VOV4.Êđê – Mma\t hruê 6/1 mrâo êgao, H’Hen Niê, mnuih [uôn sang djuê ana Êđê, dưi mâo ma\ leh ana\n kna\l jing Mniê êra siam k[a\t êdi Việt Nam thu\n 2017. ~u mrâo mâo gưl w^t ]hưn kơ go\ sang lehana\n [uôn sang pô ti ]ar Daklak. Ho\ng ai tiê su\k suôr êdi mơ\ng [uôn sang Dap Kngư, mâo lu mnuih nao h’ê] hmưi, bi kah klei hơ\k m’ak kyua du\m klei g^r ktưn mơ\ng H’Hen Niê dưi jing leh s^t êdi.

Du\m hruê leh anak mniê H’Hen Niê dưi hlăm klei bi lông Mniê ểa siam k[a\t êdi Việt Nam, sang H’Ngơn Niê ( khăng iêu jing am^ H’Nen), ti [uôn Su\t M’Đưng, să }ư\ Suê, kdriêk }ư\ Mgar, ]ar Daklak, bi mtluk mtlak mnuih [uôn sang nao h’ê] hmưi. Bi ala kơ khua g^t gai kdriêk }ư\ Mgar nao ]ua\ dlăng go\ êsei mniê êra siam, Y’Wem  HWing, K’iăng khua knơ\ng bruă sang ]ư\ êa kdriêk }ư\ Mgar brei thâo: H’Hen Niê jing  mniê êra siam êdi hlăm gưl bi lông mrâo anei, mơ\ng knu\k kna alu\ wa\l truh kơ mnuih [uôn sang djăp mnuih [uh kdrưh leh ana\n hưn ktưn s’a^. Êpul nao ]ua\ dlăng go\ êsei mniê êra siam mrâo bi lông, êlâo h^n jing mtru\t mjhar, hê] hmưi go\ êsei, leh kơnăn thâo klă boh klei, mko\ dăp bruă ]ia\ng prăp êmiêt mko\ mjing klei bi mtuôm ho\ng mniê êra siam mrâo dưi leh ana\n go\ êsei ho\ng khua g^t gai kdriêk, ]ar ]ia\ng bi mni m’uăn:

“ Go\ êsei k’kiêng leh mâo sa ]ô anak, hluê si kâo mâo ai tiê thâo g^r ktưn, ga\n hgao djăp klei dleh dlan knap m`ai hlăm klei hd^p mda, g^r ktưn hlăm klei hriăm hră leh ana\n kpưn đ^ nao kơ klei kdrưh k’ang. Hruê anei mnuih [uôn sang du\m djuê ana, êlâo h^n jing mnuih [uôn sang djuê ana Êđê leh ana\n mnuih [uôn sang du\m djuê ana kdriêk }ư\ Mgar kdrưh leh ana\n hưn ktưn êdi, hmei hriê mtru\t mjhar go\ êsei leh ana\n mnuih [uôn sang hlăm [uôn. Leh ana\n ana\p anei hmei srăng mă gru rup mniê êra siam mrâo dưi anei ]ia\ng mjing phu\n bi mđ^ ai mtru\t mjhar kơ phung anak aneh jing mnuih djuê [ia\ ti ana\n pô la] hjăn leh ana\n kơ anak aneh du\m djuê ana mkăn”.

H’Ngơn Niê, am^ H’Hen brei thâo: mơ\ng hruê 2 ung mo# w^t mơ\ng Nha Trang, ]ar Khánh Hoà truh kơ ara\ anei, mâo lu ayo\ng amai adei djuê găp lehana\n mnuih riêng gah hriê hê] hmưi leh ana\n bi kah klei hơ\k m’ak. Lu mnuih riêng gah yăl dliê, hlăm mlam bi lông knhal tui], khă gơ\ kno\ng ktuê dlăng hlăm tivi, [ia\dah djăp mnuih [ăr [ăr ai tiê grăp blư\ hmư\ iêu ana\n H’Hen leh ana\n ur driâo [rê wa\t đo\k leh H’Hen mâo klei tu\ dưi kdlưn h^n. Du\m hruê anei, du\m ]ô mnuih hlăm go\ êsei lu blư\ po\k ma\i t^ng ktuê dlăng Web kdrê] bi lông mơ\ng H’Hen, ăt đăo knang anak mniê pô ara\ anei jing leh mniê êra siam êdi.

