VOV4.Êđê - Lu thŭn hŏng anei, mnuih ƀuôn sang ti dŭm să Ea M’Nang, Quảng Tiến leh anăn wăl krah Quảng Phú, kdriêk Čư̆ M’Gar, čar Dak Lak tŭ klei čhŏ djhan ƀâo brŭ mơ̆ng kdrăn djah Đăk Ánh, să Quảng Tiến. Wăt tơdah kdriêk Cư̆ Mgar dăp leh krĭng lăn čiăng mbĕ đuê̆, ƀiădah kyua amâo mâo prăk bi liê hluê ngă, snăn ka dưi ngă ôh. Amâo dưi mbĕ đuê̆ ôh kdrăn djah, mnuih ƀuôn sang ăt hdĭp hlăm klei čhŏ djhan, dŭm să snăn dleh dưi rơ̆ng hnơ̆ng kčah wăl hdĭp mda hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo.

Êlan Phan Bội Châu kdrêč mkŏ wăl krah Quảng Phú hŏng dŭm să Êa Mnang, lehanăn Quảng Tiến mâo giăm 2km. Ti anôk kbưi hŏng wăl krah Quảng Phú hlăm brô 800m, mâo sa kdrăn djah Đắc Ánh, siă ti djiêu êlan mtam lehanăn klei anei mâo leh mơ̆ng sui thŭn. Amai Nguyễn Thị Hà, dôk ti să Êa Mnang lač, grăp hrue mâo dŭm pluh boh êdeh dŭ ba djah mơ̆ng wăl krah Quảng Phú, Êa Pôč lehanăn dŭm să Quảng Tiến, Êa Mnang, Êa Mdroh... ba mkăm kơnei. Djah mkăm mgăk mgưi lehanăn čuh leh kơ anăn dơr. Snăn dŭm alŭ wăl ƀuôn sang hdĭp riêng gah hmăi amâo mâo jăk mơ̆ng săp pui čuh djah, lehanăn mnâo ƀâo čhŏ mrŏ, hmăi amâo mâo jăk êdi kơ klei suaih pral. Amai NguyễnThị Hà lač: “Kâo kreh găn ktuê êlan anei, diñu bi čuh djah, hwiê djah kdrah k’ăn ngă kơ săp pui đung hiu ba klei čhŏ djhan kơ klei hdĭp. Mnâo ƀâo brŭ hmăi amâo mâo jăk hŏng klei suaih pral anak mnuih. Mâo lu blư̆ angĭn ktang, lehanăn hlng mđung ba wăt djah đung mŭt hlăm sang. Snăn čhŏ snăk sơưn”.

Kdrăn djah Đắc Ánh dôk hlăm să Quảng Tiến, prŏng hlăm brô 1ha, mâo mơ̆ng hlăk thŭn 1997 leh. Ară anei knơ̆ng bruă kiă kriê bruă bi mdoh wăl hdĭp mda ƀuôn sang Čư̆ Mgar kiă kriê, lehanăn mghaih msir bruă anei. Grăp hrue mâo hlăm brô mơ̆ng 40 – 45 tôn djah ba tuh kơ anei. Lu jing djah duah čuh mă hŏng pui, lehanăn dơr, amâo mâo djăp hnơ̆ng doh kơ wăl hdĭp mda ôh. Anôk mkăm djah pătdah ară anei bŏ leh, djah lŏ ba hriê amâo lŏ mâo anôk tuh ôh, lu bi mkăm truh hlăm êlan klông, hmăi amâo mâo jăk ôh kơ wăl anôk hdĭp mda.

