VOV4.Êđê – Jing anak aneh mơ\ng mnuih djuê ana Bahnar, am^ kkiêng, đ^ pro\ng êmo\ng bo\ ti sa\ Ngọc Bay, [uôn pro\ng Kontum, ]ar Kontum, du\m pluh thu\n êgao ho\ng klei kha\p ]ia\ng êdi ho\ brua\ dhar kreh ]ing ]har lehana\n ]ang hma\ng dưi dôk kriê pioh, mđ^ lar knhuah ja\k siam mơ\ng ]ing ]har hla\m klei hd^p aguah tlam, pô mbrua\ A Biu hja\n `u nao truh kơ gra\p boh [uôn sang nah gu\, ti dlông, truh ti du\m boh sang hra\ ]ia\ng mtô bi hria\m kơ hdra\ tông ]ing kơ phung hđeh.

Sang hră Gưl I Đặng Trần Côn, ti să Ngọc Bay, [uôn pro\ng Kontum mâo giăm 700 ]ô hđeh hriăm hră, jih jang jing anak aneh mnuih [uôn sang djuê ana Bhnara s’a^. Klei mdê ti sang hră anei, ana\n jing jih jang hđeh hriăm hră khăp ]ia\ng leh ana\n thâo tông ]ing ]har, kdo\ soang. Leh rue# m’mông hriăm hlăm adu\ leh ana\n wa\t hlăm hruê mdei knăm na\m, knăm kjuh ênai ]ing ]har lo\ kwang yơh hlăm wa\l ta] sang hră. Nai mniê Đậu Thị Lan, Khua sang hră brei thâo, hdră bruă mtô ]ing mâo sang hră kriê kjăp mơ\ng lu thu\n ho\ng anei leh ana\n mnuih mâo bruă yuôm bhăn hlăm bruă mtô bi hriăm, lo\ ]uê ba klei khăp ]ia\ng kơ phung hđeh hriăm hră ana\n jing pô mbrua\ A Biu:

“ Pô mbrua\ A Biu khăp m’ai êdi yơh ho\ng knhuah gru dhar kreh mơ\ng djuê ana pô. ~u kriê pioh du\m r^ng ]ing,  knhuah kdo\ soang mơ\ng đưm đă leh ana\n mâo klei thâo lo\ mtô hdră tông ]ing kơ phung hđeh êlăk hla\m sang hra\”.

        Adei Thái Thị Kim Ngân sa c\ô hđeh hria\m thâo êdi mơ\ng pô mbrua\ A Biu

Amâo djo\ kno\ng mtô kơ phung hđeh hriăm hră ti Sang hră Gưl I Đặng Trần Côn ăt mse\ mơh phung hđeh êlăk du\m boh [uôn ti kr^ng thâo tông ]ing, kdo\ soang đuic\ ôh, pô mbrua\ A Biu lo\ hlak mblang [h^ kl^ kơ phu\n agha leh ana\n knhuah siam ê[a\t mơ\ng dhar kreh ]ing ]har k`ăm mtô bi hria\m kơ phung hđeh êlăk mâo klei thâo kriê pioh, mđ^ lar knhuah gru dhar kreh mơ\ng djuê ana Bahnar. Kyua mâo pô mbrua\ A Biu thâo [uh, mtô ba, lu phung hđeh điêt mâo klei thâo dưi bi mklă leh klei thâo pô hluê ho\ng du\m gưl bi lông, klei nao mdah êdah kldưn mse\ si adei Y Việt Hương, hđeh hriăm adu\ 4D, adei A Văn Th^u, hđeh hriăm hră adu\ 5C… Bohnik gơ\ adei Y Thái Thị Kim Ngân, hđeh hriăm hră adu\ 6, Sang hră gưl II Hàm Nghi thâo tông r^ng ]ing 8 boh, [ia\dah amâo mâo kpleh hmư\ ga\l mơ\ng ai. Adei Y Thái Thị Kim Ngân la]:

“ Kâo hriăm tông ]ing mơ\ng hriăm hla\k dôk hria\m gưl I, leh ana\n aê mtô kâo tông ]ing. Du\m ênhiang kâo tông jing mjum adei. Kâo thâo tông mâo leh 1 thu\n leh ana\n aê lo\ mtô kâo tông. Hlăm klei tông mjum adei ana\n jing jăk êdi kơ ai êwa mơ\ng c\ing”.

