Kpiê c\eh - Knhuah siam k[a\t mơ\ng dhar kreh mnuih [uôn sang K’ho
Thứ bảy, 00:00, 12/08/2017

 

 

VOV4.Êđê - Mơ\ng đưm đa\ la\ êlâo adih, Kpiê ]eh jing leh sa knhuah dhar kreh ja\k siam mdê hja\n amâo dưi k[ah ôh hla\m klei hd^p mda mơ\ng mnuih djuê ana K’ho ti kr^ng Dap kngư. Kpiê ]eh mâo hla\m du\m klei ya\l dliê đưm, du\m klei bhia\n nga\ yang djuê ana mâo mơ\ng đưm êlâo, hla\m klei hd^p mda yang [uôn mơ\ng mnuih K’ho, ho\ng du\m klei bi êdah s^t êdi  mdê hja\n; mơ\ng hdra\ kna\ mkra kpiê truh kơ klei bhia\n mna\m kpiê.

 

Kpiê c\eh mơ\ng mnuih [uôn sang K’ho jing mta kpiê amâo mâo klei tu\k ria\  bi k’huôl ôh, [ia\ bi kna\ hong braih, ktơr, hbei lu\k ho\ng sa mta kpei dliê, mđam êmeh mơ\ng sa truh kơ tlâo mlan sna\n kơh ma\ ba mna\m.

 

Mnuih K’ho mâo sa klei ya\l dliê kơ klei bhia\n kna\ kpiê c\eh snei: “ Mơ\ng ksua yơh, sa drei mnơ\ng mâo êhu\ng mdê êdi mtô brei leh hdra\ kna\ kpiê c\eh ja\k j^n anei: Nga\ kpiê ho\ng boh ksa\ hrah huc\ leh ana\n du\m boh leh mc\ah lik amâo mâo ja\k ôh; Nga\ mơ\ng klo\ hbei sra\ng jing êa drao rua\. C|ia\ng bi nga\ ho\ng du\m klo\ kpu\ng braih, sna\n sra\ng mâo mta kpiê mna\m ja\k j^n êdi.

 

Ksua lo\ mtô c\ia\ng bi mâo du\m asa\r klo\ kpu\ng braih ana\n kơ sa c\eh kpiê. ~u mtô brei hnơ\ng c\ia\ng kơ  kam, êsei leh kna\ leh ana\n ana kyâo mtâo rơ\k ktơ\k yua pioh mjing mnâo leh ana\n đ^ jing kpei kơ kpiê c\ia\ng bi lu\k du\m klo\ kpu\ng điêt. ~u mtô hdra\  da\p dưm hdăng djuh ti gu\ c\eh kpiê leh ana\n sa tal  kam ti tal nah dlông h^n, êlâo kơ guôm he\ sir kra\p.

 

Leh ana\n ksua pô mơh huai ma\ êa êhu\ng `u tlê bi lik leh lu\k mb^t ho\ng kpu\ng. ~u lac\: bi nga\ snei nanao yơh, kpiê c\eh s^t mâo êhu\ng ksua kơh ja\k mna\m.

 

Ho\ng mnuih K’ho, kpiê c\eh, bohnik c\eh kpiê đưm jing yuôm bha\n sna\k. Mnuih [uôn sang mâo klei m^n snei: “Du\m boh c\eh jing anôk dôk mơ\ng yang Tơrnơm jing yang kpiê c\eh”. Kyua ana\n mâo du\m c\eh kpiê đưm mâo ênoh yuôm truh du\m pluh drei kbao.

 

Klei mdro\ng sah mơ\ng mnuih K’ho dưi t^ng mka\ ho\ng du\m c\ing c\eh mâo hla\m sang. Anei jing klei mdro\ng sah dưi lac\ leh hla\m klei ya\l dliê đưm:  “Du\m đ^ng hra, du\m kdra\p m’iêng ao, du\m boh kông, du\m boh c\ing leh ana\n c\eh kpiê da\p bo\ sang”, “ mâo lu c\eh kpiê dja\p kơ jih [uôn mna\m da\l hla\m du\m mlan mna\m hua\”.

