VOV4.K’ho- Tŭ do, rlau 95% dà sŭt lơ we bơh lơgar Việt Nam dê gam tăc tàm lơgar Mỹ, tàm hơ̆, càr Dăk Lăk geh tus mờr nggùl khà, ndrờm mờ rlau 20 rbô tấn dùl nam. Tơngai tus, dilah Mỹ tă dia kơryan tăc aniai giă gơguh tus 412%, dà sŭt lơ we Việt Nam geh ờ gam geh tai tŭ tơngai niam mŭt tàm drà do. Jơh bal cau ròng lơ we mờ mpồl lơh sa kă bro tăc dà sŭt lơ we mờ lơgar ndai ndrờm gơ ơm tàm bơta kal ke tŭ ờ hềt jòi geh drà kă bro pa.

 Rlau 30 nam lơh broă ròng lơ we ai dà sŭt, hìu bơnhă ồng Đinh Quang Khang ơm tàm sơnah ƀòn Tân Lập, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột tŭ do gam geh mờr 6 rbô mpồl lơ we. Ồng pà gĭt, ală nam, dà sŭt lơ we lơh gơlik tus kàr lơi là tăc jơh tơn tus kàr hơ̆ mờ giă cau blơi sùm 40 rbô đong tàm dùl kĭ. Mờ giă do, cau ròng lơ we geh cồng rlau bàr dơ̆ pơndrờm mờ priă tă bơh sơnrờp. Mơya, bơh nhai 11 nam 2021, Ƀộ Thương mại lơgar Mỹ (DOC) yal tă dia dùl êt kơryan tăc aniai giă rlau 412%, lơh ală kông ty tăc dà sŭt lơ we mờ lơgar ndai blơi dùl êt gời lơm. Ồng Đing Quang Khang, đơs: Tơngai tus, giă 15 rbô đong geh tŭ ală kông ty khi kung ờ gŏ blơi sơl. Ờ gŏ gơtùi tăc mờ lơgar ndai den mbè gơtùi blơi, kông ty tăc gơtùi mờ lơgar ndai den khi hơ̆ sồng blơi he dê. Mờ tŭ do neh bơcri priă rao kung ờ gơtùi tơn chơ̆t geh ờ. He bơcri ròng dùl mpồl lơ we tus tơngai geh dà sŭt là pal dùl tơlak đong dùl mpồl. Tŭ do tus kàl geh dà sŭt lơ we den he kung gam pal lòt ai dà sŭt, tăc ờ yòm den kung gam pal păt dà sŭt sơl.

Mờ bơta ƀươn bè trồ tiah, uă tờm chi tam, dà sŭt lơh we càr Dăk Lăk gơ ai bơta niam mờ cồng nha lơh geh uă (rùp Khánh Ngọc dê)

Bal mờ cau ròng lơ we, ală mpồl lơh sa kă bro tăc phan mờ lơgar ndai kung gam kơlôi rơcăng drà tăc bơh phan bơna dà sŭt lơ we dê. Ồng Lê Thanh Vân, Kwang ătbồ dờng Kông ty Kổ phần dà sŭt lơ we càr Dăk Lăk pà gĭt, mờ bơta niam bè trồ tiah, ù tiah, uă tờm bơkàu lơ we gơtùi lơh geh dà sŭt. Kwơmàng mờ bơta mờng chài ròng lơ we jŏ rài den dà sŭt lơ we Dăk Lăk ƀươn ƀoài ngan ai geh bơta niam mờ cồng nha lơh geh uă. Broă tă dia jăt tàm bơta niam dà sŭt lơ we ndrờm bal bơh lơgar Ấn Độ dê hoàc hươr, lơh gơrềng tơn mờ ờ gơrềng tơn tus gah ròng lơ we tàm càr Dăk Lăk. Ồng Lê Thanh Vân pà gĭt: Dăk Lăk bal mờ bơta ƀươn bơkàu nàng ròng lơ we ai dà sŭt dờng ơning ơnàng ngan. Dơ̆ bàr tai, bơhiàn mờng kwèng bơh cau ròng lơ we dê neh geh bơh jŏ rlau 50 nam. Dơ̆ pe là ală mpồl lơh sa kă bro dờng bè blơi tăc mờ lơgar ndai dà sŭt lơ we ndrờm tơrgùm tàm càr Dăk Lăk. Jơh ală bơta bơtòm tơrgùm tơl bè hơ̆ den ngan ngồn là bol he geh dùl khà uă ngan. Den tàng tŭ gơtìp tă dia dờng bè hơ̆, den mìng is Dăk Lăk lơm kung gơtìp hoàc hươr kơn jơ̆ ngan sơl.

Pah nam, khà dà sŭt lơh we bơh càr Dăk Lăk dê kờp bal geh 28 rbô tấn. Do là càr geh mờr 50% khà dà sŭt lơ we tăc mờ lơgar ndai bơh jơh gùt lơgar dê. Dilah lơgar Mỹ tă dia kơryan tăc aniai giă gơguh tus 412% gơwèt mờ phan bơna dà sŭt lơ we tăc mờ lơgar ndai bơh lơgar Việt Nam dê, lơh gơrềng tơn tus priă lơh geh bơh cau ròng lơ we, mpồl lơh sa kă bro mờ dùl bơnah tơm dia bơh càr Dăk Lăk dê. Tŭ do, càr neh geh sră nggal yal mờ dan mờ Thủ tướng Cíñ phủ sồr ală ƀộ, gah lơh broă kâp dà lơgar gờñ geh ală broă lơh tă bơsong kal ke ai gah lơh dà sŭt lơ we in. Mờ bàr mpồl lơh sa kă bro tàm dơ̆ broă lùp khàu bơh DOC dê là Kông ty Kổ phần dà sŭt lơ we càr Dăk Lăk mờ Kông ty Kổ phần dà sŭt lơh we Buôn Mê Thuột neh rơcăng lài lơh broă, yal khà sồ yal tơngĭt jơnau ai ală kông ty adat boh lam tàm lơgar Mỹ in nàng geh jơnau đơs ờ dờp wơl kơrnoăt bơh DOC dê gơwèt mờ khà dia kơryan tăc aniai giă dà sŭt lơh we bơh lơgar Việt Nam dê.

Cau ròng lơ we càr Dăk Lăk mŭt tàm kàl tơnhàu dà sŭt lơh we bơkàu kơphê (rùp Khánh Ngọc dê)

 Bè jŏ jòng, gah lơh dà sŭt lơh we lơgar Việt Nam kờñ pal geh ală broă lơh gơcèng bơta kơ̆ kơl jăp jŏ jòng: tơnguh uă bơta niam, lơh uă phan bơna, lơh uă drà tăc mờ lơgar ndai nàng tơrmù ƀà bơta aniai hoàc hươr. Tàm dơ̆ lùp ồng Ƀộ trưởng Ƀộ Kông thương tàm dơ̆ pơrjum dơ̆ 9 Ủy ƀan Thường vụ Quôk hội dê pa do, mò Lê Thị Thanh Xuân, Phó Kwang ătbồ Mpồl Kwang bàng Quôk hội càr Dăk Lăk geh jơnau đơs: Gơrềng tus tăc dà sŭt lơh we mờ lơgar ndai, bol añ kung kờñ Ƀộ Kông thương geh broă lơh loh làng rlau tàm broă jòi drà pa ala ai broă bol he mìng tam gơl gùng dà lơh sa nàng lơh geh jơnau sồr bơh drà lơgar Mỹ dê.

Broă lơgar Mỹ digơlan geh tă dia kơryan tăc aniai giă gơwèt mờ gah lơh dà sŭt lơ we neh lơh gơrềng tơn tus mpồl lơh sa kă bro mờ broă lơh broă sa bơh cau ròng lơ we dê. Hơ̆ là jơnau yal tơngkah lài nàng gah lơh dà sŭt lơh we Việt Nam đơs bal mờ dà sŭt lơh we càr Dăk Lăk đơs is pal sền swì wơl he nàng geh gùng lòt dipal tàm tiah lơh sa kă bro gơrờm bal gùt plai ù tŭ do.

Cau cih Vũ Hương Lý- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến