VOV4.Êđê- Mnuih Êđê amâo dah mnuih Mnông ti Dak Nông mâo lu mta mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk. Lu mta pioh mkra mjing dưi mă hlăm dliê, mơ̆ng kngan mkra mjing mbruă, ba mnâo jăk.

Mnuih djuê ana Êđê amâo dah Mnông ti krĭng čar Dak Lak ăm kan kêñ hŏng dŭm mnơ̆ng bi ƀăt thơ̆ng mâo lehanăn klĭt mbĭt hŏng djam dliê jing mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk êdimi, mâo mnâo ƀâo mngưi lehanăn nao đŏk kƀông êdi…

Dŭm drei kan kêñ mâo mă mơ̆ng êa ba nao rao doh, mă hĕ prô̆c tiê. Kan rao doh hŏng êa hra amâo dah hŏng hbâo kpur čiăng bi doh jih êa êning êbhơr ti êngao klĭt ñu. Čiăng kơ tlaih ƀâo nghir, rao hĕ jih êrah kan dôk ti agŭ tian lehanăn 2 klŏ êrah ti 2 nah kmang kwih kan. Arăng yua dhŏng reh ti sei kan čiăng kơ mnơ̆ng bi mƀăt srăng kma hmar hlăm kđeh kan êjai ăm lehanăn djăl ksă hĭn, ksă siam, kđeh hlăm tian kan srăng thu hĭn. Leh kơ jih bruă anăn, lui kan rô̆c jih êa, lehanăn bi lŭk hŏng mnơ̆ng bi mƀăt.

Kan kêñ ăm lehanăn klĭt hŏng djam dliê

Kăn kêñ ăm tui hluê si mnuih djuê biă hlăm alŭ wăl čar, jing klei bi lŭk mơ̆ng kđeh kan kêñ mbĭt hŏng mnơ̆ng bi mƀăt mâo lu mnâo ƀâo mngưi. Hlăm anăn mâo, kkuaih, plăng, hla ana boh kƀruôn… Tuh hra, ƀột ngọt, amrêč, êsŭn lehanăn hla kkuaih, hla ana kƀruôn, plăng khăt điêt hlăm êsung hlâo ya leh anăn tlê bi ƀhĭ. Mă mnơ̆ng bi mƀăt bi lŭk leh jeh hlăm tian kan lehanăn mia hlăm dŭm gru riêk leh ti asei kan. Mđam sơnăn hlăm ƀrô 15 mnĭt čiăng kơ mnơ̆ng bi mƀăt srăng kma hlăm kđeh kan, Lehanăn arăng srăng yua aruăt alê leh hrĭ knŭt knur tlŏ kan mơ̆ng akŏ truh kơ ku.

 Riêk hlăm asei kan čiăng kma amrêč hra

Ăm kan ti dlông kpur pui mprăp leh. Êjai dôk ăm mbliư̆ na nao čiăng kan ksă kluôm ênŭm. Hlăm ƀrô 30 mnĭt lehanăn tui hluê klei prŏng kan anăn. Tơdah ƀuh kan mâo mnâo ƀâo mngưi đung tar ƀar, mnơ̆ng bi mƀăt ksă kñĭ ti êngao lehanăn amâo lŏ mâo êa kbiă mơ̆ng asei kan, mmông anăn ñu ksă leh yơh.

Kđeh kan leh thu mâo mnâo bâo mngưi jăk jĭn. Kan kêñ ăm kreh ƀơ̆ng hŏng dŭm mta djam dliê msĕ si hla klŏ tâo (kluă), hla hra, hla đinh lăng, hla ana kƀruôn lehanăn hla suai mda… Dŭm mta hla anei ăt msĕ si hla djam lehanăn jing dŭm mta êa drao jăk kơ klei suaih asei mlei mnuih ƀuôn sang krĭng anei. Pĕ sa kđeh kan lehanăn klĭt hŏng hla djam dliê, tak hŏng amrêč hra mâo plăng srăng mâo mnâo jăk hĭn. lehanăn jăk mơai tơdah ƀơ̆ng.

Kđeh kan kêñ ăm êdjin amâo thu êdi ôh, klei mmih thơ̆ng mâo leh mơ̆ng kđeh kan lŏ bi mtlai hŏng dŭm mta mnơ̆ng bi mƀăt srăng lŏ mâo mnâo bâo mngưi hĭn lehanăn srăng ƀơ̆ng amâo thâo hrăp.

Pô mblang: Y-Khem Niê