VOV4.Êđê - Mnuih [uôn sang K’ho }il lu dôk hd^p ti gu\ jơ\ng ]ư\ Lang Biang, leh ana\n mâo đa đa ti kdriêk Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà, Dam Rong leh ana\n kr^ng riêng gah [uôn pro\ng Đà Lạt, ]ar Lâm Đồng. Hd^p sia\ suôr ho\ng la\n êa dliê kmrơ\ng, mnuih [uôn sang dla\ng myuôm leh ana\n thâo sa\ng hla\m brua\ ra\ng mgang dliê. Hluê si klei m^n mơ\ng mnuih [uôn sang  K’ho }il “ Adôk dliê sna\n a\t adôk klei hd^p”, kyua ana\n, di`u ka\m ho\ng hlei pô mnuih tơ amâo mâo brua\  c\ia\ng sna\n amâo dưi koh druôm sa [e\ ana kyâo hla\m dliê ôh, todah nga\ soh sra\ng tu\ klei msir mkra đu\ bi kmhal ktang ph^t.

Hluê si Liêng Ho\t Ha Siêng , mâo 88 thu\n ti [uôn Srê Đăng, sa\ N’Thôl Ha\, kdriêk Đức Trọng, c\ar Lâm Đồng, êlâo adih, hlak mnuih [uôn sang dôk hd^p hla\m dliê, sna\n dlê dưi kah mbha plah wah du\m [uôn, amâodah plah wah du\m go\ êsei hla\m [uôn. Mnuih hla\m [uôn mâo brua\ bi răng mgang dliê, Liêng Hot Ha Siêng ya\l dliê snei:“ Đưm adih, hla\k êlâo kơ ala c\ar dưi mtlaih êngiê, mnuih [uôn sang hmei dôk hd^p hjan hla\m dliê kpal, ana\n mâo klei thâo săng răng kriê dliê ja\k sna\k. Plah wah du\m [uôn `u mâo klei bi kah knông ho\ng du\m c\uê dliê. Dliê mơ\ng mnuih [uôn sang  djuê ana K’ho, C|^l dôk krah dliê  mơ\ng du\m djuê ana mnuih Mạ, K’ho Lac\.....”

Mnuih djuê ana K’Ho C|^l thâo kla\ kơ boh tu\ yuôm mơ\ng dliê. Di`u bi kah wa\l c\uê dliê kla\ klơ\ng, ti dliê dưi brei jah druôm nga\  hma, ti dliê c\ia\ng răng kriê bi ja\k. Tơ c\ia\ng jah druôm, sna\n  c\ia\ng bi nao akâo ho\ng pô la\n. {ia\  kno\ng buh pla ti gu\ êyui kyâo dliê đuic\, amao dưi duah  koh druôm sa [e\ ana kyâo ôh. Bi du\m ana kyao pro\ng, kyao yuôm hin sna\n c\ia\ng bi kriê pioh. Liêng Ho\t Ha Kliêng ti [uôn Srê Đăng, sa\ N’Thol Ha\ brei thâo:“ Si tôhmô, tơ pô la\n ana\n mơ\ng ga\p djuê Liêng Ho\t, sna\n du\m djuê mka\n mse\ si Ka Sa\, Kra Ja, C|^l, Lơ Mu…. tơ c\ia\ng jah druôm wa\l la\n ana\n, sna\n c\ia\ng bi nao akâo kơ pô la\n ana\n jing djuê Liêng Ho\t….”

