VOV4.Êđê –  Ho\ng mnuih Mnông, klei bi êmuh ung mo# jing mmông yuôm bha\n hla\m klei hd^p ung mo# mơ\ng gra\p ]ô. Kyua dja\p klei mphu\n ]o# lehana\n dja\p klei [ua\n rơ\ng hla\m êdei ana\p mâo hla\m mmông anei yơh. Tơdah kông anei mâo du\m t^ng bi jao sna\n mmông anei yơh kruôp êkei mniê dưi tu\ yap jing ung mo#. Mơ\ng anei, jih dua ]ô mâo klei đua klam ho\ng mnuih bi buh leh kông kơ pô…

Leh jih jang djăp klei bhiăn ti ana\p yang adiê, mâo ênu\m ênap găp djuê dua anh, lehana\n dăm adei amiêt awa, êjai êkei mniê Mnông bi buh kông ti kngan, yap mơ\ng ana\n di`u dưi yap jing ung, jing mo#. Bi mâo brua\ klam ho\ng mo# lehana\n ung pô, hrăm mb^t bi ksul mbu\ klei hd^p mda go\ sang pô.

Hlăm klei hd^p bi dôk ung mo#, mnuih Mnông bi buh kông ti kngan, kông ana\n bi knăl kơ klei khăp, kơ klei [ua\n dua ]ô ung mo# hlo\ng jih klei hd^p. Kông ana\n, kno\ng dưi kleh mơ\ng kngan tơdah mâo klei bi tu\ ư mơ\ng dua ung mo#, kreh [uh êjai hlăm klei ma\ brua\ knua\ duah [ơ\ng. Tôhmô êjai nao hlăm pưk hlăm hma hu^dah ktuăk djo\ ho\ng mnơ\ng kdah đue#, nao hlăm êa hu^dah ksô] đue#. Snăn kleh he\ êjai, [ia\dah jih dua ung mo# mơh bi kleh, lehana\n kông ana\n dưi pioh he\ bi jăk, jing mse\ si do\ yuôm bhăn mơ\ng dua ung mo#. Am^ Siwon, ti {an Đôn, sa\ Krông Ana, kdriêk {uôn Đon, ]ar Daklak, brei thâo, dua boh kông anei bi knăl kơ klei khăp dua ung mo#, mâo leh yang adiê [uh, tơdah lu] srăng hmăi amâo mâo jăk ôh kơ klei hd^p dua ung mo#:

“Mơ\ng hruê bi kuôl ung mo#, kâo buh kông anei, kông anei răng kriê he\ bi jăk. Kno\ng dưi kleh tơdah đue# hiu anôk kbưi hu^dah le\ he\. Kông dua ung mo# dưi pioh hlăm sa anôk, amâo mâo dưi duah bi lu] ôh, kyuadah jing mnơ\ng yuôm bhăn ho\ng pô”.

Hlăm klei hd^p ung mo#, tơdah mâo sa ]ô mnuih ngă soh, snăn ung amâodah mo# srăng dja\ ba kông ana\n kơ sang amiêt awa, akâo klei mkra brei. Kha\dah snăn, kông ana\n ăt dưi buh ti kngan. Asei mlei mnuih nao knang kơ amiêt awa amâo mâo dưi duah kleh hjăn ôh kông ana\n mơ\ng kngan pô. Am^ Siwon lo\ mblang mnga] h^n: Tơdah kleh he\ kông ana\n, ara\ng yap jing mnuih ngă soh kluôm dhuôm, yap jing mnuih bi rai klei bi dôk ung mo#:

“Tơdah mâo klei amâo mâo thâo bi djo\ hla\m go\ sang, snăn kông ana\n ăt jing mnơ\ng bi knăl ]ia\ng kơ pô ba mghaih msir, kông ana\n srăng ba nao truh kơ sang amiêt awa. Thâodah ung đing kơ mo# ngă klei amâo mâo djo\, srăng dja\ ba kông ana\n truh kơ sang amiêt awa, amâodah mklăk ho\ng ana\n mo# ăt ngă mse\ snăn mơh, tơdah ung pô mâo he\ klei soh ]huai. Êjai ba kông ana\n truh kơ sang amiêt awa, ăt kăn dưi kleh rei kông mơ\ng kngan, ăt dôk buh ti kngan pô. Tơdah jih jan djăp mta brua\ bi mgrăng amâo mâo dưi, snăn kơh kông ana\n dưi kleh mơ\ng kngan. Amiêt awa ăt kăn ma\ rei kông ana\n, kăn ư mghaih msir rei, tơdah ka djăp ênu\m ayo\ng amai adei mơ\ng pô dja\ ba kông, mmông anei kơh srăng phat mkra boh klei”.

Du\m kruôp ung mo# hd^p mb^t kyua klei [ua\n, kyua k’hưm, lehana\n kyua klei khăp ho\ng mo# amâodah ung pô. Kông ana\n jing mnơ\ng bi knăl kơ klei mrâo la] anei. Kyuana\n, kông srăng dưi dja\ pioh tơl jih klei hd^p, tơl di`u amâo lo\ dôk ôh snăn kông ana\n hlo\ng ba dơr mb^t ho\ng mnuih mơh. Am^ Siwon, ti {an Đôn, sa\ krông Ana, kdriêk {uôn Đon, ]ar Daklak, la]:

“Jing leh kông kơ klei kuôl ka\ mơ\ng kruôp ung mo#, snăn amâo mâo dưi duah lui ôh, brei thâo răng kriê bi jăk. Tơdah mâo brua\ yuôm bhăn hlăm go\ sang di`u, ăt srăng ba kông ana\n mơh mdah ho\ng ara\ng thâo jing do\ dua ung mo# pô. Ho\ng anak aneh snăn pô ăt mta\ mtăn kơ anak thâo anei jing kông am^ ama bi kuôl”.

Kông buh ti kngan ung mo# mnuih Mnông amâo mâo ênoh yuôm ôh, [ia\dah jing klei tu\ dưn kơ ai tiê klei m^n, amâo mâo ho\ng mnơ\ng dưi mka\ ôh. Buh kông ti kngan ]ia\ng bi êdah klei khăp, klei s^t suôr, bi kla\ kơ knhuah dôk dơ\ng [ơ\ng hua\ mơ\ng pô ana\n.

Hlăm klei hd^p mnuih Mnông ara\ anei mâo lu snăk kruôp ung mo# mda bi mlih leh mơ\ng kông buh ti kngan yua ara\ anei ho\ng krah ]u\t ti kdiêng, ]ia\ng bi khua\t bi hdjul, djo\ ho\ng klei hd^p ênuk ara\ anei. {ia\dah hlăm klei bi kuôl tui si klei bhiăn djuê ana pô, ăt kông mơh jing mnơ\ng kơ klei bi kuôl, kyuana\n kông anei amâo mâo mnơ\ng mkăn dưi lo\ bi mlih ôh. Lehana\n dua boh kông ana\n dưi kriê pioh he\ bi jăk, mse\ si răng kriê ksul mbu\ klei hd^p ung mo# bi jăk yâo.

      Y-Khem pô ]ih hlo\ng răk