Am^ H’Hen yăl dliê, H’Hen jing anak tal 3 hlăm go\ êsei, tluôn ana\n adôk 3 ]ô adei dơ\ng. Mơ\ng điêt, H’Hen thâo mprăp hjăn păn leh ana\n kreh kriăng, mrâo hriăm adu\ 4, adu\ 5, [ia\dah thâo đru leh am^ ama ngă bruă lo\ hma, pla mdiê kuê, răng êmô, jik rơ\k. Hriăm jih rue# gưl III, H’Hen g^r ktưn nao hriăm ti [uôn pro\ng Hồ Chí Minh leh ana\n êdei kơnăn djo\ hro\ng ruah mu\t hriăm ti sang hră Dự bị đại học Gưl dlông Nha Trang, leh ana\n lo\ dơ\ng tui tio\ klei ]ia\ng hmang mơ\ng pô leh 1 thu\n hriăm dự bị:

“ ~u g^r tu\ klei dleh dlan leh ana\n kreh kriăng mơ\ng điêt, khă gơ\ ka thâo ngă bruă ôh, [ia\dah `u ăt ]ia\ng đru am^ ama, pro\ng [ia\ `u ]o\ng hriăm hjăn leh ana\n thâo ngă du\m mta bruă lo\ hma đru am^ ama, khă gơ\ dleh dlan `u ăt g^r ktưn mơh. Hlăk dôk hriăm ti Sài Gòn, `u nao duah ngă djăp mta bruă, mơ\ng rông hđeh, kih sut pưk sang ara\ng mưn. Kâo hdơr mâo gưl kâo êmuh ti ih mâo prăk m’^t kơ sang, êmuh nanao, anăn kơh `u yăl dliê mâo mnuih mưn `u kih sut pưk sang. ~u la] lu blư\ w^t sang hră êla ơnăn kih sut êmăn h^n ]ia\ng bi hmao ho\ng m’mông, kâo hmư\ snăn êluh êa ală mta mơh, pap kơ anak”.

Amâo djo\ kno\ng jing  sa ]ô mniê êra mâo ai tiê thâo g^r ktưn đuic\ ôh, H’Hen Niê lo\  jing mnuih hd^p mâo klei thâo khăp ]ia\ng leh ana\n mđing êdi kơ go\ êsei pô. Am^ H’Hen  yăl dliê, mâo đa ta\p năng ung mo# `u bi msao, H’Hen yơh jing pô khư\ gang, bi grăng kơ am^ ama. Hlăk wưng dôk hriăm đại học, amâo djo\ kno\ng amâo mâo akâo prăk am^ ama, H’Hen g^r hriăm êjai ngă bruă êjai, mkiêt mkriêm prăk ]ia\ng ba yua hlăm klei hd^p mda leh ana\n tăp năng lo\ m’^t prăk kơ sang ]ia\ng đru am^ ama. Hruê ung mo# hmei nao dla\ng đru bi mđ^ ai tiê kơ anak nao bi lông ti Nha Trang, khă gơ\ kpăk ho\ng klei bi lông, [ia\dah H’Hen ăt kăn wơr mtă mtăn kơ am^ ama anôk huă [ơ\ng đăm mdei, wa\t kơ êdeh lo\ w^t kơ [uôn, kyua ung mo# hmei amâo thâo b^t êlan klông, leh ana\n jing gưl tal êlâo kbiă nao kơ ]ar mkăn.

Ti sang, mniê êra siam mrâo dưi hlăm klei bi lông hd^p su\k suôr ho\ng H’Min, adei khu] `u, mâo bruă mâo 2 amai adei khăng bi yăl dliê. H’Min brei thâo, khă gơ\ amai kbưi ho\ng sang sui leh, [ia\dah 2 amai adei ăt khăng bi blu\ hrăm hluê đ^ng blu\. Amai jing gru mnga] ]ia\ng `u dlăng leh ana\n g^r ktưn h^n hlăm klei hd^p leh ana\n bruă knuă êdei ana\p:

‘ Amai H’Hen jing gru mnga] ]ia\ng kơ kâo tui hriăm. Klei hd^p mda kâo ara\ anei dôk ung leh ana\n mâo anak leh, klei hd^p pô snăn yơh, êdei ana\p pô ngă bruă pioh kơ anak aneh pô, mtô anak aneh pô hriăm hră leh ana\n tui hriăm gru mnga] amai Hen”.

M’ak, hưn ktưn kyua anak dưi hlăm klei bi lông mniê êra siam êdi Việt Nam, [ia\dah go\ êsei H’Hen Niê ka mâo  sa hruê mdei bruă lo\ hma. Ata\t êpul nao ]ua\ dlăng, am^ H’Hen ruăt kuăt ho\ng bruă kih mdoh pưk sang, ]iêm u\n, mnu\ leh ana\n prăp êmiêt tu\k knă êsei djam tlam. Y’Krin Êban ama H’Hen,mniê êra siam mrâo dưi bi lông ruăt kuăt nao kơ hjiê dưm mnơ\ng anôk `u ngă bruă mưn ]ia\ng lo\ dơ\ng ngă bruă.

                                                H’Nga pô ]ih hlo\ng răk