Pơ Ê anôk mnga] kơ brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo hlăm kr^ng mnuih djuê [ia\ ]ar Kontum
Thứ bảy, 00:00, 09/05/2020

 

VOV4.Êđê – }ar Kontum mâo êbeh 53% ênoh mnuih jing mnuih djuê [ia\ lu jing hd^p ti kr^ng taih kbưi, kr^ng dleh dlan. Kyua ana\n, leh lu thu\n hluê nga\ Hdra\ brua\ ala ]ar k`a\m mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, pa\t ]ia\ng jih du\m sa\ kr^ng mnuih djuê [ia\ ti Kontum kno\ng mrâo mâo du\m hnơ\ng ]ua\n ênưih hluê nga\. {ia\dah amâo djo\ dleh dlan jing amâo dưi nga\ ôh. Ho\ng klei bi êdah jing knhal jih thu\n 2019 mrâo êgao, sa\ Pờ Ê, kdriêk Kon Plo\ng mâo êbeh 95% jing mnuih djuê ana Hrê bi leh hdra\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo.

 

Viôlăk jing sa hlăm 7 boh [uôn hlăm sa\ Pơ Ê, kdriêk Kon Plông, hlăm [uôn mâo truh 82 go\ sang ho\ng giăm 300 ]ô mnuih djuê ana Hrê hd^p mda. Klei năng mđing êdi ti [uôn Violăk jing amâo lo\ mâo ôh go\ êsei [un lehana\n giăm [un. Dưi mâo he\ klei anei, kyuadah du\m go\ êsei thâo g^r kt^r bi đru hdơ\ng găp hlăm klei duah [ơ\ng. A Khan, khua [uôn brei thâo, mơ\ng leh sa\ lehana\n truh kơ kdriêk hâo hưn, mtru\t mjhar ktrâo ata\t brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, klei mnuih [uôn sang hlăm [uôn duh [ơ\ng mâo leh klei bi mlih lu, lehana\n asei go\ sang `u jing leh sa klei bi hmô hlăm brua\ mđ^ kyar klei duh [ơ\ng:

“Mnuih [uôn sang mâo nanao brua\ mđ^ kyar jăk klei duh [ơ\ng, hur har bi ktưn, bi đru ho\ng brua\ bi ring. Jho\ng kmlăn ai tiê mlih pla mjing mnơ\ng tu\ yuôm. Ara\ anei bi pla ana đương quy, ana đinh lăng, pla kphê. Lehana\n lo\ rông u\n. Asei kâo pô hlăm klei duh [ơ\ng brei nao mđr^ng ho\ng klei blu\ snăn kơh mnuih [uôn sang mđing hmư\. Asei kâo pô ara\ anei ăt dôk ngă du\m klei bi hmô hlăm brua\ duah [ơ\ng, pioh kơ mnuih [uôn sang tui hriăm mđ^ kyar klei hd^p mda hlăm [uôn, lehana\n asei mlei pô knư\ hruê knư\ tu\ jing h^n”.

                     Ayo\ng A Véc kriê dlăng kphê kr^ng ê-ăt

 

Ho\ng mta k`ăm truh kơ anôk k]ah Kr^ng [uôn sang mrâo hlăm knhal jih thu\n 2019, hlăm dăl wưng dôk ngă brua\, brua\ sang ]ư\ êa sa\ Pơ Ê, kdriêk Kon Plông bi kla\ nanao yap mnuih [uôn jing pô phu\n. Châu Văn Lâm Khua knơ\ng brua\ sang ]ư\ êa sa\ Pơ Ê, kdriêk Kon Plông brei thâo, ]ia\ng kơ ai tiê klei bi ktưn đ^ lar hlăm klei duh [ơ\ng, amâo lo\ ]ia\ng dôk nanao hlăm klei ư\ êpa [un [in ôh, brua\ sang ]ư\ êa, lehana\n du\m êpul êya alu\ wa\l bi lar leh klei du\m mnuih lehana\n êpul êya thâo bi hmô hlăm [uôn sang:

“Jih jang brua\ kđi ]ar bi hâo hưn, mtru\t mjhar lehana\n ma\ phung jing kmeh gơ\ng hlăm [uôn, mse\ si khua mduôn, mnuih mâo k’hưm, khua brua\ Đảng, khua [uôn, lehana\n du\m êpul mđ^ kyar [uôn sang. Jih jang bi krăp nao hlăm brua\, thâo săng kơ jih jang brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, mơ\ng ana\n kơh dưi hâo hưn mtru\t mjhar mnuih [uôn sang bi myơr lăn pioh mkra êlan klông, lehana\n mđ^ kyar klei duh [ơ\ng, hluê djo\ ho\ng hdră êlan mơ\ng kdriêk, mơ\ng sa\”.

