Klei pla mjing djam mtam doh ti [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, c\ar Daklak – kna\m dua, hruê 5/7/2016.

      VOV4.Êđê - Hlăm du\m thu\n giăm anei brua\ pla djam mtam hluê ho\ng ênoh ]ua\n doh VietGap mâo leh [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt, ]ar Daklak mđing ngă. Anei jing hdră jăk, k`ăm mkăp lu djam mtam doh kơ mnuih yua. Du\m kr^ng thơ\ng kơ brua\ pla djam, mâo mko\ mjing leh du\m brua\ hgu\m pla mjing djam mtam doh. {ia\dah, kơ anôk ]h^ ara\ anei ăt adôk dleh dlan ho\ng êpul hgu\m pla mjing djam mtam doh.

      Hluê si klei t^ng yap mơ\ng Adu\ bruă duh mkra {uôn pro\ng {uôn Ma Thuột, ara\ anei hlăm alu\ wa\l [uôn pro\ng mâo pla mjing êbeh 300 ha djam mtam doh, ho\ng hnơ\ng mâo grăp thu\n mơ\ng 20 truh kơ 22 êbâo tôn, mâo djăp 70% klei ]ia\ng ba yua mơ\ng mnuih [uôn sang. Hlăm ana\n, ênoh pla mjing hluê hdră doh jăk VietGap truh hlăm brô 40%.

            Kbia\ hriê mơ\ng klei ]ia\ng [ơ\ng djam doh mơ\ng mnuih [uôn sang [rư\ hruê [rư\ đ^, mb^t ana\n ]ia\ng mđ^ lar klei găl leh mâo ba djam jing mnơ\ng ba pla phu\n mơ\ng kr^ng, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột bi mko\ mjing leh 2 hợp tác xã pla mjing djam doh. Ana\n jing hợp tác xã Thuận Hoà ti phường Khánh Xuân, Hợp tác xã Thuận An ti să Êa Kao leh ana\n 1 êpul hợp tác xa ti să Hoà Phú, jak iêu mâo eh 150 go\ êsei mnuih [uôn sang ho\ng boh pro\ng truh êbeh 20 ha pla mjing djam doh jăk.

            Ti să Hoà Phú, gru hmô pla mjing djam doh jăk dưi hluê ngă mơ\ng ako\ thu\n 2014, mâo klei hluê ngă mơ\ng 22 go\ êsei, ho\ng boh pro\ng 38 ha. Hluê ho\ng ana\n să Hoà Phú mko\ mjing leh anôk bruă kriê dlăng hdră bruă, mko\ mjing êpul đru hgu\m, ru\  mkra sang mkra mjing djam doh. Du\m mta bruă mơ\ng klei mkra lăn, ruah djuê mjeh, kriê dlăng, truh kơ hrui mă, mkra mjing dưi hluê ngă hluê si hdră leh ana\n hnơ\ng ]ua\n doh jăk VietGap leh ana\n klei ba ]h^ djam mtam ăt dưi ngă hră m’ar kuôl kă hrui blei. Dương Tấn Thoại ti alu\ 3, să Hoà Phú, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột brei thâo: “ Hmei ngă hră m’ar kuôl kă ho\ng du\m anôk ]h^ mnia, boh nik gơ\ ho\ng siêu thị Copmark leh ana\n du\m boh sang hră mẫu giáo, du\m sang pui tu\k knă êsei djam lu mnuih, ]ia\ng duah anôk ba ]h^ djam kơ mnuih [uôn sang. Ara\ anei hmei ngă leh hră m’ar kuôl kă ho\ng 2 anôk, bi 2 anôk hmei hlăk ngă hră m’ar ]ia\ng si`ê klei kuôl kă leh ana\n ba c\h^ djam doh jăk”.

            Hluê si klei t^ng yap mơ\ng du\m go\ êsei mnuih [uôn sang ngă lo\ hma, pla djam hluê hnơ\ng ]ua\n doh VietGap mâo hrui w^t 40 êklăk prăk/ 1 sào kơ 1 thu\n. Amâo djo\ kno\ng ba w^t boh tu\ dưn klă s^t kơ bruă pla mjing đui] ôh, [ia\ lo\ mjing klei bi mlih jăk siam kơ klei thâo [uh mơ\ng mnuih [uôn sang ngă lo\ hma, đru digơ\ thâo săng boh tu\ dưn mơ\ng bruă pla mjing doh jăk. Nguyễn Ngọc Vinh, K’iăng khua Êpul hgu\m brua\ mnuih [uôn sang ngă lo\ hma să Hoà Khánh, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột t^ng knăl:“ Gru hmô pla djam doh rơ\ng jăk klei suaih pral kơ mnuih [uôn sang, mđ^ hnư hrui w^t, mb^t ana\n mnuih [uôn sang thâo ba yua hdră mnê] nga\ brua\ mrâo mrang hla\m bruă kriê dlăng đang djam. Mơ\ng ana\n mâo du\m gru hmô ba w^t boh tu\ dưn kơ mnuih [uôn sang mơ\ng 40 truh 100 êklăk prăk. Mơ\ng klei t^ng knăl ăt mse\ mơh boh s^t mơ\ng đang djam, s’năn du\m gru hmô anei mâo ba w^t boh tu\ dưn đ^ êdi”.

