VOV4.K’ho- Tŭ do, bùm blàng là dùl tàm khà ală phan bơh suơn sre tac hờ lơgar ndai geh priă lơh geh pah nam rlau 1 tơmàn dolar Mỹ bơh lơgar he dê. Bulah bè hơ̆, bơta pràn gơguh uă bơta kuơ lơh geh bơh gah do dê kung gam dờng ngan. Nàng kờñ jòi broă lơh tơnguh bơta kuơ lơh geh bơh tờm bùm blàng dê, pa do, tàm ƀòn dờng Pleiku, Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn pơgồp bal mờ Ủy ƀan Ñân zân càr Gia Lai bơyai lơh pơrjum bơta geh ngan mờ gùng dà bơtàu tơnguh bùm blàng tàm lơgar Việt Nam.

Tŭ do, lơgar he geh rlau 528 rbô lồ bùm blàng, tam uă ngan tàm tiah kơh bơnơm đah tô dà lơgar, đah tô tàm gùl lơgar, tiah kềng gah dà lềng đah jum tàm gùl lơgar, Tây Nguyên mờ tiah đah jum mat tơngai lik dà lơgar. Bă ù tam bùm blàng tơrgùm tàm 5 tiah tờm geh: tiah kơh bơnơm đah tô dà lơgar, đah tô tàm gùl lơgar, tiah kềng gah dà lềng đah jum tàm gùl lơgar, Tây Nguyên mờ tiah đah jum mat tơngai lik dà lơgar. Tàm hơ̆, Tây Nguyên geh bă ù tam bùm blàng uă ngan rlau jơh gùt lơgar bal mờ 172 rbô 500 lồ, geh 32,7% kờp jơh bă ù tam bùm blàng gùt lơgar, tơrgùm tàm ală càr Gia Lai (81 rbô lồ), Dăk Lăk (45 rbô lồ), Kon Tum (48 rbô 800 lồ). Nam 2021, khà bùm blàng gùt lơgar geh mờr 10 tơlak 700 rbô tấn, tàm hơ̆ geh 2 tơlak 900 rbô tấn geh tac hờ lơgar ndai, priă lơh geh mờr 1 tơmàn 200 tơlak dolar Mỹ. Lơgar he tŭ do là lơgar geh khà bùm blàng ơm dơ̆ 3 mờ ơm dơ̆ 2 bè priă lơh geh bơh tac hờ lơgar ndai tàm dunia.

Bulah bè hơ̆, tŭ do, broă lơh tam mờ lơh gơlik bùm blàng tàm lơgar he gam uă bơta ờ niam, bè: Lơh broă bal lơh sa gam ờ hềt pràn, kông nghệ lơh gơlik phan tàm khà di mơ, uă ngan là bùm blàng ờ hềt lơh gơlik phan, ờ huan geh phan lơh gơlik uă; ală măi lok lơh niam phan tuh tơlik bơh hìu măi lơh bùm blàng ờ hềt lơh geh cồng nha uă bè sền gàr iah ơm kis; broă tac hờ lơgar ndai bùm blàng gam pal lòt gan uă bơnah broă lơh kòn gùng, priă tă lơh Logistic gam uă. Mò Bùi Thị Quy, Kwang atbồ priă jền Kông ty TNHH Kă bro lơh gơlik phan bơh suơn sre chi brê- sơdàng Vạn Phát, kơnhoàl Krông Pa, càr Gia Lai pà git: “Tŭ do, bơta ờ niam ngan rlau jơh là bol hi gơ wèt 95% tàm drà kă bro blơi phan bơh Lo dê, tŭ mut tàm kàl tơnhàu den priă tac gơmù lơyah, ờ gơtùi bơtàu tơnguh lơh sa. Tŭ do, bơta niam nàng gơtùi tơlik tac tus câu Âu. Bol hi kơp kờñ là, rơbàng tơrbŏ là Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn, Ƀộ Kông thương lam lơh uă gùng do nàng bol hi in geh tus bal”.

