Tlam hruê êma grăp hruê kăm, phung amai adei mniê hlăm Êpul bruă mniê ƀuôn H’Đĭng, să Čư̆ Dliê Mnông, kdriêk Čư̆ Mgar, čar Dak Lak lŏ hrăm mbĭt bi mdoh wăl hdĭp mda krĭng ƀuôn sang dôk. Hŏng klei gĭr mơ̆ng di amai, ktuê êlan mŭt hlăm ƀuôn doh siam, ti mnư̆ dưi pla mnga, wăl hdĭp mda ƀrư̆ hruê mtah, siam. Amai H’Nhi Byă, ti ƀuôn H’Đĭng brei thâo, grăp gŏ sang hlăm ƀuôn ƀuăn hluê ngă kjăp bruă bi mdoh wăl hdĭp mda, pưl sang, amâo krư̆, amâo rông mnơ̆ng giăm sang dôk lehanăn kih bi mdoh nanao pưk sang.
“Gĭr bi mdoh nanao djiêu pưk sang pô, gĭr tui ksiêm hriăm, kah mbha klei thâo hlăm bruă răng mgang wăl hdĭp mda mtah, siam, kriê pioh kjăp knhuah dhar kreh mơ̆ng djuê ana pô.
Nao hgŭm hlăm gru hmô, mbĭt hŏng bruă bi mdoh wăl hdĭp mda mtah, siam, phung amai adei lŏ gĭr mđĭ kyar bruă duh mkra, čŏng pô pla djam, krŭ wĭt lehanăn mđĭ lar bruă pơ̆k mñam djuê ana mơ̆ng đưm. Amai H’Muôi Byă – Khua kiă kriê gru hmô “Gŏ sang êđăp ênang, mtah, doh, siam, jiă knhuah dhar kreh” ƀuôn H’Đĭng brei thâo, mơ̆ng gru hmô anei đru leh kơ phung amai adei bi mlih klei thâo săng, gĭr hluê ngă dŭm hnơ̆ng čuăn kơ “3 doh”.
“Ba mdah grăp mta klei, hnơ̆ng čuăn ngă bruă lehanăn grăp čô bi mklă ƀuăn hluê ngă djŏ mta kñăm kčah mtrŭn. Tal êlâo jing mtrŭt mjhar mnuih ƀuôn sang mkŏ mjing wăl hdĭp mda êđăp ênang, bi mdoh nanao wăl hdĭp mda, pưk sang, wăl tač, kah mbha djah djâo, bi hrŏ klei ba yua hruh nilon. Mkra, mbĕ anôk rông mnơ̆ng kbưi hŏng sang dôk”.
“Gŏ sang êđăp ênang, doh, siam, jiă knhuah dhar kreh” jing sa hlăm dŭm gru hmô mâo phung mniê čar Dak Lak pŏk ngă kñăm mđing truh kơ hdră mtrŭt mjhar mkŏ mkra gŏ sang “5 hơaĭ 3 doh”, 5 mâo 5 doh” mâo Êpul bruă mniê Gưl dlông mtrŭt mjhar. Hlăm 3 thŭn êgao, phung mniê čar Dak Lak pŏk ngă leh giăm 1000 hdră bruă, kdrêč bruă, mđing kơ dŭm hnơ̆ng čuăn bi hrŏ ƀun, sang dôk, wăl hdĭp mda lehanăn êlan klông, Mbĭt anăn, êpul phung mniê hlăm čar lŏ đru mguôp hlăm bruă pla mjing, blei yua mnơ̆ng doh, êđăp ênang. Msĕ si să Quảng Hiệp, kdriêk Čư̆ Mgar, Êpul bruă mniê mtrŭt mjhar leh anôk bruă mkra mjing mnơ̆ng bi mklă ƀuăn rơ̆ng klei doh êƀăt mnơ̆ng dhơ̆ng lehanăn krơ̆ng kjăp gru hmô đang war yâo mơak. Võ Thị Trang, Khua Êpul bruă mniê să Quảng Hiệp brei thâo:
“Hmei mkŏ mjing kơ 22 anôk mkra mjing, mkăp, mkra mnơ̆ng siñê bi mklă ƀuăn hluê ngă hnơ̆ng tŭ jăk klei doh êƀăt mnơ̆ng dhơ̆ng, krơ̆ng kjăp 22 gru hmô đang war yâo mơak, mơ̆ng anăn mtrŭt mjhar mnuih hgŭm, phung mniê ngă bruă duh mkra pla mjing rơ̆ng klei doh êƀăt mnơ̆ng dhơ̆ng. Krơ̆ng kjăp gru hmô hrui mƀĭn djah djâo kñăm mkŏ mjing Keh đru kơ mnuih ƀun ti Êpul hgŭm alŭ Hiệp Hưng”.
