VOV4.Êđê - Mnuih M’Nâm (Sêdang) ti ƀuôn Kon Du, să Măng Cành, kdriêk Kon Plông, čar Kon Tum krah rup hŏng kyâo djuê ana amâo mâo knŏng msĕ hŏng dŭm knăm mơak ôh ƀiădah lŏ jing hdră čiăng kơ phung dôk hdĭp bi hdơr kơ klei jăk mơak, gru rup siă suôr phung djiê hŏng ƀuôn sang. Dŭm rup krah hŏng kyâo msĕ si klei mkŏ klei khăp mơ̆ng phung anak čô hŏng aduôn aê, atâo atiêt, đru kriê pioh knhuah klei hdĭp aguah tlam, mă bruă, mkra mjing mơ̆ng djuê ana. Ară anei, ti ƀuôn Kon Du, amâo djŏ knŏng phung êkei ôh ƀiădah đa đa phung mniê ăt thâo krah ruo hŏng kyâo mơh.

A Gông djuê ana M’Nâm jing sa kƀiêng mơ̆ djuê ana Sedang, ti ƀuôn Kon Du, să Măng Kêñ, kdriêk Kon Plông, čar Kontum jing pô mbruă hlăm klei krah rup hŏng kyâo hlue knhuah đưm. Mơ̆ng hlăk adôk điêt, A Gông khăp snăk krah rup hŏng kyâo. Grăp blư̆ mâo mnuih hlăm găp djuê, amâodah mnuih hlăm ƀuôn ñu ngit măng ai dôk dlăng. Kyua mâo ai tiê thâo khăp kơ bruă anei, ñu gĭr hriăm êmuh, hur har krah mjing nanao, tơl ñu jing mnuih kjăp hlăm bruă thâo krah mkra rup hŏng kyâo hlăk ñu 20 thŭn. Dưn yua jih dŭm klei thâo pô, ñu jih ai tiê nao hlăm djăp bruă dhar kreh, hrue bi krah mjing rup hŏng kyâo hlăm čar. Mbĭt hŏng anăn, ñu lŏ jih ai tiê mtô klei krah rup kơ hđeh gưl mrâo hlăm ƀuôn.

A Gông brei thâo: “Čiăng dưi jing mnuih thâo krah mjing rup hŏng kyâo, êngao kơ klei mbruă, mâo boh kŏ thâo mĭn, hŏng kiê kngan mbruă, lehanăn lŏ mâo klei thâo mdjĕ hlăm klei ngă bruă, hŏng klei gĭr jih ai tiê, kyuadah hŏng djăp mta klei bi mĭn, hŏng ai čoh, mta jông mplĕ, lehanăn hŏng kgă krah, amâodah   ƀoh čao hŏng dhŏng, jing mâo klei bi tĭng mkă sơăi, lehanăn mâo klei djŏ trĭp trĭp. Tơdah krah jhat hĕ ƀiă jing soh jih hŏng klei pô čiăng mâo leh hlăm klei mĭn, hŏng rup čiăng ngă mâo tă leh jar êlâo anăn”.

Tui duah mnuih dôk mâo klei thâo khăp krah mjing rup hŏng kyâo jing dleh snăk, ƀai lah lŏ mtrŭt diñu hriăm lehanăn mtô bi hriăm jing dleh hĭn. Siămdah, hŏng klei thâo gĭr mơ̆ng A Gông mbĭt hŏng lu mnuih khua thŭn mkăn hlăm ƀuôn, ară anei ƀuôn kon Du mâo leh lu hđeh êdam thâo krah mjing rup hŏng kyâo, msĕ si A Rê̆, A Naia, A Niêm; A Ia. Boh nik, ti ƀuôn Kon Du mâo mơh đa đa phung mniê hriăm krah mjing rup hŏng kyâo mơh.

Tui si A Gông yăl dliê, amâo mâo msĕ hŏng djuê ana mkăn ôh, klei krah mjing rup hŏng kyâo jing djŏ tuôm hŏng bruă ngă sang msat, krah rup hlăm sang msat, bi mnuih M.Nâm ti ƀuôn Kon Du lĕ krah rup hŏng kyâo jing čiăng bi êdah rup, lehanăn hdơr pioh kơ mnuih leh djiê.

Rup mâo krah mjing dưi ngă djŏ hŏng klei hdĭp grăp hruê, thâodah rup amĭ ama nao kơ hma, trup êkei klam kgă, rup êkei mduôn dôk tông čing, rup êkei mduôn djă kju, rup mniê mduôn dôk tăp, mniê mduôn nao gui êa...