 

Kpiê c\e\h mơ\ng mnuih K’ho h^n lui h^n mơh ja\k mna\m, mâo ênoh yuôm h^n. Kyua ana\n hlei pô tuê, mâo pô sang pu\ kpiê c\eh pioh leh sui thu\n mlan iêo mna\m, sna\n pô ana\n s^t n^k jing  tuê mâo pô sang bi mpu\ êdi yơh.

 

Klei bhia\n mna\m kpiê c\eh mơ\ng mnuih K’ho `u mâo knhuah mdê hja\n `u mơh. Pô po\k c\eh kpiê c\ia\ng jing sa c\ô mniê êra siam thâo mbrua\. Mniê êra ana\n c\ia\ng bi thâo mbo\ êa hla\m c\eh kpiê [ia\ amâo mâo nga\ êa dlai ti êngao ôh. Dưi  nga\ sna\n kơh pô sang sra\ng tuôm ho\ng klei ja\k yâo. 

 

S^t mna\m kpiê c\eh ara\ng nao ma\ êa hnoh, jing ti ako\ hnoh êa adih mơh sna\n kơh êa doh tuh hla\m c\eh leh ana\n c\u\t yơh đ^ng truh kơ gu\ c\eh pioh mna\m. Gra\p boh c\eh kno\ng yua sa [e\ đ^ng kpiê đuic\ amâo mâo yua lu đ^ng mse\ ho\ng du\m djuê ana mka\n ti Dap Kngư ôh.  

 

Kpiê c\eh jing mnơ\ng amâo mâo dưi k[ah ôh hla\m du\m klei nga\ yang mna\m hua\ mơ\ng mnuih K’ho, yua pioh nga\ yang kơ Yang mdiê, Yang êa, Yang dliê, Yang c\ư\.... Êngao kơ ana\n, mnuih [uôn sang kno\ng yua kpiê c\eh s^t mâo du\m brua\ pro\ng yuôm mse\ si: Hla\m klei bi kuôl ung mo#, c\ang dơr djiê, drông tuê hriê c\hưn……………..

 

S^t mna\m kpiê c\eh ara\ng mpu\ sna\k kơ pô sang leh ana\n mnuih mâo k’hưm hla\m [uôn mse\ si phung khua mduôn, khua [uôn, jing phung dưi iêo mna\m êlâo.

 

Klei bhia\n mna\m kpiê c\eh kha\ng nao mb^t ho\ng klei tông c\ing. Anei jing knhuah dhar kreh `u kha\ng mâo hra\m mb^t hla\m klei hd^p mda mơ\ng mnuih [uôn sang K’ho.

 

Mna\m kpiê c\eh hla\m ênai tông hgơr, hla\m ai êwa kna\m m’ak lu mnuih, kyua ana\n hdăng anak mnuih `u mâo klei bi sia\ suôr je\ gia\m h^n Tơ mâo klei amâo thâo bi djo\ mơ\ng êlâo, hla\m gưl anei ara\ng a\t bi la\m lui he\ mơh c\ia\ng hra\m mb^t bi mna\m kpiê kdo\ mui` m’ak hlak.

 

 Tơ hlei pô mâo klei nga\ soh sna\n klei bhia\n sra\ng msir mkra đu\ bi kmhal ho\ng kpiê c\eh a\t jing klei c\ia\ng msir bi hlai, la\m lui he\ klei soh c\huai, lui he\ klei  hê` mlâo bi hlai hd^p mb^t ho\ng [uôn sang ti ana\p klei pap phưi lui brei klei soh ana\n.

 

Mna\m kpiê c\eh `u tui hluê ho\ng mdê bi klei  pô yua `u mâo hdra\ gai iêo mna\m mdê mdê bi djo\ guôp. Tơ hla\m klei bi kuôl ung mo# m’ak m`ai, sna\n hla\m klei cang dơr mnuih djiê `u ênguôt hn^ng, rua\ ai tiê. Hla\m kna\m m’ak hua\ mna\m bi mtluk mtlak, sna\n hla\m klei nga\ yang adiê `u kdrưh ênhuah.

 

Klei bhia\n mna\m kpiê c\eh jing sa knhuah dhar kreh mdê hja\n amâo dưi k[ah hla\m klei hd^p mda mơ\ng mnuih [uôn sang K’ho wa\t hla\m wưng leh êgao, kơ ara\ anei leh ana\n la\ lar kơ êdei ana\p.

                                                                                                                                                                         H’Nga pô ]ih hlo\ng răk

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC