VOV4.Êđê- Hlăm dŭm thŭn êgao, mâo klei đru mơ̆ng Phŭn bruă kreh knhâo leh anăn mrâo mrang, 14 hdră mkăp hlăm hdră “Đru dưn yua, ba jao kdrăp kreh knhâo mrâo mrang mtrŭt mđĭ klei đĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn -  krĭng ƀuôn sang, krĭng čư̆ čhiăng, krĭng mnuih djuê ƀiă wưng thŭn 2016 -2025” (pia klah čŭn jing krĭng ƀuôn sang čư̆ čhiăng) dưi hluê ngă ti čar Gia Lai. Dŭm hdră anei dưi đru mđĭ hĭn klei ngă bruă mkra mjing, ba wĭt boh tŭ hlăm bruă duh mkra kơ mnuih ƀuôn sang.

Ayŏng Rơmah Hyoech (djuê ana Jarai) ti să Ia Kly, kdriêk Čư̆ Prŏng, čar Gia Lai jing sa hlăm dŭm gŏ êsei nao hlăm Hdră “Mkra gru hmô ba yua kdrăp mrâo mđĭ kyar kphê” hlăm Hdră mkŏ mkra Krĭng ƀuôn sang mrâo krĭng čư̆ čhiăng mơ̆ng thŭn 2019. Nao hlăm hdră anei, ñu dưi ktrâo lač kơ hdră dlăng kriê, hdră krih êa mkiêt mkriêm kơ 2 ha kphê gŏ sang. Truh ară anei, đang kphê sang ñu mâo hlăm brô 5 ton kphê asăr/thŭn, mâo 70 êklăk prăk mnga.

Gru hmô đru kơ kâo hdră krih êa sui dhưt mkiê mkriêm êa, mjeh kphê lehanăn hbâo pruê. Kâo ƀuh dưi mkiêt mkriêm lu hruê ai dlăng kriê, hbâo pruê, đang kphê đĭ jing jăk”.

        Gŏ sang amai Đinh H’man, ƀuôn HVăc, să Ayun, kdriêk Čư̆ Sê jing gŏ êsei mâo bruă knŭk kna alŭ wăl đru bi mlih mnơ̆ng pla amâo tŭ dưn ba pla ktơr Mi. Leh nao hlăm gru hmô anei, gŏ sang amai dưi đru mjeh mrâo mguôp hŏng hdră pla mrâo mrang mơ̆ng hruê rah pla truh kơ hrui êmiêt. Hluê si amai, yan ti anăp, amai srăng hưn hdră mnêč pla ktơr Mi anei kơ mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn.

“Sang kâo pla hbei ƀlang ƀiădah kyua lăn giăm êa snăn kreh dram êa djiê ana, să ăt đru mjeh, hbâo pruê, ktrâo lač kơ hdră dlăng kriê ktơr kyua anăn hmei m’ak mơh, ară anei dơ̆ng hrui êmiêt leh gŏ sang kâo m’ak êdi.

        Hdră mkŏ mkra krĭng čư̆ čhiăng dôk mjing klei bi mlih jăk hlăm hdră mđĭ kyar bruă duh mkra – ala ƀuôn ti krĭng dleh dlan, krĭng mnuih djuê ƀiă ti Gia Lai. Hluê si Nguyễn Văn Hợp – Khua adŭ bruă Lŏ hma mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang kdriêk Čư̆ Sê, dŭm gru hmô ba yua kdrăp mrâo hlăm bruă lŏ hma – dliê kmrơ̆ng ƀrư̆ bi mlih klei thâo săng mơ̆ng ƀuôn sang hlăm hdră pla mjing, mđĭ kyar bruă duh mkra – ala ƀuôn.

“Kdrăp mrâo hlăk mâo mnuih ƀuôn sang mđing hluê ngă, dưi bi mlih leh hdră pla mjing mơ̆ng đưm êlâo amâo ba yua kdrăp mrâo, ară anei thâo yua leh, thâo pla ktơr mjeh mrâo, rông êmô lehanăn mđĭ kyar ana mkra mjing êa drao’.

         Ară anei, Gia Lai dôk pŏk 14 hdră đru ba yua kdrăp mrâo lehanăn mtrŭt mđĭ kyar bruă duh mkra – ala ƀuôn krĭng čư̆ čhiăng, krĭng mnuih djuê ƀiă wưng thŭn 2016 – 2025, hŏng êbeh 99 êklai prăk. Dŭm hdră anei pŏk leh 38 gru hmô ti dŭm alŭ wăl, đru 79 hdră mnêč mrâo ba yua hlăm bruă pla mjing đru mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng taih kbưi, krĭng mnuih djuê ƀiă, Trần Anh Tuấn – K’iăng khua Knơ̆ng bruă Kreh knhâo – Kdrăp mrâo čar Gia Lai brei thâo:

        “Hluê hdră anei, leh mnuih ƀuôn sang ba yua hdră mnêč mrâo, gơ̆ ba wĭt klei tŭ dưn hĭn mkă hŏng hdră pla mjing hđăp, mâo lu mnuih sa ai lehanăn lŏ dơ̆ng ba yua čiăng mđĭ kyar. Mơ̆ng anăn, mnuih djuê ƀiă srăng mâo hnư hrui wĭt kjăp, bi h’ĭt bruă duh mkra.

Hluê Phŭn bruă Kreh knhâo – kdrăp mrâo, Hdră đru ba yua kdrăp mrâo lehanăn mđĭ kyar bruă duh mkra – ala ƀuôn krĭng čư̆ čhiăng, krĭng mnuih djuê ƀiă wưng thŭn 2016-2025 dưi mkra ƀiă êdi 1.200 gru hmô ba wĭt klei tŭ dưn, djŏ guôp hŏng grăp krĭng. Hlăm anăn, ƀiă êdi 30% gru hmô dưi hluê ngă ti krĭng čư̆ čhiăng, krĭng mnuih djuê ƀiă mâo ƀiă mnuih. Mkra 20% gru hmô ba yua kdrăp mrâo hluê hdră ba čhĭ mnơ̆ng dhơ̆ng, mjing hdră duh ƀơ̆ng kơ mnuih ƀuôn sang. Ba jao ƀiă êdi 1.500 kdrăp mrâo, djŏ guôp hŏng grăp krĭng, mđĭ kyar bruă duh mkra ala bubôn krĭng čư̆ čhiăng, krĭng mnuih djuê ƀiă mâo ƀiă êdi mnuih.

         Boh sĭt ti Gia Lai, dŭm gru hmô hlăm hdră mkŏ mkra krĭng čư̆ čhiăng ƀrư̆ mđĭ lar klei tŭ dưn, bi mlih klei thâo săng, hdră ngă mơ̆ng ƀĭng mă bruă lŏ hma. Hŏng krĭng mnuih djuê ƀiă ti čar, hdră đru ba yua kdrăp mrâo dưi mđĭ lar leh klei găl mâo mơ̆ng Gia Lai hlăm bruă ngă lŏ hma./.

                                                    Pô mblang: H’Nêč Êñuôl