      S’năn [ia\dah, ara\ anei mâo 1 klei bi kplăk ana\n jing hlăk êjai klei ]ia\ng blei djam doh mơ\ng sang ]ơ mnia [rư\ hruê [rư\ đ^, [ia\ du\m anôk pla mjing djam doh le\ amâo mâo po\k phai ôh anôk pla mjing. Phu\n agha klei anei kyua la] bruă pla mjing djam doh liê lu prăk kăk, [ia\ ênoh ]h^ ăt mse\ ho\ng du\m mta djam aguah tlam mơh, anăn mnuih [uôn sang amâo mâo prăk duh bi liê ôh. Klei duh bi liê kơ djam mtam ka h’^t kjăp ôh; lu êdi ba ]h^ hla\m du\m sang ]ơ mnia, amâo mâo klei bi kah plah wah djam aguah tlam ho\ng djam doh jăk. Klei anei hlăk mâo ti Hợp tác xã Thuận Hoà, phường Khánh Xuân. Ăt kbiă mơ\ng klei dleh dlan hlăm bruă pla mjing mơh anăn mơ\ng 45 hla\m êpul, truh kơ ara\ anei adôk ma\ kno\ng 28 c\ô mnui mơ\ng Hợp tác xã Thuận Hoà hluê ngă bruă pla djam doh. Châu Tâm, K’iăng khua g^t gai Hợp tác xã Thuận Hoà, phường Khánh Xuân brei thâo:

     “ Mơ\ng thu\n 2008 truh kơ ara\ anei, hmei ba yua leh hdră mnê] ngă bruă mrâo mrang, ba pla djam mtam leh ana\n thâo ba yua hdră pla mjing hluê hdră ]ua\n VietGap. {ia\ kplăk ho\ng ana\n, pla mjing lu, [ia\ anôk ba ]h^ djam mtam amâo mâo h’^t ôh. Pla mjing mâo 1 kg djam hluê hdră doh jăk, s’năn dleh dlan leh ana\n ênoh duh bi liê đ^ h^n mơh mkă ho\ng pla mse\ aguah tlam, [ia\ ba ]h^ hlăm sang mnia aguah tlam sna\n ênoh ăt mse\ ho\ng du\m mta djam mtam mkăn mơh”.

Mđ^ kyar djam doh jing hdră êlan nao djo\, djo\ ho\ng klei ]ia\ng [rư\ hruê [rư\ lu mơ\ng mnuih [uôn sang blei yua. S’năn [ia\dah, ya ngă  anôk pla mjing, ênoh du\m hợp tác xã pla djam doh jăk ti [uôn pro\ng {uôn Ma Thuột ăt adôk điêt, hlăk êjai klei ]ia\ng blei [ơ\ng mơ\ng mnuih [uôn sang [rư\ hruê [rư\ đ^. Blu\ hrăm ho\ng pô ]ih klei mrâo, Nguyễn Thanh Liêm, khua adu\ bruă duh mkra [uôn pro\ng {uôn Ma Thuột, hlak mblang s’nei:

      . Nguyễn Thanh Liêm: Brua\ hâo hưn ]ia\ng kơ lu mnuih thâo 2 anôk pla mjing djam mtam doh, snăn adôk k[ah klei anei. Tal dua le\, brua\ đru mnuih pla mjing djam mtam doh mâo ]an prăk pioh ma\ brua\ adôk dleh dlan mơh. Tal tlâo, jing brua\ mơ\ng du\m dhar brua\ ksiêm dlăng mnuih pla mjing, lehana\n du\m anôk pla mjing, hlo\ng kơ brua\ kăp hrui blei djam mtam tuôm ho\ng klei dleh dlan sơăi.

     - Snăn ]ia\ng krơ\ng lehana\n ]ia\ng po\k mlar brua\ pla mjing djam mtam doh snăn si [uôn pro\ng {uôn Ama Thuôt srăng ngă ]ia\ng dưi đru kơ mnuih pla mjing, lehana\n mđ^ mlar hdră bi hmô brua\ pla mjing djam mtam doh ho\ng klei kjăp?

       . Nguyễn Thanh Liêm: Êlâo h^n jing ngă jăk brua\ hâo hưn ]ia\ng mđ^ klei thâo săng kơ mnuih pla mjing. Tal dua, mđ^ klei thâo săng kơ mnuih ngă brua\ ]h^ mnia mdjam mtam, boh nik mnuih blei yua mse\ mơh, mnuih nao blei djam ruah bi thâo kral ti jing djam doh, thao b^t kla anôk pla mjing, mơ\ng năn kơh mđ^ ai mnuih pla mjing. Năng bi mâo hdră êlan đru kơ mnuih pla mjing kơ hdră pla mjing, prăk kăk ma\ brua\, lehana\n kơ brua\ ksiêm dlăng hnơ\ng doh, truh kơ brua\ mkăp hra\ tu\ yap VietGap kơ du\m anôk pla mjing ana\n. Tal tlâo, knu\k kna hyua\ h^n brua\ ksiêm dlăng mnuih pla mjing ]ia\ng dưi pla mjing djam mtam doh nanao djo\ ho\ng ênoh ]ua\n.

      - La] jăk kơ ih lu!