Sơntìl bùm blàng pa KM94 ai cồng nha tơnhàu uă

Gia Lai là càr tŭ do geh bă ù tam bùm blàng uă ngan rlau jơh gùt lơgar, kung neh geh ală gùng dà bơtàu tơnguh ngan ngồn gơ wèt mờ tờm bùm blàng tàm càr. Đơs tàm pơrjum, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân càr Gia Lai ồng Kpă Thuyên pà git, jat gùng dà ai tơlik lài rơndap sap sèng wơl gah lơh sa suơn sre càr tơngai bơh nam 2021 tus nam 2025 geh ờ rề ơnàng mờ hời rơ hời tơrmù bă ù tam bùm blàng bơh 81 rbô lồ bè tŭ do gam 65 rbô lồ. Mờ kung tơrgùm pơlam, dong kờl làng bol ngui ală broă lơh tam phan geh bơta chài uă, rơ wah ală sơntìl bùm blàng jai sơndră kòp uă nàng tơnguh bơta niam tờm bùm blàng tàm dùl bă ù.

Tàm pơrjum, Thứ trưởng ồng Lê Quốc Doanh pà git, tơngai tus, ală mpồl lơh broă bơh Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn dê geh sơlơ kơlôi sơnơng ală sơntìl bùm blàng geh cồng nha tơnhàu uă, geh bơta niam uă, jai sơndră kòp. Thứ trưởng sồr ală càr mờ mpồl lơh sa kă bro sơlơ lam lơh tam phan jat gùng dà tơrmù priă tă lơh, tơnguh cồng nha, tơnguh bơta niam phan lơh gơs; tam gơl pa kông nghệ, chồl pràn lơh gơlik uă, sền gàr tiah ơm kis mờ lơh broă bal lơh sa kơ̆ kơljap: “Bơta kuơmàng là bơta lơh bal, lam lơh wơl lơh sa. Tŭ do, hìu măi geh tàm hơ̆, mơya ờ lơh bal nền nòn mờ dong kờl làng bol tiah tam bùm blàng. Tus do, gơnoar broă bơh Mpồl lơh bùm blàng Việt Nam mờ ală mpồl lơh sa kă bro dê pal chồl pràn rlau tai, pal pơgồp bal bơta pràn mờ làng bol lơh broă sa bơh mblàng yal, pơlam bơta chài tam, lơh bal bơh sơn rờp tàm broă lam lơh sa, hơ̆ sồng blơi bè lơi nàng bơta kuơ gơ in ring niam đah hìu măi, ƀòn lơgar mờ làng bol lơh broă sa”.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đơs tàm pơrjum

Gùng dà bơtàu tơnguh lơh sa kơ̆ kơljap, geh cồng nha tơrgùm tam bùm blàng tàm ală tiah geh bơta ƀuơn bal mờ bă ù mờr 500 rbô lồ, lơh gơlik ală tiah tam bùm blàng tơrgùm bal dờng gơ jat bal mờ ală hìu măi, mpồl lơh sa kă bro lơh gơlik; sơlơ bơcri priă khoa họk kông nghệ tàm broă tam mờ lơh gơlik; lơh gơs li la phan bơna bơh bùm blàng; li la drà kă bro; lam lơh sa wơl, chồl pràn lơh bal pơgồp bal tiah tam bùm blàng mờ hìu măi lơh gơlik phan. Pơn jờng ală hìu măi lơh bal mờ ală hợp tak xã, ală hìu bơnhă tam bùm blàng jat broă lơh lơh bal ròt bơta kuơ lơh geh kơ̆ kơljap, ngui ală broă lơh kỹ thuật lơh gơlik uă, lơh gơlik uă phan bơna geh bơta kuơ kă bro uă nàng kờñ sơlơ tơnguh cồng nha lơh sa, tơnguh priă lơh geh ai làng bol tam bùm blàng in.

Cau mblàng K’Duẩn