 

Ti sa\ Pơ Ê, jih jang thâo sơăi kơ hdră bi hmô mơ\ng sang Avek. Thu\n anei kha\dah mrâo ]hua\ng 28 thu\n [ia\dah A Vek mâo ba w^t truh du\m êtuh êklăk prăk hlăm grăp thu\n mơ\ng brua\ dlăng kriê wiê ênăk kphê hdrô, rông u\n ju\ du\m pluh drei, lehana\n du\m êtuh drei mnu\... Amâo mâo djo\ kno\ng duah klei sah mdro\ng kơ asei mlei pô đui] ôh, [ia\dah A Vek lo\ jing mnuih hur har đru kơ mnuih [uôn sang je\ giăm lehana\n taih kbưi hdra\ pla mjing lehana\n rông mnơ\ng.

“Mnuih [uôn sang hlăm [uôn dleh dlan, lo\ dơ\ng tuôm ho\ng klei hlua\t [ơ\ng mnơ\ng ngă. Hriê kơ kâo êmuh kăp k]e\ lehana\n đru brei kơ di`u. Mse\ si pruê hbâo kơ kphê, hdră dlăng kriê wiê ênăk, kâo đru ho\ng jih ai tiê nao ]ua\ lehana\n mblang kơ di`u hdra\ ma\ brua\ mrâo”.

                          1 boh sang mnuih [uôn sang ti Viôlắc, să Pờ Ê

 

Dơ\ng mơ\ng klei grăp ]ô mnuih, gra\p go\ sang mâo klei thâo g^r, sa ai tiê thâo bi đru snăn jih jang ênu\m 7 boh [uôn hlăm sa\ Pơ Ê mâo tu\ yap leh [uôn dhar kreh, ênu\m jih jang du\m go\ sang hlăm [uôn sang mâo leh sơăi pui kmla\ yua, mâo leh êa doh, mâo leh jih êlan klông jăk hlăm sa\, hlăm [uôn ho\ng betong amâodah gu dro\ng, jih jang djăp boh [uôn mâo leh sơăi sang dhar kreh, lehana\n alu\ wa\l mjua\t asei mlei djăp ênoh ]ua\n kơ mnuih [uôn sang hlăm alu\ wa\l hlăp mbul. Knhal jih thu\n 2019, hnơ\ng hrui w^t kah knar grăp ]ô mnuih hlăm sa\ mâo leh êbeh 35 êkla\k prăk; hnơ\ng ênoh go\ êsei [un hro\ adôk kgu\ 5%, jing êgao hdra\ k]ah mtru\n. Châu Văn Lâm, Khua knơ\ng brua\ sang ]ư\ êa sa\ Pơ Ê, kdriêk Kon Plông brei thâo, brua\ sang ]ư\ êa alu\ wa\l bi kla\, djăp ênoh ]ua\n mrâo kno\ng jing knhuang tal êlâo hlăm brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo:

“Ho\ng klei ]ar, lehana\n kdriêk ktrâo ata\t boh nik hlăm du\m brua\ duh mkra pla mjing, đru kơ mnuih [uôn mđ^ ênoh mâo ba w^t. Hmei păn kjăp hlăm dua mta brua\ phu\n, lehana\n sa hdră êlan ngă brua\. Tal êlâo bi klin lăn pla mjing, k`ăm mko\ mjing sa kdrăn pla mjing pro\ng. Tal dua, jing bi mlih mnơ\ng pla. Lehana\n tal 3 jing mđ^ lar djuê mjeh mnơ\ng rông. 3 mta brua\ pro\ng anei jih jang bi krăp ma\ brua\, dơ\ng mơ\ng êpul brua\ kđi ]ar bi hâo hưn mtô mblang, hrăm mb^t ho\ng mnuih [uôn sang ngă djăp hdră kơ brua\ lo\ hma”.

 

Ho\ng 7 boh [uôn, mâo ênoh êbeh 2.300 ]ô mnuih, hlăm ana\n mnuih djuê ana H’Rê jing lu h^n êbeh kơ 95% ênoh mnuih, ho\ng ai tiê pô g^r kt^r, knhal jih thu\n 2019 leh êgao sa\ Pơ Ê bi leh djăp ênu\m 19 ênoh ]ua\n, lehana\n jing leh sa\ tal êlâo hlăm kdriêk Kon Plông dưi bi leh brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo. Pơ Ê ăt jing gru mnga] hlăm brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo hlăm kr^ng mnuih djuê [ia\ ]ar kontum.

Y-Khem pô ]ih hlo\ng răk

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC