VOV4.Êđê - Hla\m klei hd^p adôk mâo lu klei k[ah êwư amâo dah ]ia\ng po\k phai mđ^ kyar klei hd^p pô, mnuih [uôn sang M’Nông kha\ng ma\ c\an mơ\ng ayo\ng adei, ga\p djuê amâodah [^ng ga\p mah jia\ng pô. Digơ\ kha\ng ]an mdiê braih, ]an pra\k, amâodah ma\ ]an mnơ\ng rông mse\ si êmô kbao, u\n. Wưng ]an bi  kc\ah hla\m wang 3 thu\n, 5 thu\n, đa ta\p na\ng lu h^n. S^t ma\ ]an mdiê sna\n di`u [ua\n sra\ng tla w^t ho\ng u\n tơdah gơ\ [ia\ thu\n mlan, tla ho\ng kbao tơdah sui thu\n mlan. Đa đa tơ ma\ c\an ho\ng ênoh lu hla\m wưng sui sna\n mgi adih sra\ng tla w^t ho\ng ]ing, ]eh. Ho\ng ênoh yuôm mse\ sna\n, kyua ana\n s^t nao ma\ nư mnuih brei ]an sra\ng hluê nga\ klei bhia\n hrui ma\ nư mdê hja\n êdi.

S^t hdơr truh leh hruê mâo mnuih ba tla nư kơ pô ho\ng nga\n dra\p pro\ng mse\ si ho\ng êmô kbao, c\ing c\eh, ung mo# pô sang sra\ng bi trông yơh klei nga\ yang jua\ ma\ nư. Di`u iêo mduôn [uôn leh anaơn  da\m dei djuê ga\p hriê kơ sang. Pô sang sra\ng mpra\p sa boh c\eh kpiê, tơ nư mâo ênoh yuôm sna\n sra\ng c\uh nga\ yang sa drei u\n, bi tơ nư gơ\ [ia\ đuic\ sna\n bi c\uh sa drei mnu\ nga\ yang. Leh c\eh kpiê mbo\ êa, u\n leh c\uh, phung mniê hla\m sang bi tu\k kna\ êsei djam. Sna\n di`u jho\k mpra\p sa c\hiên êsei, sa djam prôc\ tiê u\n leh tu\k, sa c\hiên êrah u\n mb^t ho\ng sa c\hiên braih, sa  [e \dia\n leh mpra\p ênu\m.

Pô sang hưn mthâo hruê anei go\ sang mâo brei ara\ng c\an nga\n pra\k pô, ara\ anei truh leh hruê kc\ah nao ma\ nư, ana\n iêo ayo\ng adei djuê ga\p hriê dôk dla\ng brei  klei pô nao ma\ nư. Mâo dja\p mnuih tu\ ư, mduôn [uôn sra\ng brei nga\ yang kơ pô sang, jing êkei pô nao ma\ nư ana\n. Asa\p nga\ yang mơ\ng pô nga\ yang jing mâo klei c\ia\ng hưn mthâo kơ phung yang adiê đru brei pô sang tuê êlan nao ma\ nư êđa\p ênang mâo ai tiê kja\p h’^t, tuôm ho\ng lu klei myun mdan leh ana\n bohnik dưi mâo ma\ nư pô đue# w^t ho\ng klei êđa\p ênang. Che Njêr, mduôn [uôn Na Sươk, sa\ Rra Huar, kdriêk {uôn Đon, c\ar Daklak lac\ kơ klei mpra\p brua\ nga\ yang snei: “ Pô sang ara\ng mpra\p sa drei u\n amâodah sa drei mnu\, iêo mduôn [uôn hriê hưn mthâo snei: `u sra\ng nao ma\ nư, s^t nao đa\m tuôm ho\ng klei rua\ dua\m, amâo tuôm ho\ng klei gun kpa\k, amâo dra\m djo\ kpơ\ng hnuôr, amâo jua\ djo\ êruê. Blu\ hra\m bi kla\ mngac\, bi djo\ bi ja\k c\ia\ng ara\ng gơ\ thâo săng, ara\ng gơ\ hmư\ ba w^t nga\n dra\p pô.”

Mduôn [uôn jur mâo [ia\ kpiê hla\m c\hiên êrah u\n, ma\ hmlei tak pioh m’ia êrah kơ đah da pô  êkei nao ma\ nư ana\n, ho\ng klei c\ang hmang pô anei h’^t ai tiê hla\m dja\p boh klei mâo. Kha\ mâo ma\  pra\k nư amâodah amâo mâo ôh sna\n a\t c\ia\ng bi blu\ hra\m he\ mơh c\ia\ng bi kla\ mngac\, bi djo\, amâo mâo hu\i yơ\ng, h’^t ai tiê blu\ ya\l djo\ hdra\ ho\ng go\ sang pô ma\ c\an nga\n pra\k pô ana\n, c\ia\ng ara\ng gơ\ m’ak ai tiê mơh tla ba w^t nư pô. Leh kơ ana\n pô sang sra\ng dôk ti c\eh kpiê tla\ ana\p ho\ng pô nga\ yang, kngan hnua\ dja\ ti đ^ng kpiê. Mmông ana\n  mduôn [uôn mphu\n nga\ yang yơh snei:“ Ơ yang sang, yang kpur, ơ mnga\t êwa mơ\ng aê aduôn atâo atiêt, hruê anei hmei nga\ yang kơ pô sang nao ma\ nư, c\ang hmang kơ Yang đru mgang brei,  nao truh kơ anôk w^t truh kơ sang, nao ma\ bi mâo nư.”

S^t pô nư nao hrui ma\ nư, tơ pô sang mâo klei m^n c\ia\ng tla nư, sna\n di`u sra\ng dôk đa\m mdei jing tuê hla\m 5 hruê. Bi tơ pô sang ka mâo hlo\ng tla mtam ôh, [ia\ lo\ bi kc\ah hla\m dua, tlâo thu\n dơ\ng ba w^t nư sna\n dưi dôk đa\m mdei nga\ tuê hla\m 3 hruê.. Brua\ dôk đa\m mdei ti sang  pô đuôm nư, c\ia\ng kơ  pô nư thâo săng kơ klei hd^p mda, brua\ duh [ơ\ng mơ\ng go\ sang ma\ c\an nga\n pra\k êjai leh ana\n jing c\ia\ng bi mđ^ klei bi thâo bi kha\p c\ia\ng su\k suôr plah wah dua boh sang êjai.. Kyua kha\ dưi mâo hrui ma\ nư he\ amâodah h’a\i sna\n klei thâo bi kha\p c\ia\ng su\k suôr a\t ka\n mâo klei bi mlih lei, digơ\ a\t jing ayo\ng adei, jing  mnuih jua\t mưng su\k suôr nanao.

Leh nao hrui ma\ nư, tơ ba w^t nga\n kơ sang, pô sang a\t sra\ng iêo ayo\ng adei ga\p djuê hriê pioh hưn mthâo, mb^t ana\n nga\ yang m’ak kơ nga\n dra\p pô mrâo mâo. S^t ga\p djuê hriê ênu\m leh, pô sang iêo yơh mduôn [uôn hriê nga\ yang.

Go\ sang pô sang a\t sra\ng ka\ sa c\eh kpiê leh ana\n lo\ c\uh sa drei u\n dơ\ng. Pô sang lac\ ho\ng ayo\ng adei ga\p djuê snei: kâo mâo ma\ leh nư leh ana\n c\ing anei jing nga\n mơ\ng ara\ng mrâo tla nư ana\n, amâo djo\ do\ hiu tle\, hiu mhia\ ôh mâo.Leh hruê ana\n, di`u nga\ yang kơ c\ing mrâo ho\ng klei c\ang hmang mnguh mnga\t mơ\ng c\ing ana\n ara\ anei sra\ng hriê dôk ho\ng go\ sang pô, jing nga\n dra\p mơ\ng sang pô, răng mgang leh ana\n ba lu klei mbha\ mbhai myun mdan kơ go\ sang  pô mrâo. Asa\p nga\ yang ana\n snei: “ Ơ yang sang, yang kpur, yang [uôn, hruê anei hmei nga\ yang m’ak mâo c\ing mrâo, c\ang hang yang đru răng mgang brei hmei. Hma\ng hmưi mơ\ng anei go\ sang sra\ng tuôm ho\ng lu klei mbha mbhai, myun mdah lo\ dơ\ng mâo lu nga\n dra\p, rông êmô bi bo\ war, rông kbao jing êpul, rông bê bo\ tac\ sang. Hma\ng hmưi mâo lu mdiê braih, êsei hua\ mâo êbeh hla\m go\, êa mna\m êbeh hla\m giêt, c\eh kpiê a\t dôk bo\ sa prue#, mnuih [uôn sang [rư\ lar êngu\m h^n….”

Mjưh rue# klei nga\ yang, pô sang srang nao mnam êlâo, leh kơ ana\n truh mduôn [uôn, phung mniê hla\m sang, anak c\ô hluê hluê gưl tal leh ana\n knhal tuc\ jing tuê iêo hriê. Digơ\ bi mna\m hua\ m’ak m`ai,  bi h’êc\ hmưi du\m klei ja\k yâo.

Ara\ anei, klei bhia\n nao hrui ma\ nư mơ\ng mnuih [uôn sang Mnông mse\ si adôk ma\ kno\ng [ia\ đuic\ mnuih hluê nga\, jing mse\ si klei pioh mâo mmông bi tuôm bi kuh ku\m ênu\m ênap ayo\ng amai adei ga\p djuê ana\n.

H’Nga pô ]ih mkra.