VOV4.Êđê - Ho\ng mnuih djuê ana M’Nông ti kr^ng Dap kngư, kbao jing sa mnơ\ng rông mâo klei tu\ yuôm êdi. Kbao amâo djo\ kno\ng đru ai hla\m brua\ nga\ lo\ hma, mđ^ kyar brua\ duh mkra go\ sang đuic\ ôh, [ia\dah lo\ jing sa mta mnơ\ng pioh myơr nga\ yang hla\m du\m kna\m m’ak ppro\ng mơ\ng go\ sang, êpul êya mnuih [uôn sang djuê ana M’Nông. Kyua ana\n, mnuih [uôn sang M’Nông mâo klei bhia\n nga\ yang kơ Kbao.

Hluê si klei m^n mơ\ng mnuih  [uôn sang Mnông sna\n klei nga\ yang kơ kbao jing yuôm bha\n êdi leh ana\n amâo mâo dưi k[ah ôh hla\m du\m go\ êsei s^t rông kbao. Kyua kbao amâo djo\ kno\ng đru ai hla\m brua\ nga\ lo\ hma, mđoh ktung, jing mnơ\ng nga\ yang pioh myơr kơ yang adiê đuic\ ôh, [ia\ rông lu kbao lo\ bi mkla\ klei mdro\ng sah mơ\ng go\ sang. Klei nga\ yang kơ kbao kha\ng mko\ mjing hla\m tlam mma\t, leh êpul kbao w^t [ơ\ng rơ\k. Kno\ng  go\ sang mâo kbao, amâo thâo jing [ia\ amâo dah lu ôh, sna\n di`u bi nga\ s’a\i yang kơ kbao, leh ana\n pô sang mtam yơh jing pô hluê nga\ klei nga\ yang. Am^ Njran, rti sa\ Êa Huar, kdriêk {uôn Đon, c\ar Daklak lac\ snei:“  Ti go\ sang kâo sna\n kâo yơh jing pô nga\ yang. Klei nga\ yang anei `u mâo mơ\ng đưm leh, mơ\ng ênuk aê ama pô adih leh. Nga\ yang ho\ng klei c\ang hmang êpul kbao sang pô đa\m djo\ mâo klei rua\ tưp, [rư\ hruê [rư\ lar êngu\m h^n.”

Êlâo kơ nga\ yang  kbao, pô sang mpra\p du\m mnơ\ng pioh myơr c\ia\ng êdi mse\ si sa boh giêt êa, êsei mrâo kna\, mnu\ amâodah u\n tui hluê ho\ng ênoh kbao mơ\ng pô mâo ruah mnơ\ng ba nga\ yang bi năng djo\, sa c\eh kpiê, sa c\hiên braih, dia\n. Hla\m adiê tlam mma\t, s^t êpul kbao wang ba w^t truh hla\m war, ka\ hla\m gơ\ng, pô sang mphu\n nga\ yang yơh.

Klei nga\ yang mâo dua kdrêc\: Tal êlâo mnuih [uôn sang hluê nga\ klei nga\ yang hla\m sang. S^t c\eh kpiê leh c\u\t đ^ng mbo\ êa, pô sang êkei amâo dah mniê dưi s’a\i sra\ng jur kpiê bo\ sa giêt êa, leh ana\n lo\ dơ\ng jur hla\m mt^l điêt. Pô nga\ yang ma\ êrah mnơ\ng c\uh, jing mnu\ amâodah u\n hlai mb^t hla\m mt^l kpiê leh ana\n mphu\n klei nga\ yang yơh. Klei nga\ yang hla\m sang k`a\m hưn mtâo kơ phung yang adiê thâo jing go\ sang mko\ mjing klei nga\ yang kơ kbao, c\ang hmang kơ phung yang adiê hriê dla\ng leh ana\n đru brei. Ama  Nc\rim, ti sa\ Êa Huar, kdriêk {uôn Đon, c\ar Daklak brei thâo:“ C|ia\ng mpra\p klei nga\ yang kơ kbao sna\n mơ\ng đưm klei bhia\n anei mâo leh prue# blu\ snei: “  Aguah nga\ yang kơ mdiê adiê tlam nga\ yang kơ kbao”. Tơ go\ sang mao klei hd^p mda dleh knap snan nga\ yang ho\ng sa c\eh kpiê leh ana\n sa drei mnu\ dưi leh mơh. Bi tơ drei amâo nga\ ôh yang kươ kbao sna\n amâo mâo dưi ôh, `u sra\ng  djo\ mâo klei rua\, amâo mâo đ^ lêc\ lar ôh. Hdra\ k`a\m mơ\ng klei nga\ yang kơ kbao jing c\ia\ng đa\m mâo klei rua\ tưp, đa\m mâo klei truh jhat, êpul kbao pô rông [rư\ hruê [rư\ kc\eh mđai đ^ lar êngu\m.”

