VOV4.Êđê- Mơ̆ng klei khăp čiăng mơ̆ng pô, mâo đa đa phung hđeh êdam êra mnuih djuê ƀiă ti să Ea M’Nang, kdriêk Čư̆ M’Gar, čar Dak Lak mlih leh hdră ngă bruă jing klei bi hmô kčưm ngă bruă knuă. Dŭm boh tŭ dưn phŭn mâo, dưi ba wĭt leh prăk kăk leh anăn mâo lu phung hđeh êdam êra mkăn mâo klei uêñ mĭn, tui hriăm, đru mtrŭt mđĭ klei kčưm ngă bruă knuă hlăm alŭ wăl.

Khădah tuôm hŏng lu klei dleh dlan kyua klei ruă Covid 19 ƀiădah hlăm thŭn anei ayŏng Đàm Đình Hiếu, 29 thŭn, mnuih djuê ana Tày, ti să Bình Hoà, să Êa Mnang ăt dưi ba čhĭ dŭm hnư awan đĭng đrao pioh mkra đĭng kliă truh kơ wăl anôk mnia mblei Japon lehanăn India. Đàm Đình Hiếu brei thâo, kyua hmăi mơ̆ng klei ruă tưp, mnơ̆ng dhơ̆ng yua mkra mjing dleh mâo lehanăn bruă dŭ mdiăng dleh dlan mơh kyua anăn ayŏng knŏng kuôl kă mkra ƀiă kơ phung blei mơ̆ng ala tač êngao, mbĭt anăn mđĭng kơ wăl anôk hrui blei hlăm ala čar lehanăn phung tuê blei hliê.

Hŏng Đàm Đình Hiếu, mphŭn čô̆ kơ bruă mkra đĭng kliă jing klei myun mơh. Tal êlâo kyua klei khăp m’ai lehanăn čiăng čŏng pô mkra đĭng kliă siam, ayŏng Hiếu čŏng pô tui ksiêm si hdră mkra đĭng kliă hlăm Internet. Leh lu blư̆ amâo tŭ jing, ngă jhat dŭm êtuh awan đĭng đrao, ayŏng dưi mkra leh đĭng kliă siam lehanăn hưn mthâo boh tŭ pô kơ găp, dŭm êpul djŏ tuôm kơ đĭng kliă hlăm hla pŏk web yang ƀuôn. Ƀuh mâo klei wĭt lač jăk mơ̆ng mnuih mâo klei mđing dlăng, ƀuh klei găl mơ̆ng bruă ba čhĭ đĭng kliă kyua anăn mơ̆ng thŭn 2015 ayŏng duh bi liê lŏ blei thiăm maĭ mŏk čiăng mkra đĭng kliă lehanăn ba čhĭ.

Ară anei, êngao kơ mnuih blei lu mơ̆ng 1.000 – 2.000 ƀĕ awan đĭng đrao grăp mlan, ayŏng lŏ yua hla pŏk web yang ƀuôn čiăng čhĭ hliê đĭng kliă hŏng ênoh mơ̆ng dŭm êtuh truh dŭm êklăk prăk hlăm sa ƀĕ đĭng kliă. Kyua ba wĭt hnư hrui wĭt h’ĭt kjăp, grăp mlan mơ̆ng 15 truh kơ 20 êklăk prăk. Hŏng ênoh mnuih blei ƀrư̆ hruê ƀrư̆ lu, ayŏng Đàm Đình Hiếu dôk tĭng srăng pŏk mlar anôk mkra mjing, blei mprăp thiăm dŭm kdrăp mkra, tui duah mnuih thâo mkra lehanăn pŏk adŭ bi hriăm mtô mkra đĭng kliă čiăng lŏ dơ̆ng čuê klei khăp m’ai mơ̆ng pô. Ayŏng Đàm Đình Hiếu lač:

 Truh kơ ară anei, kâo mkra mâo 5 – 6 thŭn leh, tal sa jing mkăp kơ dŭm shop prŏng lehanăn mâo Zalo, Facebook, Fanpage čiăng ba čhĭ, grăp mlan h’ĭt nanao. Anăp truh, kâo srăng pŏk sa anôk čhĭ kdră\p tông ayŭ djuê ana lehanăn pô mtam srăng mkăp đĭng kliă, mguôp hŏng găp srăng mtô ayŭ đĭng kliă kơ hlei pô čiăng hriăm”.

