VOV4.Êđê- Hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, bruă klam mơ̆ng êpul bruă êdam êra yuôm bhăn snăk, boh nik hlăm bruă hâo hưn mtô mblang leh anăn iêu mkrum lu mnuih. Bruă ngă mơ̆ng phung êdam êra pral kdal, mbruă, tui hluê si boh sĭt ti alŭ wăl. Ti să krĭng taih kbưi Ia Blư̆, kdriêk Čư̆ Pưh, čar Gia Lai, êpul bruă êdam êra bi êdah leh klei anei, hlăm anăn mniê Khua bruă êdam êra să Trương Thị Ngọc Lan jing êdah êdi.

Mmông mă bruă jih leh mơ̆ng sui, ƀiădah amai Trương Thị Ngọc Lan, khua bruă Êdam êra să Ia Blư̆, kdriêk Čư̆ Pưh, čar Gia Lai lehanăn dŭm čô phung êdam êra mkăn ăt dôk anôk bruă sang čư̆ êa să, tŭ mă boh mnga bruă lŏ hma, mnơ̆ng dhơ̆ng mơ̆ng mnuih ƀuôn sang bi mguôp kơ dŭm anôk mâo klei ruă tưp Covid-19. Dŭm mnơ̆ng dưi ba bi mguôp jing mnơ̆ng yua grăp hruê, djam mtam, čhiăm guôm ƀô̆, kdrăp čŭt hơô bruă mdrao mgŭn… Jih jang mnơ̆ng ƀuôn sang bi mguôp dưi hmar tŭ mă mơ̆ng phung hđeh êđam êra. Dŭm mnơ̆ng anăn srăng dưi ba truh hlăm dŭm anôk bi ktlah amâo dah êpul ngă bruă ba anăp hlăm alŭ wăl. Mâo đa đa dưi ba truh ti kơ čar Bình Dương, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh đru kơ anôk mâo klei ruă tưp. Amai Nguyễn Thị Hà ti alŭ Thiên An, să Ia Blư̆ ba mnơ̆ng đru, brei thâo:

“Hlăm klei iêu mthưr mơ̆ng Amai Trương Thị Ngọc Lan, khua bruă Êdam êra hlăm să jing mnơ̆ng ƀiă, ƀiădah ai tiê jing lu, kâo ăt bi mguôp ƀiă huôm bung hdang krô čiăng mơĭt kơ mnuih ƀuôn sang dôk ti anôk bi ktlah lehanăn anôk mâo klei ruă tưp. Pô ăt hrăm mbĭt bi mguôp, čiăng dưi găn jih hnưm klei ruă tưp čiăng mnuih ƀuôn sang mâo klei hơĭt hlăm klei hdĭp.”

Amai Lan (nah hnuă) leh anăn phung êdam êra să Ia Blư̆ đru kơ mnuih ƀuôn sang ƀun

Grăp hruê đi ti êdeh p’phŭt pô, tơdah amâo mâo ôh bruă ngă, amai Lan lŏ hdơ̆ng nao čuă lehanăn mđĭ ai dŭm gŏ sang ƀun ƀĭn hlăm să. Nguyễn Văn Doan ti alŭ Thiên An, să Ia Blư̆ ară anei giăm leh 60 thŭn, dôk dlăng ba amai ñu pô mâo leh 70 thŭn lehanăn mduôn khua leh. 2 amai adei Nguyễn Văn Doan amâo mâo anak aneh ôh, kăn mâo bruă mă lei, dôk hdĭp hlăm sa boh sang knŭk kna mdơ̆ng brei sô siă leh. Leh mâo klei đru mơ̆ng alŭ wăl lehanăn wăt klei đru mơ̆ng khua bruă Êdam êra ti să, Nguyễn Văn Doan hơ̆k mơak yăl dliê.

“Dua amai adei kâo jing knap mñai êdi, amai kâo kreh ruă asei mlei, amâo mâo dưi mă bruă ôh, kâo kăn mâo bruă mă lei. Klei huă ƀơ̆ng hlăm sang ya dŏ mâo ƀơ̆ng dŏ anăn yơh, msĕ si rơ̆k djam, ƀung hdang krô. Mâo prăk nao sang mnia dôk mâo mnơ̆ng ƀơ̆ng, dah amâo mâo huă knŏng êsei hŏng êa msĭn, rơ̆k djam čiăng êgao hruê đuič. Êpul hđeh êdam êra kreh brei kơ hmei bung hdang krô, braih lehanăn êa msĭn hmei mâo mdul mơh klei knap, êpul hđeh êdam êra mâo ai tiê jăk hŏng 2 amai adei jing hmei mpŭ sơnăk.”

Êngao kơ dŭm hnư mnơ̆ng đru kơ mnuih ƀun ƀin lehanăn hđeh sang hră hlăm alŭ wăl. Êpul hđeh êdam êra să Ia Blư̆ ngă nao nao bruă mtrŭt mjhar, bi mguôp čiăng đru kơ dŭm gŏ sang kơ hdră duh ƀơ̆ng čiăng mnuih ƀuôn sang klei klei đĭ kyar, msĕ si brei bê mjeh, ana mjeh, rŭ mdơ̆ng pưk sang kơ gŏ sang ƀun bin.

