VOV4.K’ho - Tàm xã Cư\ Né mờ ala\ xã rềp bal bơh kơnhòal Krông Buk, càr Daklak, cau lơh broa\ sa Lê Quốc Hoàn geh mat sơnđan ndai la cau lơh broa\ [òn lơgar, tài sùm jơh nùs ngan mờ broa\ mpồl bơtìan mờ broa\ lơh [òn lơgar. Làng bol tàm do sền ngềr bi tài bơh dùl na\ cau lơh ơpah, phụ hồ, mơya mờ bơta lơh ngan khin sơnơng, khin lơh bi neh gơ gơs la cau pas pria\ tơmàn, geh pồ lơh kuang atbồ [òn mờ sùm geh lam lài tàm [òn lơgar bơtàu tơngguh lơh sa hìu nha\, jơh nùs ngan dong kờl làng bol rbah. Broa\ lơh bơh ồng dê neh pơ gồp lơh gơ rề ơnàng srơh lơh broa\ pơr lòng bơtàu tơngguh lơh sa, attê bal bơt bơtàu [òn lơgar pa tàm [òn lơgar.
Tơnơ\ rlau 4 nam lơh tơl ala\ broa\, bè pic kơphe cau in, phụ hồ hala may rơndeh ôm, nam 2004, bi Lê Quốc Hoàn kis tàm [òn 6, xã Cư\ Né, kơnhòal Krông Buk, càr Daklak hơ\ sồng geh phan bơna, tu\ blơi geh 5 sào ù mir nàng tam kơphe mờ chi tam sa plai. Pơnjat hơ\, la 10 nam gơ tuh dà kơlhề, lơh ngan tềm pềr bal mờ pria\ jền mờ bơta mờng lơh broa\ sa, bi neh geh dùl trang trại ơnàng rlau 7 lồ, ua\ ngan la tam kơphe bơrlu\ bal tam bơ, pờ geh ròt hìu tac phơng tuh-blơi phan lơh geh, bơcri blơi 2 nơm rơndeh co\ ù mờ rơndeh cò pơnring…
Tu\ do, làng bol tàm Cư\ Né ờ mìng git tus Lê Quốc Hoàn bè dùl cau pas pria\ tơmàn, lơh broa\ lơi kung geh cồng nha, mờ gam geh sền kuơ tài bi geh tus bal tàm broa\ lơh ala\ broa\ lơh mpồl bơtìan, mblàng yal wơl bơta mờng lơh sa ai cau lơh sa, ai leng lài phơng tuh ờ sa cồng ai tus ala\ hìu nha\ kel ke. Bi Lê Tiến Văn kis tàm [òn Cư\ Kty, xã Cư\ Kpô, kơnhòal Krông Buk ai git, bi la dùl tàm git nđờ rhiang hìu nha\ geh bi Hoàn dong kờl mờ neh brồ guh lik klàs rbah:
Lài do bol a` blơi phơng den pal jàu pria\ tơn, di lah leng phơng den pal tơm cồng mờ geh tơmut sra\ nggal. Bơh tu\ bi Hoàn pờ hìu tac, làng bol bol a` gơtùi leng phơng, ờ duh pal tơmut sra\ nggal, ngan la bi ờ sa cồng, tu\ lơi tus lồi kàl tơnhàu den tac kơphe tơm wơl bi in. Lài do hìu nha\ a` rbah ngan, kơnờm geh blơi phơng ờ sa cồng bơh ùr bơklau bi Hoàn nàng tam kơphe mờ tus tu\ do hìu nha\ a` neh ờ gam rbah tai.
