Nam 2021, tŭ pa rê rlô jơh sơnam lơh broă, pơgru Nguyễn An Sơn neh bơcri lơh mơ măi ƀồm dà hòr ntờc bơh lơgar Israel dê tàm bă ù 6, 5 lồ kơphe Robusta hìu bơnhă dê pơgồp bal mờ bơta chài tam “uă tờm – lời uă cồng”.
Ồng pà git, broă lơh do là broă lơh sơlơ̆u wơl mờ bơhiàn ờs mờng tam kơphe “mìng dùl tờm – koh cồng” tàm Dăk Lăk, mơya neh dong tềm pềr dà, tơrmù priă tă blơi phơng ơn, ờ huan gơtìp kòp tu sa aniai, mờ kung tơnguh cồng nha tơnhàu phan tam mờ lơh geh cồng nha lơh sa uă: “Lài do là mìng dùl tờm – koh cồng, pik plai tàm ntê gơ cat. Tŭ he koh cồng den tờm ce gơ but uă ngan tờk. Tŭ do, lời cồng den tờk ờ huan uă, den tàng priă ơpah cau klah tờk kơphe ờ uă. Dùl bơta tai là đềt mềr mờ tiah ơm kis, tơrmù ƀà bơta gơ rềng bơh tam gơl nhơm trồ tiah dê, tài tŭ bol hi ngui măi ƀồm dà hòr ntờc den khà dà ngui dồ êt ngan mờ ờ huan gơtìp gơ rềng tài bơh trồ tiah tŭ ơn phơng. Lài do dilah kờñ ơn phơng pal sền trồ tiah, ai tŭ do tus ngai là bol hi ơn, ai pà phơng di khà, di tŭ den tàng bơta niam gar kơphe dê uă ngan”.
Kơnờm ngui ndrờm bal ală gơguh jak bơta chài măi mok, cồng nha tơnhàu suơn kơphe bơh pơgru – cau lơh broă sa Nguyễ An Sơn dê geh kờp bal 5 tấn nggùl tàm dùl lồ, uă rlau 1 dơ̆ mờ nggùl pơndrờm mờ broă lơh ờs mờng, priă cồng nha geh kờp bal pah nam mờr 1 tơmàn đong. Is ồn, broă ngui măi ƀồm dà hòr ntờc mờ bơta chài ròng uă tờm dong tơrmù uă ngan priă ơpah cau lơh broă, mìng gam pơgap 1/6 pơndrờm mờ lài do.
Jat Tiến sìh Phan Việt Hà, Phó Kwang lam bồ, drơng broă Anih kơlôi sơnơng jak chài măi mok lơh broă sa suơn sre brê bơnơm Tây Nguyên pà git, broă lơh bơh ồng Nguyễn An Sơn dê ai tơnggŏ loh làng bơta ndrờm bal đah cồng nha lơh sa mờ kơnòl gơ wèt mờ tiah ơm kis, dùl gùng lòt pa mờ broă lơh sa suơn sre Tây Nguyên gam kờñ ngan: “Tờm kơphe tŭ do làng bol lơh broă sa lơh neh geh cồng nha tơnhàu uă ngan, dilah tam mìng dùl tờm chi den ờ gơtùi tơnguh cồng nha lơh geh jơnhua rlau tai. Bè hơ̆ den dùl tàm ală broă lơh nàng gơtùi tơnguh cồng nha tơnhàu kơphe là tam jat broă lơh uă tờm chi, ờ koh cồng. Mờ ală broă lơh bè do rơp lơh jat broă lơh uă kai cờn: hơ̆ là tơnhàu kai cờn hơ đơm mờ pơn jat tai ơn phơng nàng ròng kai cờn hơđang. Nam tơnơ̆ tơnhàu kai cờn hơ đang den kung ròng kai cờn hơ đơm. Broă lơh gơlik kai cờn rơcang lài sùm ngan là cồng nha tơnhàu kơphe rơp gơguh uă rlau”.
Mờ bơta kơlôi sơnơng bơh dùl nă cau pơgru dê, ồng Nguyễn An Sơn sùm tam pà mờng chài bè tam pa wơl kơphe, bơta chài ròng uă tờm halà măi ƀồm dà hòr ntờc gơ wèt mờ làng bol gùt dar. Uă hìu bơnhă lơh broă sa neh lòt sền, bơsram broă lơh mờ đòm lơh jat. Ồng Nguyễn Hùng Vỹ, Phó Củ tịc Mpồl cau lơh broă sa sàh Cư Mgar, càr Dăk Lăk pà git: “Ồng Nguyễn An Sơn neh khin cha ngui jak chài măi mok kung bè broă lơh sơngka sền gàr kơphe pa. Ồng tŭ lơi kung ai lòt sền mờ bơto jơh nùs ngan, ồng git bơta lơi ồng neh lơh gơtùi den ồng rơp yal wơl làng bol in. Bơh hơ̆ mpồl cau lơh broă sa sàh kung neh lam lơh uă mpồl lòt sền, bơsram, đòm lơh jat. Ală suơn kơphe kra ràm kờñ tam pa wơl den khi ndrờm lơh jat broă lơh pa, jat gùng dà kơphe uă tờm, ờ koh cồng bơh ồng Sơn dê”.
Bulah neh ờ gam bơto tai, gơ gơs cau lơh broă sa mơya pơgru Nguyễn An Sơn kung gam là cau mblàng wơl bơta kờñ gơboh, ai jơnau git wă tàm broă lơh sa suơn sre, tă pơgồp bơta pràn lơh broă lơh sa suơn sre Dăk Lăk dê tơlir rlau, tơl pràn nàng tàm pơrlòng gùt plai ù. Ală broă lơh ngan mờ tă pơgồp hơ̆ neh geh cih dờp. Nam 2024, ồng pơn yờ să ngan geh Anih duh broă làng bol càr Dăk Lăk dờn dờp khà jờng Cau lơh broă sa jak càr dê. Nam do, ồng pơn jat tai geh sac rơ wah, yal tơnggit jờng rơ tàm mat Cau lơh broă sa Việt Nam jak nam 2025.
Viết bình luận