VOV4.Êđê – Mrâo anei, mâo klei đru mơ\ng bruă sang ]ư\ êa alu\ wa\l, mnuih [uôn sang Mạ ti [uôn B’Năm Prăng Răh, să Dak Plao, kdriêk Dak Glong, ]ar Dak Nông mko\ mjing leh knăm ngă yang kơ yang dliê ]ia\ng hdơr knga kơ klei kiă kriê, đru kơ yan boh mnga jăk leh ana\n ]ang hmang kơ [uôn sang [rư\ hruê [rư\ mdro\ng sah.
Knăm ngă yang kơ yang dliê jing sa hlăm knăm mơak pro\ng mơ\ng mnuih Mạ. Thu\n anei, mnuih [uôn sang mâo knu\k kna đru jih prăk bi liê kơ knăm ngă yang. Grăp Hdră dưi ngă djo\ si klei bhiăn djuê ana mse\ si: Klei akâo, klei mdơ\ng gơ\ng ku\t, klei bhiăn rah mjeh… Anôk mko\ mjing knăm ngă yang jing wa\l dliê myang ti djiêu drai C’Roah ti [uôn B’Năm Prăng Răh. Khă gơ\ êlan nao ti anôk ngă yang dleh dlan, nao ho\ng êdeh kai [ia\dah mơ\ng aguah ưm hlăm [uôn sang leh ana\n ti du\m wăl riêng gah mâo ênu\m ênap leh mnuih nao hlăm knăm ngă yang.
Mduôn [uôn K’Krang prăp êmiêt hlao mnơ\ng pioh ngă yang kơ yang dliê
Knăm ngă yang kơ yang dliê jing sa hlăm du\m knăm ngă yang pro\ng êdi, dưi mko\ mjing 3 thu\n amâodah 5 thu\n sa blư\ leh hrui êmiêt boh mnga. Êlâo kơ hruê ngă yang, phung êkei êdam hlăm [uôn nao hlăm dliê koh m’ô siam ]ia\ng ngă gơ\ng kut, ana alê pro\ng ]ia\ng mjing pra kă bê. Phung mniê tu\k knă, mprăp êmiêt mnơ\ng ngă yang. Khua mduôn ruah anôk pioh ngă yang, leh ana\n kwưh akâo kơ yang dliê leh ana\n yang mkăn brei kơ mnuih [uôn sang mko\ mjing knăm ngă yang.
Phung êdam êra hlăm [uôn kro\ng ală jih mlam ]ia\ng mprăp du\m kdrăp mnơ\ng kơ hruê êdei. Lu mnuih hrăm mb^t tông ]ing, ayu\ đ^ng buôt…Ti djiêu kăm pui trơ\ng, mnuih [uôn sang bi yăl dliê du\m klei yăl dliê kơ wa\l dliê myang.
Knăm ngă yang k`ăm hdơr knga kơ yang dliê đru răng mgang leh mnuih [uôn sang
Truh aguah hruê êdei, du\m hdră ngă yang mơ\ng Knăm ngă yang dliê dưi mko\ mjing ho\ng klei kdrăm k’ah. Mnơ\ng ngă yang mâo 1 drei bê, 1 ko\ u\n, 2 drei mnu\, 1 drei bip, 1 ]hiên êa, 1 ]hiên kpiê, 1 ]hiên đio\, 7 k]eh kpiê, 1 ê i mdưm kông leh ana\n a`u\. Jih jang dưi mdưm ti gu\ gơ\ng ku\t. Truh mmông ngă yang, Khua mduôn K’Krang mă êrah mnu\ - mnơ\ng myơr, mă êrah mia tak ti gơ\ng ngă yang leh ana\n mtlai ho\ng kpiê ]ia\ng ngă yang kơ yang êa, yang dliê.
