VOV4.Êđê- Hluê si ênoh mơ\ng Anôk ktuê dlăng klei ruă ]ar Dak Lak, mơ\ng ako\ thu\n 2020 truh ara\ anei, kluôm ]ar Dak Lak mâo leh 3 ]ô mnuih djiê kyua klei ruă kho\. Jih jang phung anei kyua ksâo kho\ ke\ leh anăn amâo tlo\ mgang ôh vacxin leh klei anăn mtam. Anei jing klei năng hưn mta brei răng kyua Dak Lak hlăk mprăp mu\t hlăm yan mđiă hlơr, wưng klei ruă kho\ ênưih mâo h^n hlăm thu\n. Kyua anăn mnuih [uôn sang brei pral hluê ngă bi jăk du\m hdră msir mdrơ\ng ho\ng klei ruă anei.

Klei ruă kho\ kbiă mơ\ng kman kho\. Klei ruă tưp kơ mnuih mơ\ng êa bah mnơ\ng rông kho\ hluê gru ke\ amâo dah hlia ti gru êka. Jih jang du\m ]ô mnuih mâo klei ruă kho\ kyua asâo, miêu kho\ ke\, đađa kyua mta mnơ\ng mkăn ke\ mse\ si knhuăr, kra, k’kuih…

            Leh `u\ kma hlăm asei mlei anak mnuih, kman kho\ `u\ kma hlăm tal êpih gu\ kl^t amâo dah mơ\ng kđeh đue# nao du\m arua\t ariêng, truh kơ dlô klang lehana\n hlăm dlô. Hruê mlan mđam klei ruă năng ai mơ\ng du\m hruê truh kơ du\m mlan lehana\n sui h^n truh 1 thu\n. Mnuih mâo klei ruă kho\ khăng mâo du\m klei bi êdah mse\ si: Ruă amâo dah bi ktăl ti du\m gru ke\, kua], êngoh, êmăn êmiêk, ruă ako\ sui mơ\ng 2 – 4 hruê, hu^ kơ êa, boh mnga] lehana\n ênai nga`, khăng hu^, [a\r [a\r hlăm ai tiê…

            Ara\ anei klei ruă ka mâo ôh êa drao dưi mdrao hlao. S^t klei ruă đ^ ktang, mnuih ruă kho\ srăng djiê amâo sui ôh êdei kơnăn. Kyua ana\n, ]ia\ng mkhư\ gang klei ruă, mnuih [uôn sang bi mđing hluê ngă jăk du\m hdră mtru\n si ti gu\ anei:

            - Tlo\ mgang klei ruă kho\ kơ asâo, miêu hluê gưl hluê si klei mtă mtăn mơ\ng knơ\ng bruă mdrao mgu\n mnơ\ng rông.

            - Amâo phưi tha asâo miêu hlăm êlan klông. Tơdah phưi tha bi ktruă he\ amung kơ asâo miêu.

            - Amâo mâo hlăp ho\ng asâo, miêu, boh nik gơ\ amâo brei phung hđeh điêt dôk giăm ho\ng asâo, miêu.

            - S^t asâo, miêu ke\, kua], bruă tal êlâo ana\n jing rao gru êka ho\ng êa k[u mđu\ ti gu\ knang êa sui mơ\ng 15 – 20 mn^t. Anei jing hdră do\ng mdrao tal êlâo mâo boh tu\ dưn h^n ]ia\ng mkhư\ gang klei ruă kho\. Êdei kơnăn lui gru êka sơnăn lehana\n ba nao kơ sang êa drao ]ia\ng mdrao mgu\n. Ara\ anei, tlo\ vắc xin mkhư\ gang klei ruă kho\ jing hdră jăk h^n ]ia\ng tlaih kơ djiê.

            - Khut khat amâo mâo ]o\ng mdrao klei ruă ti sang ho\ng du\m êa drao djuê ana ôh./.

H'Mrư Ayun mblang