo phu\n, ba pla hlăm ]ar mkăn."
Hluê si Knơ\\ng bruă sang ]ư\ êa să Hoà Thắng, alu\ wa\l ara\ anei mâo truh 400 go\ êsei ngă bruă mjut mjing ana mjeh, mnia blei ana mjeh. Mjeh kphê ăt jing anăn knăl mrô 1 ti nei, kyua dưi tu\ mă hnưm h^n du\m klei tu\ ksiêm hriăm kphê mrô 1 kluôm ala ]ar - Anôk ksiêm hriăm Kphê Ea Kmat êlâo dih, jing Anôk ksiêm duah klei kreh knhâo kdrăp mnơ\ng ngă lo\ hma dliê kmrơ\ng Lăn Dap Kngư - Wasi ara\ anei. Mjeh kphê Robustaiara\ anei bi knăl TR, kphê ]ê TN leh anăn THA kyua Wasi mko\ mjing, mâo du\m anôk mjut mjing bi lar mjeh, hlăk đru kơ du\m êbâo go\ êsei ngă lo\ hma dưi mâo đang kphê jăk siam, mâo boh mnga lu truh 8ton/ 1ha.
Hluê si hdră mlih mrâo ana pla mjing leh anăn klei ]ia\ng [rư\ hruê [rư\ lu jơr mơ\ng mnuih ngă lo\ hma, du\m anôk mjut mjing ana mjeh ti Hoà Thắng lo\ bi lar mjeh du\m ana mă kyâo mâo ênoh yuôm mse\ si ana dổi mtah, mku\l, mac ca, du\m mta ana boh kroh blei mơ\ng ala ta] êngao mse\ si du\m mjeh boh [ơr Mi, mjeh sâu riêng Malaysia, boh êrang Thái leh anăn boh kneh Thái. Du\m pluh mta ana mjeh dưi mă mơ\ng du\m ]ar, [uôn pro\ng hlăm ala ]ar leh anăn du\m ala ]ar mkăn, dưi mjut mjing ti Hoà Thắng, hlăk đru kơ hdră ana pla mjing ti Lăn Dap Kngư lu jơr.
Hluê si Tiến sĩ Trần Vinh, pô mâo klei dưi kriê dlăng Anôk bruă kreh knhâo kdrăp mnơ\ng bruă lo\ hma, dliê kyâo Lăn Dap Kngư, ana mjeh Ea Kmăt jing leh sa anăn knăl mb^t leh anăn Hoà Thắng hlăk grăp knhuang jing sa [uôn ngă bruă mjut mjing ana mjeh pro\ng, ba yua tu\ jing klei đ^ kyar bruă kreh knhâo mrâo mrang:
"Ară anei mâo lu mnuih thâo kơ ana mjeh Ea kmat. Leh anăn ara\ anei ăt dưi dlăng Hoà Thắng jing [uôn ngă bruă dưi mơh, kyua mnuih [uôn sang thâo leh kơ kreh knhâo ngă bruă. Lu go\ sang mâo leh đang mjeh leh anăn ăt dưi duh bi liê lu, kơ kdrăp mnơ\ng, knuă druh, anak mnuih. Klei thâo dưi mđ^, di`u mjut mjing ana mjeh amâo djo\ kno\ng brei kơ mnuih ngă lo\ hma ti ]ar Dak Lak ôh, [ia\dah wa\t ti Lăn dap Kngư leh anăn lu ]ar mkăn."
Hluê si Phan Thị Ngọc Trâm, Khua Êpul hgu\m să Hoà thắng, ana mjeh pla mjing du\m mta jing leh mnơ\ng dhơ\ng mdê hjăn mơ\ng alu\ wa\l, brei prăk hrui w^t grăp thu\n mơ\ng du\m êtuh êklăk prăk truh du\m pluh êklai prăk grăp go\ êsei. Amâo djo\ kno\ng tu\ mă klei ksiêm hriăm mơ\ng Wasi - anôk bruă ksiêm hriăm bruă lo\ hma, dliê kyâo, ana pla mjing jăk ti Lăn Dap Kngư, du\m khua anôk mjut mjing ti Hoà Thắng lo\ pral hlăm klei thâo păn kjăp hdră mnia blei ]ia\ng hmao mkăp du\m ana mjeh mrâo, ngă djo\ klei ]ia\ng mơ\ng mnuih ngă lo\ hma. Phan Thị Ngọc Trâm la], tơdah ngă jăk hdră kriê dlăng, lăm lui klei phung ghan mnia ana mjeh mâo lu s^t Hoà Thắng hlăm yan, snăn bruă mjut mjing ana mjeh ti nei srăng klă s^t jing thơ\ng kơ bruă leh anăn đ^ kyar hơ^t kjăp:
"Tơdah hriê ti nei hlăm mlan 3, mlan 4 dơ\ng mâo hjan, srăng buh lu phung hiu ghan mnia ana mjeh, amâo dưi gang mkhư\ jih ôh. Kyua anăn să mâo klei ]ang hmăng leh anăn dưi k]e\ leh, jing mko\ mjing sa anôk mnia phu\n ana mjeh ]ia\ng rơ\ng kơ klei klă mnga] anôk mă ana mjeh, ]h^ mnia kơ du\m anôk mkra mjing. Anôk mnia phu\n srăng mâo mnuih kriê dlăng, rơ\ng ana mjeh ti năn dưi mă mơ\ng du\m đang djăp hnơ\ng ]ua\n hluê si klei k]ah mtru\n. Ngă snăn yơh, mâo lu mse\ ara\ anei snăn dleh snăk."
Mâo leh anôk jưh kơ kreh knhâo kdrăp mnơ\ng, mâo anăn knăl Ea Kmat mâo k'hưm, bruă adôk mơ\ng să Hoà Thắng jing bi leh hdră mko\ mjing - bi hgu\m, srăng dưi hluê ngă hlăm wưng kơ anăp mơ\ng hdră mko\ mkra [uôn sang mrâo. Tơdah bi hgu\m tu\ dưn, mko\ mjing tliêr kjăp, Hoà Thắng srăng kpưn đ^ jing sa [uôn ngă bruă mjut mjing ana mjeh mrâo mrang, kru\ klei găl kơ kluôm ]ar leh anăn kr^ng wa\l Lăn dap Kngư.
H’Zawut pô ]ih hlo\ng răk
Viết bình luận