VOV4.K’ho-Lơh jat dơ\ hòi jà bơ\t bơtàu “Hìu bơnhă 5 ờ 3 kloh, bơ\t bơtàu [òn lơgar pa”, Mpồl cau ùr kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak neh lam lơh uă broă lơh bè dong kờl cau ùr bơtàu tơnguh lơh sa, gàr niam bơta lơngăp rơndăp tăp sèng tàm [òn lơgar, sền gàr tiah ơm kis pơgồp bơnah uă ngan tàm ală broă lơh bơ\t bơtàu [òn lơgar pa tàm tiah do.
Tàm gùng lòt geh lơh mờ bê tông lam lòt mu\t tàm ală thôn bơh xã Ea M’nang, kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak dê, ală broă lơh [òn lơgar pa mpờl go\ loh tàm tơl hìu bơh làng bol tàm tiah do dê. Mờ broă lơh jat ală jơnau sồr “5 ờ, 3 kloh” tàm gơl gùng ờ gam tai jơnau làng bol tuh sơrbì sồ siă khat gơboh gơlềng gơlàng, mờ ala tàm hơ\ là ală sèng bơkàu mười giờ bềng tơl rùp să niam bơne\ pơ`ìơ să. Tềng đap mpồng hìu, làng bol gam tàm jà gơ\p lơh jrong đèng pờ àng gùng lòt tàm [òn lơgar.
Oh mi cau ùr xã Ea M’nang gam jì nhơ\t ai sươn bơkàu kềng gah gùng in
Gam bal mờ ală oh mi cau ùr tàm [òn jì nhơ\t ai sươn bơkàu tềng gùng nđăp hìu, bi Hoàng Thị Trà My, ơm tàm thôn 2A, xã Ea M’nang, kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak bơr `o\ chờ hờp chờ hờ` ngan đơs ngan, bơdìh mờ hòi jà cau tàm hìu bơnhă lơh jat bal “5 ờ”, den tus tu\ do jơh ală cau ùr tàm do ndrờm neh gi\t geh là “3 kloh” là kơnòm bơh să tờm he dê. Broă khòm tơrgùm sồ siă [ơ\, lơh kloh niam tiah ơm kis, tam ală gơl gùng bơkàu, hìu ơm sàng goh, neh gơ gơs là bơta mờng quèng tàm rài kis bơh uă hìu bơnhă dê.
A` sền go\ do là dùl tàm ală broă nàng lơh geh tơl khà [òn lơgar. A` sền go\ gơlơh niam ngan, tu\ do rề ơnàng ai lơh uă, bơh tàm [òn, tu\ do lòt tus tiah lơi kung geh lơm bơkàu.
Do là srơh pal rề ơnàng lơh uă rlau tai nàng ai jơh ală oh mi cau ùr tàm gùt kơnhoàl in, pah tu\ lòt tus khăt tàm xã lơi, thôn lơi kung ndrờm sền go\ lơm ală sươn bơkàu, ală gùng bơkàu gơklo\ gơcrà in bè do nàng ngui niam geh gơnoar broă bơh cau ùr dê; ờ mìng jak broă dà lơgar lơh sir niam tơl broă tàm hìu bơnhă mờ gam gi\t bơ\t bơtàu ai [òn lơgar in ngai sơlơ niam bơne\ rlau tai.
Tàm ală jơnau sồr “5 ờ”, Mpồl cau ùr xã Ea M’nang sền jơnau sồr hìu bơnhă ờ gam jơgloh r[ah tai lơh bơta tờm dong lơh geh ală jơnau sồr gam wơl. Mpồl cau ùr tơrgùm tàm ală broă lơh dong kờl cau tàm mpồl bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă, dong kờl bal mờ gơ\p tơrmù r[ah kơ\ kơl jăp.
Pơnrơ bè mpồl cau ùr xã neh crơng gơs geh 22 mpồl tềm pềr priă jền dong kờl gơ\p bơtàu tơnguh lơh sa, bal mờ khà priă là rlau 1 tơmàn mờ neh geh 125 nă oh mi cau ùr geh càn priă do. Bơh priă jền do, ờ dùl êt nă oh mi cau ùr neh klàs bơh r[ah, lơh ngan gơ gơs pas sơm.
Gùng bơkàu thôn 2 B, xã Ea M’nang
Bi Lý Thị Thảo, ơm tàm thôn 2B, xã Ea M’nang, lài do là hìu r[ah bơh xã dê, tus nam 2013, bi geh Mpồl cau ùr xã ai càn 12 tơlak priă. Bơh priă càn do, bi Thảo neh bơcri bơtàu tơnguh ròng sur me. Tơnơ\ dùl nam, sur me neh gơcèng wơl priă cồng rlau 50 tơlak. Bơh priă jền do, bi bơcri blơi phơng sih ơn tờm tiêu, kơphê in.
Tu\ do, hìu bơnhă bi neh geh 1 rbô tờm tiêu, 1.400 tờm kơphê. Mờ broă lơh ròng phan, tam phan pơgồp bal, nam 2017, kờp jơh priă tă lơh, hìu bơnhă bi Thảo lơh geh rlau 600 tơlak priă cồng.
Lài do, càn priă tàm broă ròng phan, ai bơh priă cồng tam hơ\ a` bơcri tai tờm chi tam in, lài do rài kis hìu bơnhă kal ke ngan, bơh dì ngai kơnờm geh sur, lơh sươn, ròng phan den geh priă jền a` bơcri blơi phơng sih, tam phan den tu\ do kung neh ờ huan kal ke đau.
