Sang Y Sinh je\ ho\ng êlan dơ\ng pro\ng Hồ Chí Minh du\m pluh knhuang ]huang đu], dôk ti krah wa\l krah Đăk Tô, kdriêk ĐăkTô [ia\dah ăt adôk bo\ ho\ng ênai m`ê mơ\ng dliê kmrơ\ng. Hlăm sang điêt go\ sang `u, mnơ\ng mnua\ yuôm bhăn h^n, mâo mdưm hlăm anôk tu\ dưn, lehana\n ăt knia\ he\ ho\ng mnơ\ng ana\n, jing jih jiang kdrăp pe\ tông mnuih djuê ana Sedang. Du\m boh trưng, klông put, r^ng ]ing ]har… mâo leh pô `u dja\ yua lehana\n h’^n pioh, sut dhông tơl mnga] bhung. Ngă kơ ai tiê m’ai dhuai h^n mka\ ho\ng asei 58 thu\n leh, Y Sinh yăl dliê kơ klei `u khăp kơ kdrăp pe\ tông djuê ana pô:

“Hlăk adôk điêt mâo amiêt awa, ama aneh apro\ng, ayo\ng amai adei tông hlăp, snăn kâo tui nao mb^t. Kâo [uh jih jang mnơ\ng ana\n jia\ hlăm ai tiê mơ\ng điêt leh. {uh [uôn sang pô hlăp, kâo dôk mđing hmư\. Amâo mâo tuôm hriăm, amâo mâo mnuih ktrâo brei ôh, [ia\dah thâo mơh kâo tông trưng, đ^ng klông put, tông jih dua [e\ kngan, hmư\ siam snăk mơh. Kâo mâo klei khăp kơ kdrăp djuê ana pô, mơ\ng ana\n kâo amâo mâo dưi wơr ôh”.

M^ndah ho\ng đo\k mâo klei yang brei, mâo klei êma\t knga thâo mđing hmư\, đ^ hriê kơ pro\ng Y Sinh tui tio\ êlan phung mbrua\ hla\m klei anei. {ia\dah brua\ `u sia\ suôr jing brua\ ngă nai, lehana\n brua\ đru ]ung ba mnuih [uôn sang hlăm kdriêk Đăk Tô tơl truh kơ thu\n w^t mdei. Djo\ pioh hra\ pah mni mơ\ng Phu\n brua\ dhar kreh, mjua\t ktang asei mlei, lehana\n hiu ]hưn ênguê, ]ih yap ai tiê `u hlăm brua\ mkra mjing kdrăp pe\ tông djuê ana pô, ti anôk bi lông mdah kdrăp pe\ tông djuê ana lăn Dap Kngư hlăk mlan 3/2016, ala\ mta `u bi êdah klei mơak m`ai.

                                Nghệ nhân Y’Sinh hria\m tông bro# Trưng.

 ~u yăl dliê: Kha\dah amâo mâo djo\ jing mnuih truăn ngă brua\ anei ôh, [ia\dah `u myun mâo knga adôk thâo hdơr jih, mâo leh lu blư\ đ^ mdah kơ ara\ng hmư\, nao leh hlăm lu anôk bi lông ti du\m gưl, hlăm du\m ]ar hlăm Dhu\ng hlo\ng truh kơ Dưr. Hra\ bi mni, hra\ tu\ yap mâo leh djăp mta, tơl ruh he\ jih mơ\ng jar gơ\ ba dăp he\ bi khua\t. Phung ksiêm hriăm kơ knhuah gru dhar kreh djuê ana Sedang ]ia\ng hmư\ klei mu` djuê ana, amâodah lo\ bi hdơr jih si knăm tru\n kơ brua\, knăm [ơ\ng kbao, knăm hua\ êsei mrâo mâo bi êdah ho\ng ênai trưng, ênai đ^ng klông put, snăn bi duah kơ  Y Sinh sơăi. ~u jing leh mnuih ba ênhiang kưt mu1, kdrăp pe\ tông djuê ana Sedang đue# nao kbưi. Mklăk ho\ng ana\n, jih jang brua\ ana\n đru leh `u mâo lu klei hing ang, ngă kơ `u pưng myưng ai tiê, jing leh kdrông mko\ klei bi mguôp, lehana\n klei thâo săng. Yăl dliê kơ sa blư\ mdah kơ mnuih [uôn sang pô, Y Sinh la]:

“Êjai pô hlăp du\m kdrăp pe\ tông Lăn Dap kngư snăn jih jang mnuih [uôn sang bi pah kngan. Đ^ ti dlông knưng ai tiê pô mơak hlak. Mơak kyuadah bi ala brei kơ djuê ana Sedang. Mnuih ala ta] êngao khăp snăk hmư\ đ^ng klông put, di`u ma\ asa\p hla\m grăp đ^ng mtam. Di`u hiu êmuh yơh, duah kâo. Ăt kyua kâo thâo hlăp, thâo tông kdrăp djuê ana pô dưi bi tuôm ho\ng ara\ng, di`u khăp duah pô, ]ia\ng klei thâo mơ\ng pô. Klei khăp kơ kdrăp pe\\ tông ana\n hlăm kâo lo\ đ^ h^n”.

