VOV4.Êđê – Hluê si phung ngă bruă ksiêm dlăng, klei bhiăn k]oh rup hlăm asei mlei mâo mơ\ng đă đưm leh. Amâo djo\ kno\ng 1 hdră bi msiam đui] ôh [ia\dah hluê si klei bi m^n mơ\ng du\m djuê ana, k]oh rup hlăm asei mlei k`ăm dê] đue# kơ phao ktuang mơ\ng phung roh hlăm wưng nao ti kdrăn mblah lehana\n jing 1 hlăm du\m klei bi knăl ]ia\ng thâo mnuih kral, djuê găp.

Mâo đa đa mnuih djuê ana Brâu; Sedang; Kơtu… hd^p hlăm duôr ]ư\ pro\ng – Lăn Dap Kngư êlâo dih mâo klei bhiăn bi k]oh rup hlăm asei mlei [o# mta. Mnuih Brâu jing sa hlăm du\m djuê ana mâo ênoh mnuih [ia\ h^n, hlăm jih jang djăp djuê ana hlăm ala ]ar drei, hd^p ti [uôn Đăk Me#, sa\ Bơ Y, kdriêk Ngo\k Hồi, ]ar Kontum. Phung mniê Brâu mâo klei bhiăn k]oh rup hlăm [o#, lehana\n ua\ êgei, bi tai knga. Lu phung ma\ rup tui duah truh hla\m [uôn ]ia\ng ma\ rup phung mduôn, k`ăm kriê pioh rup k]oh mkra hlăm [o# mta. Hlăm ana\n mâo aduôn Năng Bun, jing mnuih adôk knhal tui] tuôm k]oh rup hlăm [o# mơ\ng djuê ana anei, lehana\n ara\ anei pô anei w^t ho\ng aê aduôn atâo atiêt leh mơh.

Giăm anei, hlăm hla po\k yang [uôn lo\ bi lar rup phung mniê Rmâm, bi êdah knhuah đưm ho\ng klei, ti kngan dja\ đ^ng hăt, buh kông, ti kkuê băk a`u\ arua\t boh tâo mnga, băk klo\ prăk, êriâo.. Boh nik êdah êdi kơ anei jing [o# mta mâo gru k]oh rup mdơ\ng mơ\ng gu\ kang hlo\ng đ^ hlăm miêng dlăng pătdah mse\ ho\ng hrue\ păn hlăm [o#. Ti adhei mâo mơh rup k]oh kwang w^l mơ\ng ]ar adhei tru\n nao pha\ pu\k ala\, tiana\n mâo he\ rup mnga điêt. Anei jing rup kreh [uh mơ\ng phung ksiêm duah kơ djuê ana mâo ma\ rup la] kơ klei bhiăn mnuih đưm hd^p hlăm kr^ng nah Dưr Lăn Dap Kngư.

Mduôn Nàng Bun-pô [uh klă knhal tui] kơ klei bhiăn k]oh rup hlăm asei mlei mơ\ng mnuih Brâu

Jean-Marie Duchange mnuih Prăng mâo ma\ leh lu rup mnuih đưm jing yuôm bhăn kơ dhar kreh Lăn Dap Kngư. ~u nao mu\t kahan lehana\n hriê ti Việt Nam ma\ brua\ mơ\ng thu\n 1952 truh thu\n 1955 ti Anôk brua\ mdrao mgu\n yang [uôn alu\ wa\l ]ư\ ]hia\ng Indochin. ~u mâo ma\ leh truh 200 po\k rup lu djuê ana mnuih ti Lăn Dap Kngư.

Leh `u djiê, găp djuê `u mđup brei rup `u ma\ leh ba kơ sang dăp pioh djuê ana Việt Nam đa đa po\k rup. Rup ana\n mâo rang mdah leh hlăm Sang dăp pioh djuê ana Việt Nam, Sang dăp pioh ngă drăp ]ar Kontum, Sang dăp pioh ngăn drăp ]ar Daklak hlăm ana\n mâo rup dua ]ô mniê Sedang k]oh rup w^l hlăm dua nah miêng. Ti sang dlăng hra\ Đông Dương ăt [uh mơh rup mse\ djuê ana\n. Mơ\ng ana\n drei dưi thâo [uh klei bhiăn anei tuôm mâo leh hlăm djuê ana Sedang.

Mnuih Kơtu hlăm dliê kmrơ\ng ]ư\ ]hia\ng duôr ]ư\ pro\ng ăt tuôm hing ang leh kơ klei bhiăn k]oh rup hlăm asei mlei. Leh truh thu\n bo\ pro\ng êkei truh êdam, mniê đ^ êra bi tui ngă sơăi klei k]oh rup hlăm [o#. Di`u ]uh ktăk kyâo dliê mhưng ho\ng pui lehana\n ma\ êruê kyâo ]u\t hlăm đ^ng ju\t điêt mjing grăn giê k]oh, lehana\n dơ\ng k]oh yơh ktuê gru rup leh ka] hlăm [o#, leh kơ ana\n mia\ êa drao, lehana\n ktăk kyâo dliê leh mhưng ho\ng uê pui dlông gru k]oh. Pô thâo k]oh rup mnuih djuê ana Kơtu mâo Le Pichon, sa ]ô pô ksiêm duah mnuih Prăng tuôm ]ih leh hlăm klei `u yăl dliê kơ Awa Gap: “Di`u kreh k]oh hlăm [o# mta di`u tuôm hu^ mdu^, lehana\n hlăm dhei phung mniê bi kdo\, ti dua nah miêng rup yang hruê, ti dua nah pu\k ala\ mâo du\m gru k]oh w^l êa ju\ hlo\ng d’duê tru\n truh kơ knga, hlăm asei k]oh rup mtu\, lehana\n rup bi kal”.

Theo báo Gia Lai

Pô mblang: Y-Khem