Aduôn Nguyễn Thị Thanh Vân, k’iăng khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să Quảng Tiến brei thâo, kdrăn djah anei amâo lŏ găl djŏ ôh hlăm bruă čuăl mkă ti alŭ wăl, sa kdrêč jing alŭ wăl anôk dôk leh jĕ giăm anei. Tơdah amâo lŏ mbĕ ôh kơ anôk mkăn, snăn phung ƀuôn sang srăng tŭ nanao yơh klei čhŏ mơ̆ng djah, ƀiădah klei čoh čuăn kơ wăl hdĭp mda hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo kñăm lŏ mđĭ jing dleh mơh dưi bi leh:“Să Quảng Tiến mâo leh lu blư̆ ngă hră mơar mơĭt kơ knơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk akâo hdră êlan ba mbĕ kdrăn djah truh kơ anôk jăk hĭn, lehanăn kdriêk tŭ ư leh mơh ba kdrăn djah kơ anôk mkăn, ƀiădah truh kơ ară anei ka mâo ngă mơh. Êlâo hĭn, să lŏ dơ̆ng akâo kơ knơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk gĭt gai knơ̆ng bruă kiă kriê klwi bi mdoh wăl hdĭp mda Čư̆ Mgar hrui bi klin, mghaih msir djah djâo hŏng klei khuăt, kñăm đru mgang brei klei hdĭp mda kơ phung ƀuôn sang”.

Lê Nam Cao, khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk Čư̆ Mgar lač, klei kdrăn djah Đắc Ánh ti să Quảng Tiến lu thŭn hŏng anei leh ba klei čhŏ djhan, hmăi amâo mâo jăk kơ klei hdĭp mda phung ƀuôn sang, kdriêk thâo leh kơ klei anei. Lehanăn mâo tŭ mă leh mơh klei akâo mơ̆ng knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să Quảng Tiến kơ klei čiăng mbĕ mđuĕ kdrăn djah anei kơ anôk mkăn bi găl guôp hĭn. Kdriêk mâo čuăl mkă leh mâo sa anôk truh 10ha mkrah, ti să Êa Mdroh kñăm čiăng mbĕ kdrăn djah. Siămdah, hlăm hdră bi liê ngăn prăk ti hnơ̆ng man dưn mơ̆ng alŭ wăl ka dưi mâo ôh, mơ̆ng anăn mơh ka dưi ngă ôh bruă anei:“Hlăm hdră ti hnơ̆ng man dưn wưng kčah mơ̆ng ară anei truh thŭn 2025, snăn ka mâo prăk mơh pioh duh bi liê kơ bruă mbĕ kdrăn djah kơ anôk mrâo. Kyuanăn bruă knŏng srăng ngă ară anei jing čuh lehanăn dơr kñăm bi hrŏ klei čhŏ mơ̆ng djah; grăp mlan brei anôk bruă mghaih msir djah djâo bi mdoh wăl êngao čiăng kơ êlan klông găn êrô jăk, amâodah bi msiam wăl adôk hdĭp mda. Kdriêk ăt mâo mơh hdră êlan hrăm mbĭt hŏng yang ƀuôn iêo mthưr klei duh bi liê, lehanăn iêo mthưr bruă ngă anei jing dleh mâo mnga, kyuanăn mơh lu phung duh mkra amâo mâo jhŏng duh bi liê ôh. Snăn ară anei knŏng dôk guôn prăk mơ̆ng knŭk kna đuič”.

Ka dưi thâo ôh hbĭl srăng dưi mâo djăp prăk kăk pioh kơ bruă mbĕ kdrăn djah Đắc Ánh ti să Quảng Tiến, kdriêk Čư̆ Mgar nao ba kơ sa anôk mrâo rơ̆ng dưi bi mdoh wăl hdĭp mda hĭn. Kñăm čiăng bi hrŏ klei čhŏ djhan, êpul bruă kiă kriê, mghaih msir djah djâo bi mâo hdră êlan jăk hĭn hlăm bruă mkăm djah, lehanăn mghaih msir djah djâo, lehanăn mâo hdră êlan hâo hưn mtă mtăn bi kjăp mơh hŏng phung ƀuôn sang brei mkăm lehanăn tuh djah bi djŏ anôk./.