Êpul hđeh êdam êra să Ia Blư̆, kdriêk Čư̆ Pưh, čar Gia Lai thâo klă sơăi klei hdĭp pô ba anăp bruă Đoàn jing knap mñai êdi. Mai Trương Thị Ngọc Lan hjăn ñu dôk rông 2 čô anak mniê điêt. Ung ñu mâo klei ruă kjham lehanăn dôk đuôm ti ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh, ka thâo wĭt ôh kyua klei ruă tưp Covid-19. Amai knŏng mdăp hĕ klei ênguôt pô, lehanăn mtă kơ pô jing pô đru kjăp, jing pô ba anăp mâo klei bi hmô kơ hđeh êdam êra alŭ wăl. Amai Trương Thị Ngọc Lan yăl dliê.

“Ti anôk truh pô mĭn mă kơ anăn yơh, bruă mă srăng mă nao kyuadah ară anei jing klei dleh dlan mbĭt, knŏng pô amâo myun đuič yơh gơ̆. Kâo bi klă leh, bruă mă bi leh bruă mă, klei truh ară anei amâo thâo lŏ ngă klei mdê ôh. Wĭt kơ sang mă bruă sang yơh, ară anei lŏ rŭng răng kăn mâo bruă lei mơh.”

Dŭm hnư mnơ̆ng iêu mkrum mơ̆ng mnuih ƀuôn sang čiăng đru kơ krĭng mâo klei ruă tưp

Phạm Thị Thu Thảo, khua bruă Êdam êra kdriêk Čư̆ Pưh, čar Gia Lai brei thâo: thŭn 2020, să Ia Blư̆ dưi čuăn ruah mơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk jing să kơ bruă mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn. Tui hluê anăn, Êpul hđeh êdam êra ăt dưi bi klă leh bruă klam pô, hlăm să dưi bi mklin leh dŭm ênoh ngăn prăk lehanăn duh bi liê hlăm brô 1,7 êklai prăk čiăng blei ana mjeh lehanăn mnơ̆ng rông djŏ hŏng krĭng anei. Truh kơ ară anei, să dưi pla mjing leh 720 ha ana boh kroh, ênoh bê đĭ truh leh giăm 11.000 drei, mâo êbeh 3 ha pla ana hluăt mrai lehanăn êbeh 400 ha pla mjing ana kphê. Hlăm anăn mâo lu gŏ sang phung hđeh êdam êra đĭ hriê kơ mdrŏng sah. Klei gĭt gai mơ̆ng êpul bruă Êdam êra hlăm să, boh nik jing khua bruă Êdam êra Trương Thị Ngọc Lan, dŭm bruă mkŏ mka, bruă mă nao mbĭt hŏng bruă ti tač, kyua anăn mâo klei sa ai mơ̆ng êpul hđeh êdam êra.

“Hŏng amai Trương Thị Ngọc Lan, khua bruă Êdam êra să Ia Blư̆ jing sa čô khua bruă Êdam êra mâo klei hur har, ngă jih ai tiê pô hŏng bruă Đoàn hlăm alŭ wăl. Khădah gŏ sang dôk hlăm lu klei knap mnai, ung mâo klei ruă kjham dôk guôn grep boh ƀleh ti ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh. Ƀiădah kyua klei ruă tưp Covid-19 ka dưi ngă bruă ôh, knŏng hjăn amai Lan dôk ngă bruă knŭk kna, ngă djăp mta bruă hlăm pưk sang lehanăn rông 2 čô anak điêt. Khă dah êgao klei dleh dlan, amai Lan ăt hur har na nao hŏng bruă mă mơ̆ng bruă Êdam êra hlăm kdriêk lehanăn să, jing anôk bruă ba anăp na nao hlăm bruă Êdam êra ti kdriêk. Mrâo anei, bruă gang mkhư̆ klei ruă tưp, amai Lan ăt msĕ si bruă Êdam êra să Ia Blư̆ mâo sơăi hră pah mni mơ̆ng bruă Êdam êra hlăm čar lehanăn hlăm kdriêk.”

Hŏng klei ngă bruă jih ai tiê, mâo klei bi hmô lehanăn hur har hlăm klei mă bruă, amai Trương Thị Ngọc Lan dưi bi lar leh ai dưi hur har, mđĭ ktang bruă Êdam êra ti să Ia Blư̆, mđĭ ai hđeh êdam êra bruă duh ƀơ̆ng. lehanăn ăt hlăm abnăn, bruă Êdam êra să Ia Blư̆ ăt bi leh tŭ jăk dŭm bruă klam, ƀrư̆ hruê ƀrư̆ mâo lu hĭn klei bi mguôp klă kơ yang ƀuôn, đru hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo hlăm alŭ wăl.

Pô mblang: Y-Ƀel Êban