Đàm Đình Hiếu mphŭn čô kơ bruă mơ̆ng klei khăp kơ đĭng kliă

Ăt kbiă hriê mơ̆ng klei khăp m’ai mơ̆ng pô, ayŏng Hoàng Văn Nam, 33 thŭn, mnuih djuê ana Nùng ti alŭ mrô 6 să Êa Mnang ruah leh mjeh mnŭ dliê ba wĭt rông čiăng mđĭ hnư hrui wĭt. Hoàng Văn Nam yăl dliê, mphŭn tal êlâo ñu knŏng rông ƀiă čiăng dlăng, lehanăn hưn mthâo hŏng găp, hưn hlăm hla pŏk web yang ƀuôn hlăm dŭm êpul mâo msĕ klei khăp čiăng. Êdei anei, mâo lu mnuih čiăng blei mjeh mnŭ anei lehanăn kah mbha klei thâo hlăm hdră rông, ayŏng ăt hơ̆k m;ak mơh. Mơ̆ng akŏ thŭn êlâo, ayŏng mphŭn tui ksiêm lehanăn mđĭ êpul mnŭ truh 100 drei. Mđĭ êpul mnŭ êjai lehanăn čhĭ mnŭ mjeh êjai, hlăm thŭn anei, ayŏng ba čhĭ leh êbeh 30 kruôp mjeh mnŭ. Hluê si Hoàng Văn Nam, mjeh mnŭ anei jing mjeh lai mnŭ dliê, dưi rông phưi tha kyua anăn mâo lu mnuih khăp blei, grăp kruôp mnŭ leh 8 mlan rông mâo ênoh čhĭ mơ̆ng 800 êbâo truh 1 êklăk 200 êbâo prăk. Khădah rông mnŭ jing hdră duh mkra knŏng ba yua ênhă lăn hma mâo hlăm sang, êbeh 1ha lehanăn phŭn mkăp mnơ̆ng ƀơ̆ng mâo pla mjing ƀiădah bruă rông mnŭ dliê mâo klei găl lu hĭn mkă hŏng dŭm mta mnơ̆ng rông mkăn. Kyua anăn, ayŏng dôk mđing truh kơ bruă pŏk mlar hdră rông mnŭ anei.

Rông mnŭ anei pô ƀuh mnŭ ktang, suaih êdi, mnŭ anei ƀơ̆ng ƀiă mơh, lu jing ƀơ̆ng ktơr lehanăn mdiê. Bi mnŭ êđai pô lŏ thiăm dŭm mta vitamin čiăng kơ mnŭ suaih, ktang hĭn dưi đĭ kơ prŏng êjai wưng gơ̆ dôk điêt lehanăn awăt. Hlăm wưng ti anăp kâo srăng lŏ mđĭ êpul mnŭ rông, mkŏ mkra war rông čiăng mkăp mjeh amâo dah ba čhĭ djŏ hŏng klei čiăng mơ̆ng wăl anôk mnia mblei.

Hoàng Văn Nam kriê dlăng êpul mnŭ dliê hlăm wưng mboh

 Hluê si ayŏng Nguyễn Văn Mẫn, Khua bruă Đoàn să Êa Mnang, kdriêk Čư̆ Mgar, hlăm dŭm thŭn giăm anei, ti să mâo lu phung hlăk ai mđĭ kyar bruă duh mkra, mphŭn čô̆ kơ bruă. Hlăm anăn mâo lu gru hmô kbiă hriê mơ̆ng phung hlăk ai mnuih djuê ƀiă dưi mđĭ kyar mơ̆ng klei khăp m’ai mơ̆ng pô hŏng hdră mrâo. Knŏng gru hmô mkra đĭng kliă lehanăn rông mnŭ dliê jing 2 gru hmô khădah mrâo ƀiădah ba wĭt leh boh tŭ bruă duh mkra jăk, mđĭ hnư hrui wĭt kơ phung êdam êra kyua anăn mâo să mđing dlăng, mtrŭt mđĭ ai. Mbĭt hŏng hdră hrăm mbĭt, đru mjing klei găl, đoàn să ăt đru kčĕ lehanăn bi hgŭm čiăng phung hlăk ai dưi mâo čan prăk hŏng ênoh prăk mnga hdjul, nao dlăng gru hmô anôk mkăn mơ̆ng anăn lŏ tă hdră êlan mphŭn čô̆ kơ bruă mơ̆ng pô.

Anăp truh bruă Đoàn să srăng đru kčĕ ngă hră m’ar akâo čan prăk đru mơ̆ng phŭn mkăp keh mphŭn čô̆ kơ bruă hŏng anôk bruă Đoàn kdriêk lehanăn mkŏ mjing hdră kơ êpul đoàn viên, êdam êra hlăm alŭ wăl nao čuă dlăng gru hmô čiăng lŏ tui ksiêm dŭm gru bi hmô djŏ tuôm hŏng grăp bruă mdê mdê mơ̆ng phung hlăk ai, êdam êra./.

                                                    Pô mblang: H’Nêč Êñuôl