Leh nga\ tyang hla\m sang, pô sang sra\ng nao kơ anôk war kbao pioh nga\ yang. Mnơ\ng nga\ yang dưi da\p dưm mbah [a\ng war kbao. Di`u ma\  sa hnư êsei leh ana\n sa hnư c\^m dưm ti ro\ng du\m drei kbao. leh kơ ana\n tuh êa  mơ\ng giêt kơ jih du\m drei kbao. leh kơ ana\n pô sang dôk ti djiêu kbao ba ako\ leh ana\n mphu\n nga\ yang yơh. Asa\p nga\ yang kwưh akâo jing c\ang hmang kơ yang adiê đru brei kơ êpul kbao go\ sang pô  đa\m djo\ mâo klei rua\ tưp, kbao nao [ơ\ng rơ\k ti kdra\n kbưi amâo mâo tuôm ho\ng klei ala c\oh, jua\ djo\ êruê, djo\ msei, amâo mâo dra\m têc\ hnêc\ ho\ng phu\n kyâo, amâo le\ hla\m [a\ng kro\ng, bi kc\eh mđai lar êngu\m…. anei jing asa\p nga\ yang  kơ kbao mơ\ng Ama NC|rim:“ C|ang hmang kơ yang đru brei go\ sang  hmei. Hmei mâo kno\ng  kbao anei ana\n `u jing yuôm bha\n êdi ho\ng go\ sang hmei. C|ang hmang kơ yang đru brei kbao hmei đa\m djo\ du\m klei rua\ tưp, đa\m jua djo\ [ưi ara\ng [êc\, đa\m dra\p djo\ ana kyâo, đa\m le\ hla\m êa, mkhư\ `u [ơ\\ng mdiê ktơr ara\ng, đa\m duah mnuh ôh mnơ\ng ara\ng buh pla”

Leh nga\ yang, pô sang sra\ng brei giêt kpiê kơ pô kia\ răng kbao, iêo pô anei nao mna\m êlâo. Pô ra\ng kia\ kbao mơ\ng go\ sang sra\ng  dưi drei, suaih pral mơh. Leh ana\n pô sang nao mu\t hla\m sang pui, tuh c\hiên kpiê tlaih ho\ng êrah mb^t ho\ng [ia\ êsei kơ djiêu kpur pui pioh nga\ yang. Mnuih [uôn sang mâo klei m^n snei, kpur pui jing anôk dôk kriê klei h’uh mđao kơ go\ sang, kha\ nga\ ya klei nga\ yang di`u  bi hưn mthâo leh ana\n hdơr kơ kpur pui.

Leh rue\ brua\ nga\ yang, dja\p mnuih sra\ng hra\m mb^t bi mna\m hua\. Tal êlâo jing pô nga yang jing pô sang dja\ gu\t đ^ng kpiê mnam, leh kơ ana\n truh pô mga\t kbao, mniê khua thu\n hla\m sang, tuê iêu hriê leh ana\n jih jang mnuih hriê hgu\m m’ak. Digơ\ sra\ng hra\m mb^t bi mna\m hua\ blu\ ya\l m’ak m`ai tơl truh mlam.

                                                                                                                                                H’Nga pô ]ih hlo\ng răk