Mờ bơta mờng lơh sa mờ geh bơnga\ tàm mpồl bơtìan, nam 2011, bi Hoàn geh làng bol [òn 6 xã Cư\ Né pồ lơh kuang atbồ [òn. Tàm ala\ nam lơh broa\ tus tu\ do, bi sùm la cau lơh jak ngan broa\ lơh, pơ gồp bal nhap nhar tàm broa\ lơh sang sơbì jơgloh tơmù rbah, mblàng làng bol lơh niam ala\ gùng dà broa\ lơh bơh Đảng, adat boh lam bơh dà lơgar, gàr niam ngap lơngai ờ do ờ da\ tàm [òn lơgar. Bal mờ hơ\, bi kung la cau tus bal nhap nhar ngan tàm srơh bơt bơtàu [òn lơgar pa mờ broa\ ai rơndeh cò cò lơh gùng, ta\ pria\ blơi sơmang lơh gùng lòt tàm [òn, ta\ is pria\ lơh blàng hìu [òn…. Đơs bè dà kơlhề ta\ pơ gồp bơh cau atbồ [òn bi Lê Quốc Hoàn, ồng Y Bhi Niê, kuang atbồ Mpồl cau lơh sa xã Cư\ Né, kơnhòal Krông Buk đơs:
Tàm ala\ nam do, bi Hoàn neh pờ đại lý ai leng phơng làng bol in, bal mờ hơ\ la dong kờl bơto bơtê khoa học chi tam phan ròng làng bol in tàm [òn bơtàu tơngguh. Bal mờ hơ\, broa\ lơh atbồ [òn geh bi lơh niam ngan bè: mblàng yal git ai ù lơh Hìu bơsram kấp 3 Dân tộc nội trú, ta\ pơ gồp 100 tơlak pria\ lơh jrong kơ mờ ala\ broa\ lơh ndai tàm xã.
16 nam lơh broa\ nàng lơh pas, 6 nam lơh broa\ mpồl bơtìan mờ geh ua\ ngan ta\ pơ gồp [òn lơgả in, cau lơh broa\ [òn lơgar ‘’Lê Quốc Hoàn’’ neh geh ala\ kơna\ mpồl bơtìan, Dà lơgar jào pà ua\ ngan sra\ jờng mờ la cau lơh sa mìng dùl na\ lơm tàm kơnhòal Krông Buk geh rwah ai tus bal pơrjum tơnjơh srơh pơrlòng lơh sa ka\ bro jak gùt lơgar. Bè broa\ lơh he dê, Lê Quốc Hoàn boh bơr, bi geh cồng nha bè tu\ do, kung kơnờm ngan tàm bơta dong kờl bơh ua\ cau mờ ala\ mpồl bơtìan. Tu\ do, tu\ neh geh cồng nha lơh sa sa\ tờm is, broa\ pơ gồp bal mờ mpồl bơtìan la broa\ pal lơh:
Tu\ tơngai hơ\ mut den kal ke ngan ùr bơklau ua\ ngan la lòt lơh ơpah nàng geh sa. Tơnơ\ hơ\, ùr bơklau prap pềr blơi geh 5 sào ù mờ Mpồl cau lơh sa khi ai càn dùl êt nàng bơcri ròng phan, gam wơl den blơi phơng tuh tàm suơn kơphe. Bơh tu\ lơh den blơi tai suơn, blơi tai mìr nàng tam tai kơphe, chi sa plai. Geh pria\ hơ\ sồng bơcri pờ đại lý blơi phan lơh geh làng bol in, tac phơng dong kờl làng bol. Geh bơta pin dờ` bơh làng bol den khi neh pồ a` lơh kuang atbồ [òn, bulah ờ ru ngan mơya a` kung lơh ngan rơndap broa\ nàng lơh gơs broa\ geh jàu.
Ala\ cau jak lơh sa ka\ bro jak, lam lài tàm broa\ lơh mpồl bơtìan bè bi Hoàn la broa\ lơh geh pơn jờng làng bol tàm [òn lơgar Daklak lơh ngan tai pơrlòng lơh sa, tam klac dong bal sang sơbì jơgloh tơmù rbah, brồ guh lơh pas. Bơh hơ\, geh pơ gồp ngan ngồn tàm dơ\ bơt bơtàu [òn lơgar pa.
Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp
Viết bình luận