VOV4. Êđê - Amâo mâo sui ôh drei ]huang yơh hla\m thu\n mrâo Ất mùi. }ia\ng drông sa yăn Tết mơak m`ai, lehana\n mâo klei suaih pral kơ pô mơh, kdrê]: “Klei suaih pral – Klei hd^p” hruê kăm anei, hmei la] kơ klei thâo săng hlăm klei hua\ mnăm du\m hruê tết:

Hla\m grăp blư\ hua\ [ơ\ng, djăp mta mnơ\ng drei [ơ\ng mâo mkra mjing jăk, bi hnơ\ng, djo\ guôp ho\ng đo\k k[ông ]ia\ng bi mâo djăp hla\m 4 mta (đạm, prăi, kpu\ng, djam mtam hla rơ\k, boh kroh). Đăm ôh kno\ng [ơ\ng lu ]^m kan, prăi êma\, du\m mta mnơ\ng [ơ\ng đeh, lehana\n k[ah he\ djam mtam hla rơ\k, boh kroh. Đăm [ơ\ng lu ôh du\m mta mnơ\ng [ơ\ng ara\ng mkra leh êlâo mse\ si giò chả, ]^m ghang, su\k si]. Đăm mnăm lu ôh du\m mta mnơ\ng mnăm mao lu kôl mse\ si kpiê, [iêr, êa mmih, êa mâo lu gas…

Bi hua\ [ơ\ng bi djăp 3 blư\ aguah ưm, yang hruê dơ\ng lehana\n tlam, ]ia\ng mâo mkăp djăp ai ktang, lehana\n mnơ\ng tu\ jăk kơ asei mlei. Răng đăm [ơ\ng lu mta mnơ\ng ôh hlăm mmông hua\ [ơ\ng tlam, [ơ\ng lu, lehana\n [ơ\ng hua\ êgao 8h mlam amâo mâo jăk ôh. Đăm ư\ lehana\n k[ah ôh hlăm klei hua\ [ơ\ng, `u srăng hmăi amâo mâo jăk kơ asei mlei, boh nik ho\ng mnuih mâo leh klei rua\ êhu\ng, rua\ m’iêk [ê` hra…

Mnơ\ng [ơ\ng brei jing doh, dơ\ng mơ\ng ruah blei, bi mâo mnơ\ng [ơ\ng jăk mtah doh, hlo\ng truh kơ mkra mjing lehana\n kriê pioh, kyuanăn amâo mâo jăk ôh pla lu đei mnơ\ng [ơ\ng, kăn jăk lei mkra mjing tu\k kna lu đei, kriê pioh mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo jăk srăng ba truh klei rua\ tian, amâodah [ơ\ng djo\ mta rua\.

La] kơ mnơ\ng [ơ\ng Việt Nam, ya mta mnơ\ng [ơ\ng jăk jing mnơ\ng [ơ\ng  kreh tu\k kna\ mse\ si nem, phở, lẩu, djam tu\k msăm…ara\ anei lo\ mâo lu mta mnơ\ng [ơ\ng blei yuôm lehana\n ara\ng mkra êlâo leh mse\ si ]^m ghang, giò, chả, su\k si], snăn drei đăm blei [ơ\ng lu ôh du\m mta mnơ\ng ana\n hla\m hruê Tết.

{ia\dah, mâo sa mta mnơ\ng [ơ\ng jăk lehana\n amâo mâo dưi k[ah ôh hla\m hruê tết ana\n jing djam êbu\ng ria\. Anei jing mnơ\ng [ơ\ng tơdah ksiêm dlăng nik mta tu\ jăk `u, snăn amâo mâo đei lu ôh, [ia\dah `u mâo lu mta êdjao, lehana\n lo\ ria\ ho\ng jơ\ng u\n snăn mâo lu prăi. Tơdah [ơ\ng nanao, [ơ\ng lu amâo srăng jăk ôh ho\ng tian, dleh lik, pu\k tian, boh nik ho\ng phung hđeh, mnuih êmo\ng mnuih mâo lu Cholesterol, mâo klei rua\ hla\m klang ho\ng mnuih khua thu\n. lehana\n [ơ\ng ma\ kno\ng [ia\ mơh mnơ\ng [ơ\ng đeh.

Ăt brei mđing mơh hla\m klei mnăm. Êa kha\dah amâo mâo djo\ jing mnơ\ng mkăp mnơ\ng tu\ jăk ôh, [ia\dah amâo mâo dưi k[ah ôh ho\ng asei mlei, amâo mâo dưi k[ah ôh kyuadah klei ]ia\ng kơ êa hlăm asei mlei jing pro\ng. Kah knar grăp hruê sa ]ô mnuih brei mnăm he\ mơ\ng 1,2 – 1,5 lit êa. Bi tơdah drei kno\ng [ơ\ng đu], amâodah mâo đa đa mnuih bi la] mnăm [iêr hrô kơ êa klei ana\n jing soh êdi. Mnăm [iêr lu srăng hmăi amâo mâo jăk ôh kơ asei mlei, boh nik ho\ng mnuih mâo klei rua\ m’iêk [ê` hra\, mnuih rua\ gut, mnuih rua\ tiê, rua\ kboh, rua\ êrah đ^.

Hmei lo\ m`a\ ]ia\ng răng mgang, lehana\n đăm [ơ\ng djo\ mta rua\ mơ\ng mnơ\ng [ơ\ng, lehana\n kpiê êsei. Kyuana\n grăp ]ô mnuih brei thâo bi hua\ [ơ\ng bi djo\, djo\ hnơ\ng, djo\ hdră, mnăm bi mka\ hua\ bi man, ]ia\ng mâo klei suaih pral kơ asei mlei, ba klei jăk j^n kơ pô lehana\n ho\ng găp djuê, [uôn sang.

                                                                        BTV: Y-Khem.