Brua\ tal êlâo Y Sinh ngă leh w^t mdei brua\ jing bi liê 10 êklăk prăk găn du\m pluh km nao truh kơ sa\ Đăk Na, Đăk Sao hlăm kdriêk Tu Mrông ]ia\ng blei ba w^t du\m đ^ng đrao siam ba w^t mkra trưng, lehana\n đ^ng klông put djo\ ho\ng knhuah djuê ana Sedang đưm. ~u jing sa hlăm đơ mnuih adôk thâo hlăp, lehana\n thâo mkra, thâo [uh ti anôk mnê] jăk `u mjing ênai m`ê siam mơ\ng ]ư\ dliê êa. Mmông wa\n `u hiu ho\ng mnuih [uôn sang djuê ana Sedang ti du\m boh [uôn hlăm kdriêk, ksiêm duah, dui` pioh ]ia\ng lo\ mđ^ h^n klei thâo pô hla\m kdrăp pe\ tông djuê ana. La] kơ du\m klei đru mguôp mơ\ng mnuih mbrua\ Y Sinh hlăm brua\ dhar rkeh alu\ wa\l, lehana\n kdrăp pe\ tông djuê ana Sedang, amai Đoàn Thị Quỳnh, jing mnuih êbeh 30 thu\n leh ngă brua\ ti Adu\ brua\ dhar kreh, hâo hưn lehana\n mjua\t ktang asei mlei kdriêk Đăk Tô, brei thâo:

“ Amai Y Sinh hur har snăk ho\ng brua\ dhar kreh kưt mu`. Jih jang djăp brua\ kdo\ mu` mâo mko\ mjing hla\m kdriêk, hla\m ]ar, wa\t hlăm gưl dlông `u nao sơăi ho\ng klei hur har. Amâo mâo djo\ kno\ng du\m ana\n, `u lo\ mtô bi hriăm kơ jih jang mnuih ]ia\ng hriăm, amâo mâo ma\ prăk ôh”.

Mâo klei myun dưi yap sa hla\m 43 ]ô mnuih mbrua\ hlăm ]ar Kontum, mâo leh khua lăn ]ar mđup brei ana\n knăl jing “Mnuih mbrua\ êdi” ho\ng kdrăp pe\ tông djuê ana pô, `u ktang h^n mơh lo\ [uh brua\ klam kơ pô ]ia\ng kriê pioh knhuah gru dhar kreh djuê ana, lehana\n bi lar klei kưt mu` djuê ana.

                                 Nghệ nhân Y’Sinh  pah K’lông put hla\m hdra\ mdah brua\ dhar kreh.

Kyuana\n `u amâo mâo hơ^t ôh dlăng kơ kdrăp pe\ tông anei, kơ klei kưt mu` anei [rư\ hruê [rư\ dơ\ng lu] ram, dôk m^n nanao yơh ]ia\ng mâo po\k adu\ mtô bi hriăm kơ phung gưl êdei dja\ pioh kdrăp pe\ tông, lehana\n klei kưt mu` djuê ana pô yap mse\ si klei bi êwa, klei hua\ [ơ\ng ana\n mơh:

“Kâo dôk hmăng hmưi mâo lo\ mtô bi hriăm kơ phung gưl êdei. Klei m^n anei amâo mâo djo\ mrâo anei ôh kâo m^n, [ia\dah mơ\ng sui leh. Kâo dôk hn^ng êdi kơ asei mlei kâo amâo mâo suaih pral ôh. Kâo mduôn leh 58 thu\n leh, dah lo\ hd^p suaih pral kno\ng 5 thu\n, 10 thu\n mil mơ\ng ana\n mơh… Êjai ana\n kao lo\ mâo bi hriăm ôh kơ anak ]ô pô. Kâo ]ang hmăng kơ brua\ sang ]ư\ êa anôk pô hd^p mda, hla\m thu\n kơ ana\p đru kâo dưi po\k sa boh adu\ mtô bi hriăm ti sa boh [uôn, sa boh sa\ hlăm kdriêk Đăk Tô anei”.

Lehana\n amâo mâo dôk guôn klei đru mơ\ng êngao ôh, Y Sinh hlăk dôk bi tio\ êran ho\ng hruê mlan, ]ia\ng hưn mthâo, ]ia\ng lo\ bi lar, ]ia\ng lo\ mđ^ lu h^n mnuih mâo klei khăp mse\ ho\ng `u. grăp hruê `u ]o\ng hiu duah phung hđeh, truh ho\ng mnuih [uôn sang djuê ana Sedang hlăm du\m boh [uôn, ho\ng ai tiê hur har bo\ ho\ng klei thâo khăp kơ kdrăp pe\ tông, klei kưt mu` djuê ana pô, ]ia\ng ba klei ana\n `u\ kma hlăm klei hd^p mnuih [uôn sang djuê ana pô. Tui si Y Sinh anei yơh jing hdră jăk h^n lo\ kriê pioh knhuah gru dhar kreh djuê ana Sedang dưi đue# nao kbưi h^n.

                                                              Y-Khem pô ]ih hlo\ng răk.