VOV4.Êđê - Hla\m du\m thu\n gia\m anei, [rư\ hruê [rư\ mâo lu mnuih [uôn sang Bahnar ti ]ar Kontum hluê nga\ klei bi kuôl ung mo# hluê si klei bhia\n Et rok. Anei jing sa hdra\ mko\ mjing klei bi kuôl ja\k ga\l, amâo lui] liê lu pra\k ka\k ôh, [ia\dah dưi iêu m[^n lu mnuih [uôn sang ayo\ng amai adei ga\p djuê. Drei hra\m mb^t duah ksiêm mđing kơ klei bhia\n bi kuôl ung mo# Et rok mơ\ng mnuih Bahnar ti ]ar Kontum.

Klei bi kuôl ung mo# Et Rok mơ\ng mnuih [uôn sang Bahnar `u ja\k ga\l êdi, amâo mâo klei c\oh nga\n mnu\, pu\ mnu\  mse\ ho\ng du\m djuê ana mka\n ti kr^ng Dap kngư ôh. Klei bi kuôl ung mo#  dưi mko\ mjig tui hluê ho\ng klei hd^p mơ\ng dua go\ sang jing sang êkei leh ana\n mniê, kno\ng c\ia\ng mâo c\eh kpiê, u\n, mnu\. Leh ana\n klei bi kuôl dưi mko\ mjing sa bliư\ ti sang êkei amâo dah ti sang mniê.

C|ia\ng mko\ mjing klei bi kuôl ung mo# Et Rok, sang êkei leh ana\n sang mniê c\ia\ng mpra\p [ia\ êdi mâo 5 c\eh kpiê, knar ho\ng 5 ana\n mâo: c\eh kpiê kơ sang mniê, c\eh kpiê kơ mniê mo# êkei ung, c\eh kpiê kơ mduôn [uôn, c\eh kpiê kơ êdam êra, c\eh kpiê kơ tuê. Leh ana\n tui hluê ho\ng klei hd^p mơ\ng go\ sang, dưi c\uh [ơ\ng sa amâodah dua drei u\n pioh mdơ\ng kơ tuê leh ana\n mbha kơ tê hriê dja\ ba w^t. Tơ hlei go\ sang đ^ kyar [ia\, mnuih [uôn sang dưi c\uh [ơ\ng êmô kbao hla\m klei bi kuôl ung mo#. Tơ jih dua sang êkei mniê dleh knap s’a\i a\t mko\ mjing mơh klei bi kuôl, kyua mâo wa\t jih [uôn sang, djuê ga\p, gra\p c\ô mnuih đru mguôp mâo [ia\ mnơ\ng mko\ mjing.

Hluê si aduôn Pưk, ti [uôn Do\n, phường Quang Trung, [uôn pro\ng Kontum, c\ar Kontum: S^t iêo tuê hriê [ơ\ng hua\ sna\n êkei ung, mniê mo# bi nao êlâo leh ana\n jih jang ayo\ng amai adei mơ\ng dua nah tui hluê kơ tluôn. Phung êkei êdam tui hluê tluôn êkei ung, bi phung mniê êra tui hluê tluôn mniê mo#. Leh  êpul mniê mo# êkei ung jing truh êpul ga\p djuê dua nah. Am^ ama  êkei ung, mniê mo# nao êlâo, jih jang ga\p djuê dua nah hra\m mb^t nao bi kuôl Et Rok. Phung tuê nao bi kuôl yơr kc\o\k kpiê, brei mđup mnơ\ng myơr kơ kruôp ung mo# mrâo leh ana\n hra\m mb^t [ơ\ng hua\  bi kuôl ung mo# Et Rok. Aduôk Pưk ya\l dliê snei:

“ Klei bi kuôl ung mo# Et Rok mâo leh mơ\ng ênuk aê aduôn am^ ama pô đưm adih. Êlâo adih, hriê hua\ [ơ\ng hla\m klei bi kuôl ung mo# hla\m ga\p djuê sna\n c\ia\ng bi mâo [ia\ êdi sa c\eh kpiê, sa drei mnu\, bi ga\p djuê sia\ suôr êdi le\ bi mâo sa drei u\n. Tơ go\ sang knap đei a\t bi mâo sa drei mnu\ mơh. Bi ara\ anei gơ\ hdjul [ia\ leh mâo sa giêt kpiê êa la\k, boh mnu\ tu\k, amâo dah [ê` keo gơ\ dưi mơh.”

