VOV4.Êđê – Hla\m du\m thu\n êgao, ho\ng du\m klei g^r amâo mâo mdei hiu duah kriê yua, ba mdah, mtô bi hria\m klei mui` djuê ana, du\m phung thâo mbrua\ mơ\ng Êpul tông c\ing, mui` ênhiang djuê ana ti [uôn Kon Klôk, lo\ bi mđ^ leh ai, bi [rơ\k mdih ai tiê m’ai kơ brua\ dhar kreh djuê ana kơ du\m [uôn sang Sêdang ti Đak Mar, kdriêk Đak Ha, c\ar Kontum. Lo\ bi  [rơ\k mdih kơ phu\n agha dhar kreh, du\m tal mnuih khua mduôn hluê nga\ leh brua\ hiu duah kriê pioh, ba yua, lo\ w^t mtô bi hria\m kơ du\m tal hđeh ara\ anei tui hria\m, mjua\t nga\ ba mdah du\m kdra\p pe\ tông iu\ djuê ana, knhuah tông c\ing c\har leh ana\n mui` klei mui` ênhiang djuê ana pô….

Êpul tông ]ing, lehana\n mu` klei mu` djuê ana [uôn Kon Klôk, sa\ Đăk Mar, kdriêk Đăk Hà, ]ar Kontum mâo mko\ mjing 17 thu\n ho\ng anei leh. Ara\ anei êpul mâo leh êbeh 20 ]ô mnuih, mâo hlăm 3 gưl mnuih: Khua thu\n h^n jing A Bôm, 81 thu\n; điêt thu\n h^n jing adei Y Thuât, 21 thu\n, thu\n 2016 leh êgao, mâo dua ]ô mnuih hlăm êpul mâo leh klei Knu\k kna mđup brei ana\n knăl “Mnuih mbrua\ êdi” jing A Bôm lehana\n aduôn Y Khar.

A Bôm mnuih thâo mkra lehana\n mgăl ênai kdrăp pe\ tông, brei thâo, amâo mâo djo\ kno\ng lo\ w^t mtô kơ ]ô anak, [ia\dah `u mprăp ai tiê đru anak ]ô kr^ng mkăn hlăm brua\ kriê pioh knhuah klei kưt mu` djuê ana pô:“ Ti ]ing m`ê amâo lo\ mnga], ênai amâo lo\ siam snăn kâo yơh jing mnuih lo\ mgăl. Jih jang kdrăp mse\ si t’rưng, kâo ăt mkra lehana\n bi mgăl, đ^ng klông pu\t kâo lo\ mkra bi jăk sơăi. Êjai hlăm klei dôk mkra. Kâo hnê] ktrâo kơ anak ]ô [uh, ]ia\ng kơ di`u tui hriăm, thâo kơ hdră mkra, mkra w^t kdrăp leh jhat. Ara\ anei, hlăm [uôn dơ\ng mâo leh mnuih thâo mkra kdrăp pe\ tông djuê ana pô”.

                                                                          Pe\ bro# t^ng n^ng

A Lang, jing mnuih mbrua\ hlăm êpul tông ]ing lehana\n mu` klei mu` djuê ana pô ti [uôn Kon Klôk, brei thâo, kyua kreh kru` tui tio\ klei boh mơ\ng aduôn knuê aê đưm, snăn adôk tu] lu ênhiang klei kưt mu`, lehana\n mơ\ng kdrăp pe\ tông. Ara\ anei `u g^r lo\ w^t mtô kơ anak ]ô tui hriăm ]ia\ng lo\ ]uê ba knhuah gru dhar kreh djuê ana pô. A lang yăl dliê:“ Kâo [uh brua\ mơ\ng êpul tông ]ing lehana\n kưt mu` ênhiang djuê ana pô ngă leh ho\ng klei tu\ dưn. Kâo ]ang hmăng kơ êpul mâo nanao klei bi hriăm êmuh ]ia\ng dưi bi kriê pioh lehana\n mđ^ bi lar knhuah gru dhar kreh yuôm bhăn mơ\ng aê aduôn pô đưm, mâo ]ing, mâo kdrăp pe\ tông mkăn, mb^t ho\ng ênhiang klei mu` Hơ-chiếo, Ha-nhông bo\ ho\ng klei yuôm bhăn. Asei kâo pô thâo ba yua đ^ng ting ning, ]ing, hgơr… Mrâo anei kâo lo\ mtô kơ phung hđeh gưl mrâo tông t’rưng, tông ]ing hlăp ting ning, kâo mtô êbeh kơ 3 mlan ho\ng anei leh, mâo 9 ]ô hđeh nao hriăm, di`u tu] leh 3 klei tông ]ing hgơr”.