Bal mờ bơtàu tơnguh lơh sa, cau ùr xã Ea M’nang gam sền dờng màng tus bơtàu tơnguh phan sa kloh. Nam 2017, tàm ù tiah xã dê geh uă mpồl lơh biăp bơkah kloh mờ tus bồ nam 2018 neh crơng gơs dùl mpồl lơh broă bal tam biăp kloh bơkah bal mờ 11 nă cau tàm mpồl. Mờ bă ù 1 sàu biăp tam tàm hìu krơh, bơh sơnrờp lơh cồng nha uă mờ priă cồng 10 tơlak tàm dùl kàl biăp.
Jat bi Trần Thị Thiên, cau atbồ Mpồl lơh broă bal tam biăp kloh bơkah xã Ea M’nang yal, bulah priă cồng ờ hềt uă, mơya broă crơng gơs bơh hợp tác xã biăp kloh bơkah dê neh lơh gơlik bơta mờng quèng tam mờ ngui sa biăp kloh bơkah tàm tiah do, pơgồp bơnah tơnguh uă bơta niam tàm rài kis kung bè gàr niam bơta pràn kơldang să jan ai làng bol tiah do in.
Tềng đap mat, he lơh biăp kloh bơkah nàng bơ\t bơtàu xã [òn lơgar pa. Tu\ do neh lơh geh [òn lơgar pa den tus bal lơh tàm mpồl lơh broă bal do nàng tềng đap mat hìu bơnhă cau pròc mhàm he dê geh bơta pràn kơldang să jan, tơnơ\ tai den he tăc tàm drà ai ală cau tàm mpồl in, ală làng bol in kung geh sơl bơta niam mờ gàr geh bơta pràn kơldang să jan.
Bi Trần Thị Thiên gam sền gàr tờm blơn su\t tàm mpồl Lơh broă bal tam biăp kloh bơkah xã Ea M’nang dê
Bơh broă lơh lài tàm xã Ea M’nang, Mpồl cau ùr kơnhoàl Cư\ Mgar gam lơh pràn bơ\t bơtàu ală broă lơh dong kờl cau ùr lơh jat jơnau sồr “5 ờ, 3 kloh” tàm ală tiah làng bol kòn cau bè crơng gơs mpồl lòt khòm tơrgùm sồ siă [ơ\ tuh bơdìh, dong kờl lơh 13 nơm hìu jă brê lơh lề is, hòi jà tờ geh 179 bơtô tuh sồ siă, hòi jà oh mi tàm mpồl cau ùr tă pơgồp mờr 4 tơmàn priă mờ rlau 2.800 ngai lơh broă nàng lơh niam wơl mờ lơh gơl gùng lòt tàm [òn lơgar; lơh lài 2 nơm gùng lam lài, lơh mờ gàr niam 61 nơm gơl gùng bơkàu, 179 nơm gùng cau ùr atbồ is. Bơh ală broă dong kờl cau ùr bơtàu tơnguh lơh sa, Mpồl cau ùr kơnhoàl Cư\ Mgar neh dờp dong kờl geh 458 hìu bơnhă klàs bơh r[ah.
Mò Hà Thị Hương, Kuang atbồ Mpồl Cau ùr kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak dê pà gi\t, kơnờm bơh ală broă lơh geh kuơ ngan ngồn hơ\ mờ dơ\ hòi jà bơ\t bơtàu “Hìu bơnhă 5 ờ, 3 kloh, bơ\t bơtàu [òn lơgar pa” rơhời geh gơ lòt mu\t tàm rài kis, gơ gơs là srơh lơh broă is, jơh nùs jơh tồr bơh kuang bàng mờ cau tàm mpồl cau ùr dê.
Gơ wèt mờ cau ùr lơh jat jơnau sồr 5 ờ, 3 kloh pơgồp bơnah uă ngan tàm broă lơh bơ\t bơtàu [òn lơgar pa. Gơ lơh geh 9 tàm 19 broă. Pơnyơu bè tơrmù r[ah, hơ\ sồng jơnau gi\t wa\ bơh làng bol dê kung tam gơl uă sơl, mờ kuơmàng là tiah ơm kis hơ\ sồng bơta lơngăp lơngai rơndăp tăp sèng tàm [òn lơgar kung bè hơ\ sơl.
Tàm tơngai tus, den nàng lơh geh broă tơn jơh r[ah nàng tơlik mat [òn lơgar pa den tơl tiah kung kờ` pal geh ală tă pơgồp bơh cau ùr dê nàng dong kờl hìu r[ah klàs bơh r[ah nàng tơlik mat [òn lơgar pa. Mờr tus ai rề ơnàng lơh uă mờ tơrgùm tơgume bơh cau ùr dê 5 ờ 3 kloh.
Mờ nùs nhơm lơh ngan jơh nùs bal mờ bơta nhhap nhhar, bơceh pa, cau ùr kơnhoàl Cư\ Mgar ngai sơlơ đơs nền geh gơnoar broă kuơmàng bơh he dê tàm bơtàu tơnguh lơh sa, bơ\t bơtàu [òn lơgar pa tàm tiah do.
Cau mblàng Lơ Mu K’Yến
Viết bình luận