Klei bi kuôl ung mo# ga\l ja\k [ia\ `u mâo klei bi mguôp pro\ng mơ\ng êpul êya [uôn sang. Kyua ana\n, kha\ mnuih [uôn sang Bahnar ti phường Quang Trung, [uôn pro\ng Kontum, c\ar Kontum hluê leh klei đa\o kơ Aê Diê mâo êtuh thu\n anei leh, [ia\ klei bi kuôl ung mo# Et Rok a\t dôk yua hrông si gơ\ mâo. Leh ana\n kyua mnuih [uôn sang Bahnar amâo mâo djuê ôh, c\ia\ng đa\m mâo klei dôk ung, dôk mo# gia\m sa êrah, klei bi kuôl ung mo# Et Rok jing wưng c\ia\ng bi thâo kral djuê ga\p, prôc\ tian pô kha\ nao duah [ơ\ng ti [uôn sang mka\n adih tu\ mơh. Amai Mari ti [uôn Do\n ya\l dliê snei:

“ Ayo\ng adei dôk ti [uôn kbưi mâo bi tuôm leh lu bliư\ [ia\ amâo thâo bi kral ôh. S^t hra\m mb^t bi hriê klơ anôk bi kuôl ung mo# Et Rok anei kơh bi thâo kral. Mơ\ng aduôn aê, am^ ama dôk ba yua truh kơ ara\ anei, kâo a\r sra\ng lo\ dơ\ng c\uê ba kơ anak aneh kâo mơh, c\ia\ng mgi dih klei bhia\n ja\k siam anei amâo mâo luc\ ram he\ ôh, leh ana\n c\iang ga\p djuê bi ktlah kbưi 4, 5 gưl ênuk leh a\t dôk bi thâo kral, bi nao c\ua\ êmuh, bi kah hla\m klei ênguôt hn^ng a\t mse\ mơh hla\m du\m kei yâo m’ak.”

Jing mnuih nga\ brua\ hiu c\ih pioh knhuah dhar kreh djuê ana leh ana\n thâo săng kơ klei bhia\n hd^p mơ\ng mnuih djuê ana Bahnar, A Jar, ti [uôn Do\n, phường Quang Trung, [uôn pro\ng Kontum, c\ar Kontum brei thâo: Klei bi kuôl ung mo# Et Rok êlâo adih kno\ng mâo ti du\m boh [uôn nah Yu\ [uôn pro\ng Kontum mse\ si: {uôn Do\n, [uôn Tơngia….. kha\ng mko\ mjing. {ia\ hla\m du\m thu\n giam anei, đa [uôn sang mơ\ng mnuih Bahnar ti nah Ngo\ [uôn pro\ng Kontum a\t lo\ dơ\ng w^t ba yua mơh klei bi kuôl ung mo# Et Rok. A Jar hlak mblang snei:

“  Ya nga\ klei bhia\n anei dôk kriê pioh yua truh kơ ara\ anei? tal 1 jing kyua  `u mâo klei bi mko\ hgum êpuk êya [uôn sang pro\ng sna\k; tal 2 amâo mâo liê lu nga\n pra\k ôh djo\ guôp ho\ng klei hd^p mda dôk dleh dlan mơ\ng mnuih [uôn sang pô. Mơ\ng klei bi kuôl ung mo# Et Rok anei, mnuih [uôn sang dua nah ung, mo# thâo bi kral, mâo klei điêt pro\ng bi hra\m mb^t nga\. Kâo c\ang hmang, klei bhia\n Et Rok anei dưi mâo mnuih [uôn sang mko\ mjing nanao hla\m gra\p bliư\ bi kuôl ung mo#.”

Ho\ng du\m phung amâo mâo ôh djuê mse\ ho\ng djuê ana Bahnar, mnuih [uôn sang dleh dưi thâo kral djuê ga\p pô tơ nao dôk ti du\m [uôn sang mka\n taih kbưi, [ia\ bi tuôm, [ia\ bi mje\ êrô, bohnik ho\ng gưl anak c\ô ara\ anei. Kyua ana\n klei bi kuôl ung mo# Et Rok jing sa hdra\ êlan bi hâo hưn mje\ êrô c\ia\ng kơ anak c\ô thâo bi kral jing djuê ga\p pô. Anei a\t jing brua\ nga\ bi mko\ hgu\m mguôp êpul êya [uôn sang, amâo djo\ kno\ng klei bi mje\ mơ\ng sang êkei ung ho\ng sang mniê mo# đuic\ ôh, [ia\ wa\t kơ jih ga\p djuê dua nah a\t jing mnuih bi je\ gia\m. Kyua ana\n klei bhia\n bi kuôl ung mo# Et Rok dưi mâo mnuih [uôn sang Bahnar bi mpu\ kriê pioh ba yua, bohnik hla\m klei hd^p ênuk ara\ anei hin.

                                                                       H’Nga pô ]ih hlo\ng răk