Mbĭt hŏng dŭm gru hmô klă klơ̆ng, hdră “3 doh” lŏ mâo Êpul bruă mniê dŭm gưl čar Dak Lak pŏk ngă hluê hŏng dŭm hdră mtô mblang, mtrŭt mjhar mnuih ƀuôn sang mkra mđĭ lehanăn mjing wăl hdĭp mda doh siam. Hluê si Lê Thị Thu Hiền, Khua kiă kiê Êpul bruă mniê kdriêk Čư̆ Mgar, jing alŭ wăl mâo lu djuê ana, hnơ̆ng thâo amâo bi knar, êpul bruă mniê dŭm gưl ti kdriêk Čư̆ Mgar ba yua leh lu hdră mtô mblang čiăng kơ phung mniê ênưih hluê ngă.
“Čih mkra hdră kčah, mtrŭt mjhar hdră mtô mblang truh kơ grăp gŏ sang. Nao truh ti sang mnuih hgŭm, phung mniê, tơdah pưk sang ka doh, ka siam, ka khuăt hmei mâo hdră ktrâo lač, đru kơ diñu, ktrâo lač klă klơ̆ng amâo djŏ knŏng nao mtô mblang mă ôh.
Gru hmô “3doh” dưi ba yua hlăm hnơ̆ng čuăn 17.8 hlăm hdră kñăm ala čar kơ bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, bi sĭt jing dŭm hnơ̆ng čuăn kơ hnơ̆ng gŏ sang mâo sang mnei, sang tlô, kdrăp mgơ̆ng êa yua djŏ guôp lehanăn rơ̆ng hdră 3 doh. Hluê hŏng bruă hluê ngă dŭm gru hmô, hlăm 3 thŭn êgao, ti Dak Lak mâo leh êbeh 5.000 gŏ sang phung mniê mâo djăp hnơ̆ng čuăn. Võ Thị Ngọc, Kơiăng khua Êpul bruă mniê čar Dak Lak brei thâo:
“Ba mdah jao kơ Êpul bruă mniê bi mklă kdrêč bruă lehanăn mâo klei gĭt gai, mjing klei găl, klei bhiăn mơ̆ng Anôk bruă sang čư̆ êa kdriêk. Si tô hmô, ba mdah čiăng hluê ngă hdră mtô mblang, mtrŭt mjhar lehanăn dru kơ gŏ sang hluê ngă hdră mkra sang tlô djŏ guôp, rơ̆ng hdră “3 doh”, msĕ si klei čih mkra hdră bruă mâo Êpul bruă mniê čar dôk mă klei blŭ mơ̆ng dŭm dhar bruă čiăng ba mdah kơ Anôk bruă sang čư̆ êa čar”.
Hluê hŏng bruă hluê ngă bi sĭt gru hmô “3 doh”, phung mniê Dak Lak hlăk lehanăn dôk mâo dŭm klei đru mguôp hlăm hdră mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo ti alŭ wăl. Dŭm bruă ngă klă sĭt mơ̆ng hdră bi mdoh wăl hdĭp mda truh kơ hdră mđĭ kyar bruă duh mkra hơĭt kjăp, amâo djŏ knŏng mkra mđĭ klei hdĭp ƀiădah lŏ đru mkŏ mjing sa êpul êya kjăp ktang, jiă knhuah dhar kreh./.
Viết bình luận