VOV4.Êđê – A Đẹp, 66 thu\n, djuê ana Bahnar, ti alu\ Kon Rờ Bàng 1, să Vinh Quang, [uôn pro\ng Pleiku, jing pô thâo mbruă khăp êdi kơ du\m ênhiang kdo\ xoang mơ\ng mnuih Bahnar. ~u amâo djo\ jing mnuih thâo sa\ng klei tu\ dưn mơ\ng grăp ênhiang kdo\ xoang đưm jiă [a\l knhuah gru dhar kreh mơ\ng djuê ana lehana\n lo\ mtô klei kdo\ xoang kơ lu mnuih lehana\n du\m êtuh gưl phung hđeh hriăm hră ti să Vinh Quang lehana\n du\m boh sang hră hlăm alu\ wa\l [uôn pro\ng Kon Tum jing mnuih Bahnar. Ho\ng du\m klei đru mguôp kơ bruă kriê pioh lehana\n mđ^ lar knhuah gru dhar kreh djuê ana thu\n 2019, `u mâo khua lăn ]ar mđup brei klei pah mni ana\n knăl Nghệ nhân Ưu tú.

Yăl dliê ho\ng kâo hlăm sang simăng điêt, `u la] mơ\ng điêt khăng tui hluê am^ ama nao hlăm du\m knăm mơak hlăm [uôn. Hlăm klei mơak, khăng mâo klei tông mdah ]ing ]har, kdo\ ]huang anăn iêu jak jiă kma hlăm ai tiê pô mơ\ng hb^l kăn lo\ thâo mơh. Mơ\ng năn, `u khăp klei kdo\ ]huang.

A Đẹp brei thâo: “Mơ\ng klei khăp truh kơ klei ksiêm hriăm, tui duah ênai mmui` hlăm klei kdo\ ]huang mdê mdê jing sa hdră ngă sui thu\n mlan. Tơdah amâo g^r tui hriăm, snăn amâo dưi hluê ngă ôh. Pô ]o\ng tui hriăm, tui duah, hmư\, dlăng leh anăn [rư\ [rư\ dưi thâo kơ dhar kreh amâo êdah klă jiă kma dhar kreh djuê ana Bahnar..."

" Mâo ai tiê sa\h msei, mâo hruê dưi mjing êru\m", ho\ng klei khăp, klei tui hriăm, truh ara\ nei, A Đẹp thâo săng knhuah dhar kreh mơ\ng djuê ana Bahnar ti lăn Kon Tum. Tui si `u, klei kdo\ ]huang brei ruah phung mâo klei thâo, đ^ng kdriêk asei mlei bi djo\ guôp ho\ng klei kdo\ leh anăn phung kdo\ mâo klei khăp kdo\ ]huang. Hdră kdo\ mơ\ng du\m klei kdo\ brei siă suôr ho\ng mta phu\n klei mui`, ênhiang ]ing ]har lehanăn djo\ guôp ho\ng grăp mta phu\n ]ia\ng bi êdah. Du\m klei kdo\ êyu\n asei mlei jơ\ng bi mđrăng, ê un, bi êdah klei jăk siam mơ\ng klei mmui`.

A Đẹp la], klei yuôm bhăn mơ\ng klei kdo\ ]huang bi êdah tui hluê si knăm mơak mâo klei blu\ mdê mdê. Klei kdo\ ]huang mâo klei bi mlih kơ êpul, ênhiang, hnơ\ng êmưt pral... bi djo\ guôp ho\ng grăp klei ]huang.

Mse\ si ]huang Samơk jing klei kdo\ knăm Samơk (knăm huă êsei mrâo) hlăm gưl du\m kdrăn mdiê hlăm hma mrâo ksă. Knăm Samơk ho\ng klei kdo\ ]huang Samơk kdrăm k'ah, hơ\k mơak bi mtluk mtlak jih [uôn sang. Leh mjưh rue# knăm Samơk, ara\ng ngă klei kdo\ ]huang kwang w^\l ti gu\ sang roong ]iăng jih jang mnuih hrăm mb^t kdo\ ]huang leh anăn mdê] ]ing ]har, knah khơ\k.

Amâo dah s^t [uôn sang ngă knăm tlo\ kbao, ]huang Khiêl leh anăn ]huang Long Đeh jing klei kdo\ kơ phung kahan bi êbeh ai ktang êpul êya. Klei kdo\ ]huang Tơnơl amâo dah ]huang Tap Sơgơr (klei kdo\ pah hgơr) kno\ng dưi bi êdah s^t êpul êya Pơlei ngă knăm ngă yang ta] mrâo ti anôk dôk mrâo.

                               Pô thâo mbruă A Đẹp

A Đẹp yăl dliê, ]ia\ng kdo\ ]huang mbruă, êngao kơ bruă bi hriăm jih ai tiê, mâo klei thâo leh anăn thâo săng kư ]huang, snăn phung hriăm brei mâo klei khăp. }ia\ng kdo\ ]huang siam, brei phung mniê s^t kdo\ bi mâo 4 mta klei: kngan ê un, jơ\ng djo\ ênhiang, ê un, k’iêng, tluôn êdai bi ê un leh anăn [o# mta hlai mb^t klei mui`. Kyua kdo\ ]huang jing klei bi hgu\m plah wah jơ\ng, kngan, êyu\n asei mlei, bi êdah klei êdu ê un leh anăn jăk siam mơ\ng phung mniê.

}iăng kriê pioh dhar kreh mơ\ng djuê ana  Bahnar, mơ\ng thu\n 1976, A Đẹp mphu\n bi hriăm klei kdo\ ]huang djuê ana Bahnar kơ phung hđeh điêt, êdam êra leh anăn mnuih pro\ng hlăm [uôn. Mb^t anăn, `u lo\ bi hriăm klei kdo\ ]huang nao hlăm klei bi lông, klei bi lông tông ]ing ]har gưl [uôn pro\ng, gưl ]ar ]ia\ng bi lông dhar kreh, kdo\ mmui` ho\ng du\m anôk bruă mkăn hlăm du\m gưl knăm mơak, Têt, hruê bi hdơr yuôm bhăn mơ\ng lăn ]ar, mơ\ng ]ar, [uôn pro\ng Kon Tum.

 Ară anei, `u hlăk bi hriăm du\m klei mmui` kdo\ ]huang, du\m ênhiang kdo\ djuê ana kơ phung hđeh điêt ti sang kkuh mpu\ Kon Rờ Bàng, sang hră gưl 2 Trần Khánh Dư (să Vinh Quang), du\m sang hră gưl 1 leh anăn gưl 2 mkăn ti [uôn pro\ng Kon Tum.

Amai Y Sam, ti alu\ Kon Rờ Bàng 2, să Vinh Quang - sa hlăm phung hđeh sang hră mơ\ng A Đẹp brei thâo: "Nai Đẹp jing sa ]ô jih ai tiê kriê pioh leh anăn mđ^ lar knhuah dhar kreh mơ\ng djuê ana Bahnar. Nai thâo săng êlam kơ klei kdo\ ]huang leh anăn jih ai tiê bi hriăm kơ hmei, Kyua nai bi hriăm, kâo leh anăn lu phung amai adei hlăm [uôn thâo săng lu klei kdo\ ]huang djuê ana Bahnar”.

 La] kơ pô thâo mbruă A Đẹp, aduôn Nguyễn Thị Phương Linh, knuă druh klam bruă dhar kreh - hâo hưn să Vinh Quang brei thâo: Mơ\ng thu\n 1976 truh ara\ anei, A Đẹp bi hriăm klei kdo\ ]huang kơ êbeh 50 ]ô ti să Vinh Quang leh anăn du\m êtuh ]ô hđeh sang hră ti [uôn pro\ng Kon Tum. ~u g^r jih ai tiê nao hlăm du\m knăm mơak mơ\ng êpul êya, du\m klei dhar kreh kyua să, [uôn pro\ng leh anăn ]ar mko\ mjing. Du\m klei A Đẹp duh myơr đru kriê pioh leh anăn mđ^ lar knhuah dhar kreh djuê ana Bahnar ti alu\ wa\l.

báo Kon Tum

Pô mblang: H’Zawut