Hđeh h^n hlăm êpul tông ]ing lehana\n kưt mu` [uôn Kon Klôk, adei Y Thuât, yăl dliê: grăp blư\ mâo phung amiêt, awa iêu nao hriăm snăn kâo ho\ng klei mơak tui nao hriăm, jih ai tiê g^r hriăm mb^t ho\ng phung amai adei hlăm Êpul hriăm bi tơl tu]:“ Mu\t hlăm êpul anei kâo [uh mơak snăk, êjai dôk hlăm sang kâo tui ]ih klei mu` lehana\n dôk hriăm hjăn. Kâo m^n g^r hriăm bi tu] lu h^n, păn kjăp ênhiang klei mu` djuê ana pô. Hlăm grăp blư\ nao hriăm kâo g^r ho\ng jih ai tiê, mu` ho\ng jih ai ênai yơh. Kâo khăp snăk mu` klei mu` djuê ana pô, am^ ama mtru\t kâo nao hriăm, kâo m^n, kyua knhuah gru djuê ana, snăn pô g^r bi dja\ pioh”.

                                                         Tông T’rưng

Lu thu\n êgao, mâo klei phung mduôn khua mtô k]e\, êpul tông ]ing lehana\n kưt mu` ênhiang djuê ana pô [uôn Kon Klôk [rư\ hruê [rư\ đ^ kyar, mjing leh êlah pui trơ\ng mđ^ ai phung hđeh gưl mrâo ]uê hriăm. Ara\ anei mnuih hlăm êpul truh leh 20 ]ô. Truh mmông mâo brua\ pro\ng nao mdah, ]ia\ng kơ lu mnuih, puhng mduôn khua lo\ iêu ba lu phung êdam êra hla\m [uôn Kon Klôk bi mguôp mb^t. Ênhiang ]ing knư\ hruê knư\ kwang k]a\i kbưi ba dhar kreh Lăn Dap Kngư truh ho\ng jih jang ]ar kwar kluôm ala. Y Khar, khua êpul tông ]ing lehana\n kưt mu` ênhiang djuê ana [uôn Kon Klôk, brei thâo:“ Truh kơ ara\ anei, kâo tui duah, lehana\n lo\ mâo thiăm 10 klei mu` ênhiang djuê ana pô, mâo hiu mdah leh hlăm lu anôk. Kru jơ\ng êpul hmei nao truh kơ anôk bi hdơr 1000 thu\n Thăng Long – Hà Nội hlăk thu\n 2010. Festival ]ing ]har Lăn Dap Kngư ti [uôn pro\ng Pleiku, ]ar Gialai hlăk thu\n 2012, nao mdah ti Long Xuyên hlăk thu\n 2013, nao mdah kơ Nghệ An thu\n 2014, kơ Thanh Hoá thu\n 2015… bi hlăm ]ar hmei mdah jê` jê` leh”.

                            Bi hria\m mui` klei mui` ênhiang djuê ana

Ara\ anei, brua\ tui duah, mjua\t bi hriăm, hiu mdah, lehana\n lo\ w^t mtô ênhiang klei kưt mu` djuê ana pô hlo\ng jing leh brua\ ngă nanao amâo lo\ dưi k[ah ôh mơ\ng jih jang mnuih hlăm êpul tông ]ing lehana\n kưt mu` [uôn Kon Klôk, sa\ Đăk Mar, kdriêk Đăk Hà, ]ar Kontum. Grăp ]ô mnuih hlăm êpul mse\ si sa [e\ djuh bi mjhar kơ kpur pui ai tiê trơ\ng nanao klei khăp kơ dhar kreh djuê ana Sơdang ho\ng gưl hđeh mrâo lo\ dơ\ng ]uê ba lehana\n mđ^ kyar.

                                                                                            H’Nga pô ]ih hlo\ng răk