          Pô mbrua\ A Biu mtô ktrâo kơ phung hđeh [uôn Klêc\ thâo mđing hmư\ ênai c\ing

Mâo klei khăp m’ai êdi ho\ng dhar kreh ]ing ]har leh ana\n ]ia\ng kơ klei khăp m’ai ana\n dưi lar bra, mâo lu êpul êya [uôn sang hluê nga\, hla\m du\m pluh thu\n êgao pô mbrua\ A Biu liê leh lu ai tiê ksiêm duah, mđing hria\m thâo klă kơ mnga\t êwa mơ\ng dhar kreh ]ing ]har. ~u ]o\ng tui duah êmuh hriăm leh ana\n ho\ng klei m^n mjing mơ\ng pô, dưi jing leh pô raih hlăm bruă mgăl ênai ]ing. Du\m boh ]ing t^, ]ing jhat ba nao kơ `u lo\ mkra, mko\ dưm jing du\m boh ]ing mrâo mâo ênai m`ê ga\l djo\ siam, mdê hjăn. Leh ana\n truh kơ klei `u mdăp ho\ng mo# ]h^ ngăn do\ nao truh kơ kdriêk An Khê, ]ar Gialai dôk guôn 6, 7 hruê c\ia\ng blei r^ng ]ing Klang Brô yuôm hin; amâodah klei `u  blu\ hra\m go\ êsei lo\ ru\ mdơ\ng sang hluê knhuah đưm ti [uôn Plei Klech, să Ngọc Bay, [uôn pro\ng Kontum hruê mlam po\k [a\ng tu\ drông tuê ]ia\ng hâo hưn kơ dhar kreh Bahnar… ara\ anei amâo djo\ bruă mơ\ng hjăn `u ôh, [ia\dah jing leh klei hưn ktưn mb^t mơ\ng mnuih Bahnar hlăm kr^ng. La] kơ klei ]ang hmang mơ\ng pô, pô mbrua\ A Biu brei thâo:

“ Klei ]ang hmang ara\ anei si be\ ngă bi mtô ba jih jang mnuih hlăm go\ êsei, hlăm [uôn sang riêng gah ăt mse\ mơh hlăm sang hră. Si be\ ngă pô mtô kơ digơ\ thâo klă klei yuôm bhăn mơ\ng 1 r^ng ]ing. Anei jing knhuah gru djuê ana Bahnar. Yang pap adôk thâo êbat hiu, sna\n  kâo srăng lo\ dơ\ng mtô kơ h^n lu mnuih h^n jăk mơh”.

                            Ktrâo mtô s^t êm^t brua\ tông c\ing kơ hđeh

Ho\ng pô mbrua\ A Biu, ]ing ]har jing phu\n agha, jing asa\p blu\ hrăm mơ\ng mnuih Bahnar. M’ak digơ\ tông ]ing, ênguôt ăt mă tông mơh. Bi khăp ]ia\ng, bi ăl ]ô` ăt ho\ng ênai ]ing ]har mơh. }ia\ng kriê pioh, mđ^ lar dhar krah ]ing ]har hlăm klei hd^p mda aguah tlam mtam, snăn du\m ênuk gưl ti ana\p c\iaưng kla\ s^t mâo klei m’ai thâo khăp leh ana\n ]ia\ng kriê pioh ]ing ]har. Anei yơh jing phu\n agha ]ia\ng npô mbrua\ A Biu thu\n anei truh leh 60 thu\n, [ia\dah ăt kreh kriăng nao kơ du\m boh sang hră, nao jih [uôn Yu\ pu\ Ngo\ hla\m [uôn pro\ng Kontum, ]ar Kontum mtô klei tông ]ing kơ phung hđeh êlăk.

                                                                                                                                                                                                                                                   H’Nga pô ]ih hlo\ng răk