Mphŭn dô dih, grăp blư̆ mâo knăm mơak hlăm ƀuôn msĕ si ngă yang kơ wả kbao, mnuih ƀuôn Kon Du bi djă ba rup pô krah mjing lehanăn nao bi kdŏ dar jŭm sang krum, amâodah hlăm tač hŏng ênai čing čhar êjai mlam. Truh aguah hruê êdei, êlâo kơ nao rah mdiê, mnuih hlăm ƀuôn nao kơ ôk sang, drŏng rup krah anăn ti anăp war kbao, rah mâo 20 – 30 aruăt asăr mdiê jŭm rup krah anăn čiăng kơ aê aduôn atâo atiêt kăp đru kơ gŏ sang pô duh ƀơng jăk êa hlĭm hjan, djŏ boh mnga.

Hrue anei, leh yang ƀuôn mâo klei đĭ kyar, êngao kơ klei yua jông kgă pioh krah mjing, amâodah hŏng dhŏng pioh čao ƀoh, snăn mnuih hlăm ƀuôn Kon Du yua leh lu kdrăp mrâo jăk hĭn, lehanăn krah mkra jăk hĭn ênưih hĭn wăt hlăm ya mta bruă dleh hĭn dưn mơh hlăm bruă čao lehanăn ƀoh, msĕ si mkra ƀô̆ mta, ƀăng ală, kđiêng kngan, kđiêng jơ̆ng, amâodah gru ktuôr kơ kdrăp čŭt hơô...

Êngao kơ krah mjing rup hŏng kyâo điêt pioh djă hiu hlăm kngan, mnuih ƀuôn Kon Du lŏ krah mjing rup prŏng mơ̆ng 40cm, dơ̆ng truh 1,5m pioh ba bi mguôp mdah hng dŭm djuê ana mkăn. Kyâo pioh krah mjing lu bi yua ana kčĭk, ana săm đrao, ana kkuh kyuadah jih jang ana kyâo anei mmuôr amâo mâo riŏ ôh, kƀoh kăn ƀơ̆ng ôh.

A Gông brei thâo “Grăp blư̆ nao hlăm klei bi mguôp krah mjing rup hŏng kyâo mơ̆ng dŭm djuê ana, hmei hưn mthâo dŭm knhuah siam dhar kreh krah mjing rup hŏng kyâo mơ̆ng djuê ana M’Nâm, bi êdah klei mbruă, klei thâo mơ̆ng asei pô lehanăn lŏ bi hriăm êmuh, bi ksiêm hriăm klei krah mjing rup hŏng kyâo mơ̆ng dŭm djuê ana mkăn. Msĕ si bi mguôp hŏng puhng krah mjing rup hŏng kyâo mnuih Jrai ti čar Gialai, tơl dưi thâo yua jih wăt kyâo mâo anôk brŭ, kyâo wê pioh mjing rup hluê hŏng klei jing mơ̆ng kyâo anăn”.

Hŏng djăp rup krah mjin ghoĭng kyâo ti ƀuôn Kon Du, hlăm grăp boh rup mâo bi êdah ai tiê msĕ si kơ knhuah dôk dơ̆ng, jar asei đĭng kdriêk anak mnuih. Ƀô̆ mta, ƀăng ală, mlâo pŭk ală, mmiêng, knga, adŭng, jih jang jing kdrưh nik hŏng mnuih hlăk dôk hdĭp. Si awan dhuan đĭng kdriêk, digơ̆ hdĭp mă bruă, mnuih krah mjing rup yua jih klei mĭn lŏ bi hdơr lehanăn mkra rup krah kdrưh nik snăn yơh.

A Gông ăt msĕ mơh, jih jang rup ñu krah, jing dŏ bi hdơr kơ mnuih hlăm găp djuê, mnuih khua thŭn hlăm ƀuôn leh wĭt kơ aê aduôn atâo atiêt, snăn ñu hdơr djă pioh ênŭm lehanăn đuôm leh hlăm ai tiê ñu. Čiăng truh ti mmông dôk mang, ñu dôk ti adring sang ñu pô, krah mjing rup hŏng kyâo pioh lŏ bi hdơr, mơĭt jih ai tiê klei khăp pô hlăm anăn hŏng mnuih leh đuĕ nao./.