VOV4.Êđê- Să Đăk Sơ Mei (kdriêk Đak Đoa, Gia Lai) jing krĭng lăn kgŭ krŭ kdơ̆ng hlăm 2 hdră kdơ̆ng mblah bi kdơ̆ng hŏng Prăng lehanăn Mi, jing ƀuôn sang pô Jhŏng ktang Wừu. Leh 47 thŭn mkŏ mkra, Đăk Sơ Mei sa ênuk gưl boh ƀom, min mtuh ară anei hlăk dôk mlih mrâo hlăm grăp hruê hruê hŏng dŭm ktuê êlan bêtông ti krah klei mtah mdah mơ̆ng đang kphê, ana boh kroh lehanăn dŭm kdrăn dliê pla, dŭm krĭng ƀuôn sang hŏng lu boh sang prŏng siam.

Gŏ sang Đinh Nhếp (alŭ Tul Doa) tuôm jing sa čô kahan ênuk bi blah hŏng Mi. hlăm boh sang krum dlăng kơ đang kphê dôk bi mnga, ñu yăl dliê kơ dŭm hruê phung roh ksŭng mblah, jih ƀuôn sang bi êran nao phă čư̆; yăl dliê kơ pô jhŏng ktang Wừu, mnuih ƀuôn sang Đăk Sơ Mei lu blư̆ phung roh mă kơ̆ng, čăm biêng suăi snăk ƀiădah sa ai tiê siă suôr hŏng bruă krŭ kdơ̆ng, mplư phung roh nao hlăm anôk kăp mă čiăng bi mdjiê, bi ñu lĕ buh ti gŭ phao phung roh. Ñu ăt yăl dliê kơ dŭm thŭn mlan mnuih ƀuôn sang ƀơ̆ng hbei dliê, hbei ƀlang, mkiêt mkriêm mnơ̆ng ƀơ̆ng huă rông phung lĭng kahan, êla truh hruê mblah dưi. Khua mduôn Đing Nhếp mgei ai tiê: 

“Hruê êlâo djăp boh sang mâo 5 pluh bŭng snăn brei kơ phung krŭ kdơ̆ng 25 bŭng, pô mă 25 bŭng, dưi ngă ƀiă snăn pô brei ƀiă, mâo lu pô brei lu. Mnuih ƀuôn sang huă mnăm dleh dlan kyua amâo mâo hra, kpŭng bi ƀăt leh anăn êa msĭn kăn mâo mơh, knŏng ƀơ̆ng hla kyâo dliê đuič. Hlăm wưng anăn klă sĭt ƀun ƀin ƀiădah ăt tui hlue Đảng, hlue Awa Hô, hlue Đảng leh anăn krŭ kdơ̆ng, dleh dlan dưn ăt tui hlue mơh.”

Khua mduôn Đinh Nhếp (dôk ti krah) pô tuôm nao hlăm klei bi blah Mi

 Asăp blŭ khua mduôn Đinh Nhếp hơ̆k mơak sĭt lač kơ ƀuôn Tul Doa hŏng jih să Đak Sơ Mei hruê anei kyua êlan klông bi leh, găl ênưih găn êrô. Phung mda asei mâo lu phung hđeh hriăm jih gưl 3, mâo hđeh hriăm gưl prŏng. Mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn lu thâo pla kphê hlue si hnơ̆ng čuăn dlông rŏng lăn, Lăn čư̆ snăn mnuih ƀuôn sang pla dliê, bi lăn jăk mnuih ƀuôn sang pla thiăm boh kneh, boh sưp, durian... mâo ênoh yuôm.

Chrêng, Khua dlăng bruă Đảng să Đak Sơ Mei brei thâo: mđĭ lar knhuah gru să jhŏng ktang, jih bruă kđi čar iêo jak mnuih ƀuôn sang kƀĭn mđĭ kyar bruă duh mkra, msir klei ư̆ êpa bi hrŏ klei ƀun knap. Bruă bi mlih ana pla mjing mơ̆ng bruă pla mjing mdiê jing pla ana mâo bruă duh mkra, ana boh kroh… đru kơ klei hdĭp mnuih ƀuôn sang bi mlih pral:

“Jing să dleh dlan mơ̆ng kdriêk, krĭng 3, dưi lač hnơ̆ng đĭ kyar djŏ hdră, klei hdĭp mnuih ƀuôn sang grăp knhuang dưi bi mđĭ, ênoh gŏ êsei ƀun ƀrư̆ hruê ƀrư̆ hrŏ, hnơ̆ng hdĭp mda mnuih ƀuôn sang dưi bi mlih. Tal sa kyua klei mđing dlăng mơ̆ng Đảng leh anăn Knŭk kna, mơ̆ng gưl bruă Đảng leh anăn jih bruă kđi čar mơ̆ng alŭ wăl leh anăn klei gĭr ktưn mơ̆ng yang ƀuôn čiăng mđĭ kyar bruă duh mkra, msir klei ư̆ êpa bi hrŏ ƀun ƀin.”

Mnuih ƀuôn sang Bahnar ti Đăk Sơ Mei tuôm hgao klei dleh dlan gĭr ktưn jing gŏ êsei mdrŏng sah, dưi rŭ mdơ̆ng sang mrâo, prŏng siam

 Hlăm dŭm klei bi mlih kluôm ênŭm dôk mâo ti să Đăk Sơ Mei, bi mlih klei mĭn, hdră ngă, hdră hdĭp mnuih ƀuôn sang jing yuôm bhăn. Hlue si ayŏng A Lanh Đinh Yôn, 37 thŭn (alŭ Tul Doa), mnuih ƀuôn sang Bahnar ară anei amâo djŏ knŏng thâo kreh knhâo hdră mnêč ôh ƀiădah lŏ thâo čih mkra duh bi liê, tĭng yap si ngă čiăng mâo klei tŭ dưn. Msĕ si gŏ sang ñu, mơ̆ng klei dŭm mâo dŭm bi liê snăn jih, ară anei thâo mkiêt mkriêm hŏng prăk hrui wĭt êbeh 200 êklăk prăk grăp thŭn. Ayŏng A Lanh Đinh Yôn brei thâo:

“Êlâo kơ mphŭn mă bruă pô kăn mâo klei thâo mơh, ƀiădah êdei anăn mâo adŭ hriăm mjuăt să pŏk ngă čiăng mtô mblang klei kreh knhâo hdră mnêč snăn pô ăt nao leh anăn hriăm. Leh anăn pô ăt tui hriăm phung riêng gah, phung mâo đang pla mjing jĕ giăm arăng mâo klei thâo snăn pô tui hriăm dơ̆ng. Pô ka thâo mbruă ôh ƀiădah ăt mâo klei thâo, hlei pô mâo klei čiăng hriăm snăn pô srăng bi hriăm mơh.”

 Ti ƀuôn sang pô jhŏng ktang Wưù, mnuih ƀuôn sang tinei ăt mñă nanao kơ klei săn asei, luič liê mơ̆ng phung aê ama êlâo adih jing bi mlih klei hdĭp trei mđao kơ hruê anei. Mnuih Bahnar ti lăn anei dôk čih klei yăl dliê jăk siam, bi hgŭm hrăm mbĭt mkŏ mkra ƀuôn sang ƀrư̆ hruê ƀrư̆ đĭ kyar./.

                                               Pô mblang: H’Zawut Ƀuôn Yă