VOV4.Êđê - Klei dôk hyưt kơ mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo doh ti Daklak

    Du\m siêu thị, anôk phu\n ba mnơ\ng ]h^ mnia dưi dlăng jing anôk ksiêm dlăng tliêr kjăp phu\n agha mnơ\ng [ơ\ng huă ]ia\ng kriê kjăp klei doh kơ mnuih blei yua. {ia\dah hlăm wưng adiê mđiă hlơr, lu mta mnơ\ng [ơ\ng ba ]h^ amâo mâo yo\ng jih dliu krô, [âo msăm ăt lo\ ba ]h^ mnơ\ng. Klei anei h^n mơh mđ^ h^n klei hu^ hyưt kơ mnuih blei yua hlăk êjai du\m mta mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo jăk đ^ lu mse\ si ara\ anei. Pô ]ih klei mrâo kơ kdrê] anei mâo klei ]ih la] kơ klei anei.

     Klei amâo mâo jăk mơ\ng mnơ\ng [ơ\ng ]ho\, mnơ\ng amâo mâo thâo b^t phu\n agha, kreh mâo ma\ hlăm wưng êgao, ngă leh kơ mnuih [ơ\ng dôk hyưt kơ mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo doh hlăm klei pô hua\ [ơ\ng grăp hruê. Nao blei djam mtam kơ siêu thị, amâodah ti anôk ]h^ mnia mkăn, lehana\n si srăng ngă ]ia\ng bi hro\ [ia\ h^n hnơ\ng djam mtam, mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo doh, ana\n jing đăm blei [ơ\ng ôh mnơ\ng [ơ\ng leh ara\ng mkra.

     {ia\dah, boh s^t amâo mâo djo\ kno\ng du\m năn ôh. Amai Nguyễn Thị Thanh, ti êlan Ama Jhao, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]ar Daklak brei thâo, kyua kleu ruah mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo nik, mơ\ng năn kreh blei djo\ mnơ\ng leh jhat:“M^ndah pô nao blei djam mtam boh kroh ti du\m anôk ]h^ phu\n, ti siêu thị la]dah mnơ\ng doh, [ia\dah boh s^t amâo mâo djo\ mse\ djuê ana\n ôh. Mâo lu blư\ kâo ăt blei djo\ mnơ\ng bru\ lehana\n djăl jhat mơh. Mse\ ho\ng du\m hruê ho\ng anei, amâo mâo thâo kla\ ôh ya mta mnơ\ng pô [ơ\ng ngă he\ hlăm tian mtu\k mtu\l. Kha\dah mnơ\ng [ơ\ng mkra mjing leh bi jăk [ia\dah ăt rua\ mơh”.

     Mnơ\ng ]h^ amâo mâo jih, mb^t ho\ng adiê hlơr mơh, snăn djam mtam djăl snăk jhat. {ia\dah ]ia\ng đăm lu] liê prăk kăk, lu phung mnia mblei amâo lo\ mđing ôh kơ klei mnơ\ng [ơ\ng doh. Mâo leh lu blư\ mnơ\ng [ơ\ng amâo lo\ doh ôh, di`u bi ]h^ ho\ng ênoh êlưih le\, kha\ bi mâo ]h^ jih, ba w^t prăk leh bi liê pliê mơh. Trần Văn Đức, mnuih truăn kơ brua\ blei djam mtam boh kroh ti sang mnia Tân An, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]ar Daklak la]: “leh w^t blei mnơ\ng hlo\ng ba ]h^ mtam, ]h^ mtam yơh êjai djam dôk mtah, amâo mâo dưi lui sui ôh. Jih djăp mta mnơ\ng jing do\ djăl jhat sơăi, [ia\dah mâo lu blư\ ]h^ amâo mâo jih ôh, kha\ bi mâo ba w^t prăk leh bi liê, snăn lo\ pioh ]h^ kơ hruê êdei. La] he\ mơ\ng sui leh amâo mâo mnuih ksiêm dlăng ôh, mnơ\ng pô, pô ]h^ yơh”.

Răng kriê mnơ\ng [ơ\ng bi djo\ hlăm yan mđia\ hlơr

     Răng kriê djam mtam êjai ]h^ ka jih, hlăm adiê mđia\ hlơr mse\ ara\ anei jing brua\ dleh snăk. Tui si kỹ sư Lê Hồng Tân, thơ\ng kơ brua\ kia\ kriê djam mtam, mnơ\ng [ơ\ng, mơ\ng brua\ lo\ hma, ti Sang hra\ đại học Tây Nguyên: Ho\ng djăp anôk ]h^ mnia, kha\dah mnơ\ng [ơ\ng mâo ksiêm dlăng leh phu\n agha, mâo leh hnơ\ng jăk, [ia\dah tơ kia\ kriê amâo mâo jăk djam mtam djăl snăk jhat, mnơ\ng [ơ\ng djăp snăk [âo iu msăm. Jih jang mnơ\ng [ơ\ng jhat leh mse\ snăn lo\ ba ]h^, s^t nik srăng ba klei amâo mâo jăk kơ mnuih yua.

     Tui si kỹ sư Lê Hồng Tân, ]ia\ng rơ\ng mâo mnơ\ng [ơ\ng doh, mnuih yua, bi nao blei lehana\n ruah du\m mta djam mtam adôk mtah, mnơ\ng [ơ\ng mâo ana\n knăl kla\ mnga], mđing dlăng kơ hruê adôk dưi yua.

Bi ho\ng mnơ\ng [ơ\ng kreh pioh hlăm hip êa\t brei mđing: Hip êa\t kno\ng mâo klei dưi đru bi hro\ jhat bhiâo đu], kyua krơ\ng hnơ\ng h’uh. {ia\dah tơ drei dưm mb^t mnơ\ng mtah ho\ng mnơ\ng leh mkra ksa\, ênưih snăk srăng ngă kơ mnơ\ng [ơ\ng jhat. Kỹ sư lê Hồng Tân la]: “Klei nao blei djam mtam, amâodah ]^m kan mtah siam jing dleh leh mơh, [ia\dah ba w^t kơ sang lo\ răng kriê ]ia\ng kơ djam mtam mtah doh jing brua\ dleh snăk. Kyuana\n đăm blei lu lehana\n pioh sui ôh djam mtam, kno\ng blei man djăp hlo\ng yua pral. Bi tơdah lo\ pioh mnơ\ng [ơ\ng sui amâo mâo jih yua, snăn hdơr lo\ bi mhlơr, jing hdơr ngă nanao klei [ơ\ng ksa\ mnăm tu\k. Bi tơdah ]ia\ng răng kriê mnơ\ng [ơ\ng, snăn mdê bi mta mnơ\ng [ơ\ng mâo hnơ\ng ]ia\ng kơ klei êa\t mdê mdê, mse\ ho\ng ]^m ]ia\ng pioh sui, snăn dưm hlăm anôk mjing klo\ êa êa\t, đu\ng ho\ng hruh nilon. Amâodah ho\ng mơar hruôm he\ kr^p djam mtam mtah đăm bru\ dliu”./.

                             H’Nê] – Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k.