Klei iêu yang snei: ơ yang êa, yang dliê Dak Glong, yang êa Krông Đông Nai. Hruê anei, hruê jăk mlan siam, [uôn hmei mko\ mjing klei ngă yang. Anei êsei brông, bê knô, mnu\ knô… alum iêu kwưh phung yang hriê mb^t leh ana\n hơê] hmưi kơ [uôn sang jăk yâo, trei mđao, mơak m`ai, anak ]ô suaih asei mlei. Akâo kơ yang hơê] hmưi kơ anak êkei, anak mniê mâo klei suaih prak, anak ]ô thâo hriăm hră, aduôn aê am^ ama hd^p jo\k êtuh thu\n, kan hdang mâo lu, mnu\ da bo\ rô, êmô kbao bo\ war… Knhal tui], khua mduôn brei jih jang mnăm kpiê ]eh, [ơ\ng mnơ\ng ngă yang, mbuh kông hmưi klei suaih pral leh ana\n ngă hdră rah mjeh, pla ana kyâo hlăm dliê…
Bi lông tông ]ing, iu\ đ^ng buôt, kdo\ xoang jing bruă ngă hlăm knăm m’ak
Knăm ngă yang kơ yang dliê dưi mko\ mjing bo\ ho\ng klei kdrăm k’ah, djăp ênu\m hdră mâo leh mơ\ng đưm. Ti du\m kdrê] ngă yang, mb^t ho\ng klei mdê] ]ing, kdo\ xoang, ayu\ đ^ng buôt…, mnuih [uôn sang nao hlăm knăm ngă yang lo\ mmui` klei mui` djuê ana Mạ mâo boh blu\ la] kơ dliê kmrơ\ng, bi mni kơ klei yuôm bhăn mơ\ng dliê ho\ng klei hd^p êpul êya. Kyua dah, mơ\ng đưm, klei hd^p mnuih [uôn sang siă suôr ho\ng dliê kmrơ\ng mơ\ng gưl anei truh gưl adih. Klei yăl dliê leh ana\n mmui` klei mui` ênhiang djuê ana srăng brei phung anak ]ô [uh klei yuôm bhăn, klei tu\ dưn mơ\ng dliê, mơ\ng năn hrăm mb^t răng mgang, kriê pioh dliê mtah mda na nao.
Mduôn [uôn jak iêu tuê [ơ\ng mnơ\ng ngă yang
Mduôn K’Siêng ti [uôn B'Năm Prăng Răh hơ\k mơak kyua mâo bruă sang ]ư\ êa lu\ wa\l đru leh ]ia\ng dưi mko\ mjing Knăm ngă yang dliê jăk snăk. Mơ\ng năn, mnuih [uôn sang [rư\ hruê siă suôr, bi hgu\m h^n, thâo bi đru dlăng ba hlăm klei hd^p.
H’Jang hriê mơ\ng [uôn Phi Mur, să Quảng Khê, kdriêk Dak Glong, ăt la] snei: Sui leh mnuih Mạ dưi lo\ mâo gưl mko\ mjing knăm ngă yang kơ yang dliê. Êngao kơ klei bi êdah klei mpu\ mni ho\ng phung yang, anei jing gưl ]ia\ng mnuih [uôn sang bi tuôm, bi hriăm êmuh mb^t kơ klei mă bruă knuă, mtô la] kơ anak ]ô hrăm mb^t thâo răng mgang dliê.
Mbuh kông leh ana\n a`u\ kơ tuê nao kơ knăm m’ak
Knăm ngă yang kơ yang dliê mơ\ng mnuih Mạ jing klei mko\ mjing dhar kreh, klei đao\ mơ\ng aduôn aê mâo leh mơ\ng đưm, sa klei yuôm bhăn hlăm klei hd^p, bi mklă klei thâo bi mpu\ leh ana\n kriê mgang mnơ\ng dhơ\ng hlăm dliê. Bruă mko\ mjing Knăm ngă yang kơ yang dliê đru kơ mnuih Mạ mđ^ klei thâo kơ bruă rang mgang, kriê pioh knhuah dhar kreh mơ\ng djuê ana leh ana\n gưl ]ia\ng bi hgu\m, kdo\ mui` ênhiang djuê ana, mđ^ lar klei thâo bi hgu\m mơ\ng mnuih [uôn sang.
H’Zawut pô ]ih hlo\ng răk
Viết bình luận