Mnuih [uôn sang K’ho C|^l amâo mâo brei phung  hla\k ai duah koh druôm kyâo dliê. Tơ c\ia\ng duah kyâo nga\ sang, sna\n kno\ng mnuih khua mduôn kơh dưi nao hla\m dliê koh druôm ana kyâo leh ana\n koh druôm man dja\p ho\ng klei c\ia\ng yua đuic\ mơh. Liêng Ho\t Ha Siêng brei thâo:“ Anak c\ô hla\m sang khut khat amâo mâo dưi nao mu\t hla\m dliê koh druôm kyâo. Tơ c\ia\ng jah druôm dliê sna\n kno\ng mnuih mduôn khua dưi  nga\, leh  ana\n kơh phung hla\k ai nao jah druôm mâo klei ktrâo lac\ mơ\ng phung mduôn khua. Đưm adih mnuih [uôn sang dôk hd^p ja\k thâo răng kriê la\n ala êa juôr, kno\ng pruh mđue# du\m hlô mnơ\ng jho\ng hu\i đuic\...”

Dliê dưi jah druôm sna\ng nga\ gru bi kna\l c\ia\ng đa\m lo\ mâo klei bi ks^ng mhia\ mơ\ng du\m  go\ êsei mka\n, ho\ng hdra\ huai c\uh he\ mâo sa êlan pioh mjing knông kdriêl plah wah hma ho\ng dliê… dliê leh jah druôm kno\ng bi buh pla ma\ hla\m du\m thu\n, [uh gơ\ amâo đei lo\ jing sna\n lui jing ksơr c\ia\ng kơ gơ\ lo\ bi ja\k la\n. Mnuih [uôn sang amâo mâo jho\ng hja\n pô  nao jah druôm dliê ôh. Mnuih mơ\ng [uôn mka\n amâo mâo dưi hriê jah druôm ôh dliê [uôn pô, leh ana\n mnuih [uôn pô ka\n dưi nao jah druôm lei dliê [uôn mka\n. Tơ nao hla\m dliê ma\ djuh sna\n kno\ng duah ma\ du\m ana kyâo leh djiê krô  mơh.

Liêng Ho\t Ha Siêng lac\ snei: “ Dliê mơ\ng hlei [uôn, [uôn ana\n bi răng kriê ma\, amâo dưi duah ks^ng mhia\ ma\ ôhg.  Dliê đưm adih amâo duah bi jah druôm bi rai ôh, tơ jah druôm kno\ng jah ma\  bh^t rơ\k rung gơ\, koh druôm ma\ du\m ana kyâo điêt đuic\. Tơ c\ia\ng koh druôm kyâo mơ\ng [uôn mka\n sna\n c\ia\ng bi akâo êlâo. Kyua dliê mơ\ng [uôn ara\ng gơ\ răng kriê kja\p sna\n, amâo duah lui luc\ sa [e\ kâo ôh, kha\ sa [e\ ana kyâo điêt tu\ mơh. Tơ nao mu\t hla\m dliê pioh  ma\ djuh kno\ng dưi ma\ djuh du\m ana kyâo leh krô djiê. Tơ c\o\ng hja\n pô nao koh druôm kyâo amâo mâo akâo ôh sna\n sra\ng tuôm ho\ng klei đu\ bi kmhal.”

Kyua mâo klei bi kuôl ka\ [ua\n rơ\ng kla\ klơ\ng hluê ho\ng klei bhia\n, ana\n dliê mơ\ng mnuih [uôn sang K’ho C|^l dưi răng mgang ja\k. Mnuih [uôn sang mta\ nanao kơ anak c\ô đa\m duah bi rai ôh dliê, c\ia\ng bi thâo răng kriê dliê kơ klei hd^p pô mtam. Ha KLiêng lac\: “Đưm adih aê ama drei kno\ng brei jah druôm dliê rưng đuic\, amâo duah nao jah druôm dliê kpal, hrông ôh. Kyua du\m anôk dliê ana\n đru kơ [uôn sang dưi trei mđao, đa\m mâo klei a\l ngê` mơ\ng yan adiê, [uôn sang drei dưi ja\k êđa\p,  êwa ang^n doh mngac\, êa hnoh, êa krông amâo duah thu khuôt, c\ho\ mro\ ôh.”

H’Mrư pô ]ih – H’Nga ra\k