VOV4.Êđê - Klei rua\ kyua mơ\ng kman Zika jing klei rua\ tưp djo\ kman kjham kyua mơ\ng kêc\ ba mtưp. T^ng truh jih mlan 3 thu\n 2016 mao leh 61 ala c\ar leh ana\n kr^ng la\n ala dlông ro\ng la\n hla\k mâo amâo dah tưp lar mơ\ng klei rua\ kyua kman Zika. Du\m klei ba truh  mơ\ng klei rua\ kyua kman Zika nga\ jing bi ru\ng ai kdơ\ng ho\ng klei rua\ tưp, bi êdu awa\t jơ\ng kngan, bohnik jing klei nga\ bi điêt ko\ kơ hđeh mrâo kkiêng tơ am^ êjai dôk ba tian djo\ kman anei.

      Klei rua\ dưi mâo ho\ng dja\p gưl thu\n ho\ng klei bi êdah mse\ si êngoh hlơr, bi m[le\ hrah, rua\ hla\m kl^t luôm asa\r ala\, rua kđeh leh ana\n atu\t klia\ng, bi êma\n êmik, rua\ ako\......

      Kêc\ Aedes aegypti ( kêc\ bi kdruêh) ba mtưp klei rua\ êngoh bi [le\ êrah a\t jing pô ba mtưp klei rua\ kyua mơ\ng kman Zika nga\. Lu klei duah ksiêm mđing hria\m adôk đing kơ kman Zika dưi ba tưp lar hluê êlan êrah leh ana\n bi mje\ êkei mniê.

      Ara\ anei ka mao ôh êa drao vaccine mgang klei rua\ leh anaưn ka mao ôh êa drao dưi mdrao hleo klei rua\ anei.

      Tơl truh kơ mmông anei, Daklak ka tuôm mâo ôh mnuih djo\ klei rua\ kyua mơ\ng kman Zika nga\. {ia\, c\ar drei dôk sia\ kdriêl knông ho\ng c\ar Khánh Hoà leh ana\n mâo klei bi mje\ êrô mnia blei nnao ho\ng [uôn pro\ng Hồ Chí Minh, dua alu\ wa\l [uh mâo leh mnuih rua\ djo\ kman Zika, ana\n klei hu\i djo\ tưp klei rua\ anei jing pro\ng êdi. Êngao kơ ana\n, ara\ anei klei rua\ êngoh bi [le\ êrah a\t hla\k mâo dleh dlan. Kyua ana\n, c\ia\ng thâo pral mgang kdơ\ng ho\ng klei rua\ kyua mơ\ng kman Zika, dja\p mnuih c\ia\ng bi hluê nga\ du\m hdra\ si ti gu\ anei:

      Hluê nga\ s^t êm^t brua\ biu mdjiê kêc\ [loh ho\ng hdra\: bi mdoh nanao du\m mnơ\ng mgơ\ng êa hla\m leh ana\n riêng gah sang mse\ si abu\ mnga, abu\ ana bi msiam,  agha mnơ\ng mc\ah….

      Đa\m lui kêc\ [loh ke\ ho\ng hdra\  c\u\t h’ô c\hum ao dlông pa\l,  c\uh yua brui bi mdjiê kêc\, giê pui kmla\ bi  prah mdjiê kêc\.... Bi ka\ mu\ng s^t p^t wa\t yang hruê leh ana\n mlam.

      Kđa\l bi sir kra\p du\m mnơ\ng mgơ\ng dưm êa yua đa\m brei kêc\ kc\eh mđai.

      Phưi dưm kan hla\m abu\, khơ\ng, bro\ng mgơ\ng êa yua sui hruê.

      Bi mkhư\ nao truh kơ du\m kr^ng ala c\ar hla\k mâo klei rua\ tưp, bohnik ho\ng phung hđeh leh ana\n mniê.

      Mnuih w^t mơ\ng kr^ng hla\k mâo klei rua\ tưp c\ia\ng bi nao ksiêm mka\ dla\ng he\ klei suaih pral hla\m wang mơ\ng 14 – 24 hruê. Leh ana\n c\ia\ng yua hdra\ ja\k êđa\p s^t bi mje\ êkei mniê.

      Tơ mâo du\m kei bi êdah mse\ si êngoh hlơr nnao đrông mơ\ng 2 – 7 hruê, bi rua ako\, rua\ êgah jơ\ng kngan, sna\n c\ia\ng bi nao kơ du\m sang êa drao pioh ksiêm mka\ dla\ng leh ana\n hmao mdrao klei rua\.

                                                                  H’Nga pô ]ih mkra.